________________
શ્રી કામદેવ નૃપતિ કથા ભાષાંતર. (૫) શુળથી ધૂસર થયેલા તેમજ ઉઠતા, પડતા, રડતા ને આનંદ કરતા બે ત્રણ બાળકે દેખાય છે. અથવા કહ્યું છે કે –“જ્યાં -ગુણવડે ગૌરવવાળા જનેની પૂજા થતી નથી, જ્યાં ઉચ્ચ પ્રકારના સજજનેની સંગતિ નથી તેમનું આવાગમન નથી અને જ્યાં નાના નાના બાળકે રમતા નથી તે ગૃહ અગ્રુહ છે. વળી “અપુત્રનું ગૃહ શૂન્ય છે, બંધુ વિનાની દિશા શૂન્ય છે, મૂર્ખનું હૃદય શૂન્ય છે અને દરિદ્રનું સર્વ શૂન્ય છે. તેમજ પાણી વિનાનું સરોવર, ઇંદ્ર વિનાનું દેવભુવન, દાન વિનાને શ્રીમંત, ન્યાય વિનાને રાજા, વિનય વિનાને શિષ્ય, પત્ર પુષ્પ ને ફળ વિનાનું વૃક્ષ, બુદ્ધિ વિનાને છાત્ર, જીવ વિનાનું ગાત્ર અને નાક વિનાનું મુખ શેલતું નથી તેમ પુત્ર વિનાનું ઘર શોભતું નથી.” - રાણી વિચારે છે કે “તે કારણથી હું સર્વથા મંદભાગ્યવાળી છું, નમતા એવા અનેક રાજાઓ વડે શેભતા ભૂપા
ના પણ પ્રસાદનું પાત્ર છતાં અને ચિંતવવા માત્રથી સર્વ વસ્તુની પ્રાપ્તિ સુલભ છતાં જે એક જરા જેટલું અપત્યનું સુખ હું પામી નથી તે મારે આ પ્રાજ્ય એવા રાજ્યથી શું? અનેક સારવસ્તુવાળા સ્થાનેથી શું ? મનહર એવા નગરાથી શું ? સર્વ સ્ત્રીઓથી સુંદર એવા સ્વરૂપથી શું ? કલ્પવૃક્ષની જેમ મનવાંચ્છિત આપનારા મહારાજાના પ્રસાદ (કૃપા) થી શું? ઉદાર ને સ્કાર એવા શૃંગારથી શું ? શરીરને અનુકૂળ એવા દુકૂળ વાથી શું? સર્વ પ્રકારના આજવાદવાળા તાંબૂળથી શું? સ્ફાર એવા બીજા અલંકારોથી શું? અને સ્નેહના ગેહરૂપ દેહથી પણ શું? હા ઈતિ ખેદે! આ
