________________
( ૩૪ )
પ્રાસંગિક કાળીસુતની કથા.
અશ્વ, સિંહ, સત્પુરૂષ અને હાથી સ્થાનભ્રષ્ટ થયા પછાજ વધારે શેાભાને પામે છે–તેની કિ ંમત વધે છે. ” પરશુરામને તે શેઠ પેાતાને ઘરે લઇ ગયા અને તે ત્યાં તેમના પુત્ર તરીકે રહેવા લાગ્યા.
એક દિવસ તે બુદ્ધિમાન્ શ્રેણીની સાથે નગરની બહાર ગયેા. ત્યાં પુષ્કરિણીમાં હાથ પગ સુખ વિગેરે ધેાતાં શ્રેણીના હાથમાંની કિ ંમતી વીંટી તેના અજાણપણામાં પડી ગઇ. શ્રેષ્ઠી ત્યાંથી પાછા ઘર તરફ ચાલ્યા, એટલે મંત્રીપુત્રે તે વીંટી લઇ લીધી અને તે પણ સાથે ચાલ્યું. માગે જતાં શ્રેષ્ઠીને હાથ ખાલી જોતાં વીંટી સાંભરી, એટલે તેમને આકુળવ્યાકુળ થયેલા જોઇને પરશુરામે પૂછ્યું કે તમે આમ વ્યગ્ર કેમ થયા છે ?’ એટલે શ્રેષ્ઠીએ કહ્યું કે—‘ મારા હાથમાંથી વીંટી રસ્તામાં કાંઇક પડી ગઈ છે, તે હમણા સાંભરી તેથી મારૂ મન વ્યગ્ર થયુ છે.' એટલે મંત્રીપુત્રે તે વીંટી તેમને આપી. શેઠ બહુજ ખુશી થયા અને મેલ્યા કે-“ હજી જગતમાં ધમ વર્તે છે અને તમારી જેવા ધર્મી મનુષ્યે પણ વતે છે. કહ્યું છે કે- જે મનુષ્ય સર્વ પ્રાણીઓને પેાતાની સમાન જુએ છે, પારકા દ્રવ્યને પથ્થર સમાન લેખવે છે અને પરસ્ત્રીને માતા સમાન ગણે છે તેજ ખરી સત્પુરૂષ છે. ’ કળિકાળની કલુષતાએ હજી આ જગત બધાને કલંકિત કર્યું" નથી. તમારી જેવા સત્પુરૂષા જ્યાં વસે છે તે મંદિર બંને પ્રકારે ધન્ય છે. ” એ રીતે વાતા કરતા તે અને હારે આવ્યા.
અન્યદા શેઠની પાસે મત્રીપુત્ર પેાતાનું આખુ શરીર વસવડે ઢાંકીને બેઠે છે. તેવામાં પેલે રાજાનુ' આભરણુ ચારી
•