________________
(૨૪) દેવકુમારે પિતાના કબંધને કરેલા અગ્નિસંસ્કાર. ગ. પછી નદીમાં તણાઈ આવેલા કાછી ભેળા કરી ઘડામાં રાખેલા અગ્નિવડે સળગાવી કબંધને અગ્નિસંસ્કાર કર્યો અને પિતે વનમાં જઈ શરીર પખાળી સ્નાન કરીને પોતાના અસલ રૂપે ઘરે ગયે. - પ્રભાતે સારાં વસ્ત્રો પહેરી રાજદ્વારમાં જઈ રાજાને નમસ્કાર કરીને પિતાને સ્થાને બેઠે. હવે સવારે રાજસુભટોએ રાજસભામાં આવી રાજાને આ પ્રમાણે નિવેદન કર્યું કે
હે રાજન ! અર્ધ રાત્રે સ્મશાનમાં મારી (મરકી) આવી હતી. તેને અમે રેકી શક્યા નહીં, પણ અમને લાગે છે કે તે ચરજ હતું. તેણે એવું રૂપ કરી બુદ્ધિવડે. અમારા મધ્યમાંથી શબ ઉપાડી દૂર લઈ જઈને તેને અગ્નિસંસ્કાર કર્યો. અમે પાછા વળી ત્યાં જઈને જોયું તો કબંધ દીઠું નહીં.' તે સાંભળીને રાજાએ તેઓને કહ્યું કે-“તમે ઘણા છતાં ગમે તે કારણે તેને કાંઈ કરી શક્યા નહીં. તમે ભીરૂ થઈ જઈને તેને મરકી જાણી. ઘણે કાળે તમારા સુભટપણને મેં જાણી લીધું. આ પ્રમાણે કહીને રાજાએ તે બધાને પોતાના દેશપાર કર્યા. પછી કેટવાળને પૂછયું કે-“તેં શું કર્યું? ચારનો પત્તો મેળવ્યો?” એટલે તે બે કે-“તેને મેળવી શકો નથી.” હવે મંત્રી રાજાને કહે છે કે-“હે મહારાજ ! તે ચાર મહા બુદ્ધિશાળી જણાય છે. જે રાજ્યની સાર વસ્તુને લઈ જઈને હજુ પિતાનું ધાર્યું કર્યા કરે છે. હે દેવ ! તે પિતાના વડીલની રાખ સમુદ્રમાં અથવા જળમાં નાખવા જરૂર લઈ જશે, માટે તે રક્ષા જાળવવાને બંદેબત કરવા કેટવાળને કહે.” એટલે રાજાએ તલાક્ષને તે કાર્ય માટે આદેશ કર્યો. તે વખતે દેવકમાર બે કે-“હે દેવ! મંત્રીની બુદ્ધિ બહુજ વિશુદ્ધ છે.”