________________
(૪૦) પ્રાસંગિક કાળીસુતની કથા. સ્ત્રીને આ બધું નવું લાગવાથી તેને માટે શંકા પડી. તેણે ધાર્યું કે “આ કોઈ કત્રિમ રૂપધારી જણાય છે.” તેને જેવાથી મંત્રી સ્ત્રીના શરીરમાં દાહ થવા લાગ્યો અને અસાતા ઉપજવા લાગી, એટલે તે વિચારમાં પડી. તેથી તે યક્ષના ચાહુવચનને ઉત્તર આપી શકી નહીં. તેટલામાં તે રાજકુળથી પરવારીને મંત્રી પિતાને ઘરે આવ્યા. તેણે પિતાના ઘરનો દ્વાર બંધ જોઈને કહ્યું કે-“અરે દ્વારપાળ ! બારણું ઉઘાડ.” એટલે દ્વારપાળે આક્ષેપપૂર્વક કહ્યું કે- તું કેણ છે ? તારું નામ શું છે?” તે સાંભળીને મંત્રી બાલ્યા કે– અરે ! તું શું ઘેલે થઈગયો છે કે મત્ત થઈ ગયો છે કે જેથી સુતે સુતે જવાબ આપે છે? અને પિતાના સ્વામીને પણ ઓળખાતો નથી ?” દ્વારપાળ બોલ્યો કે “તારા કહેલા વિશેષણવાળે તે તુંજ જણાય છે કે જે પારકા ઘરમાં પ્રવેશ કરવાની ઈચ્છાથી આવેલ છે. આ ઘરને સ્વામી તો પ્રથમ આવી ગયેલ છે, માટે તારું કુશળ ઈચ્છતે હો તે અહીંથી ચાલ્યા જા, કેમકે આ ઘરમાં તારે પ્રવેશ થઈ શકે તેમ નથી.” મંત્રી બે કે અરે મૂર્ણતને કયા ધૂર્ત ભેળવ્યું છે કે જેથી તે આવા જવાબ આપે છે? ખરે ગુણધવળ તે હું છું, પ્રથમ આવેલ કોઈ ધૂર્ત જણાય છે.” દ્વારપાળ બે કે-“તું ખરેખરે ગુણે કરીને ધવળ-બળદ જણાય છે.”
' દ્વાર પાસે આ વાદવિવાદ થતે સાંભળીને સર્વાગસુંદરીએ દાસીને પૂછ્યું કે “આ શું થાય છે?” એટલે તેણે બધે વૃત્તાંત કહ્યો. તે સાંભળી મંત્રીની સ્ત્રીએ શૃંગાર ઉતારી નાખ્યા અને પલંગ ઉપરથી ઉભી થઈને બોલી કે
