________________
(૩૬ ) પ્રાસંગિક કાળીચુતની કથા. તો પારકું દ્રવ્ય રજ સમાન છે, તે હું બીજાનું આભરણ કેમ ચારૂં? હવે મારું આભરણ મને પાછું આપે. કારણ કે તમારા સમાગમથી તે મને જીવિતને સંશય થવાનું લાગે છે. ” શ્રેષ્ઠી તેને આભૂષણ પાછું આપવા જતા હતા એટલામાં મંત્રીપુત્રે તેને નિષેધ કર્યો અને કહ્યું કે-ચેકસજ તે આ આભરણને ચોર છે, એમાં જરા પણ સંશય જેવું નથી.” આ પ્રમાણે સાંભળીને તે ચાર “હું લુંટાણો, હું હુંટાણે.”એમ પિકાર કરતે રાજમહેલના મુખ્ય દ્વાર પાસે આવ્યું. એટલે રાજાએ તેને બોલાવીને તેની હકીકત પૂછી. તેણે પ્રથમ શેઠ પાસે કહેલી તેજ બેટી હકીકત કહી. રાજાએ શેઠને અને મંત્રીપુત્રને બંનેને આભરણ સાથે લાવ્યા. એટલે મત્રીપુત્રે પિતાનું બધું વૃત્તાંત કહી બતાવ્યું. કાળીસુતને રાજાએ પૂછ્યું એટલે તે બે કે- આ બધી વાત બેટી છે, આ કાર્ય પરત્વે દેવી પાસે દિવ્ય કરવાને પણ હું તૈયાર છું.”
પછી રાજા તે આભૂષણ પિતાના હાથમાં લઈને અત્યંત તેજસ્વી એવું તે જોતાં જ તેના ઈચ્છક બની જઈને બેલ્યા કે- હે ગંગ ! જે તું સાચે છે તે આ પ્રગટ પ્રભાવવાળી દેવીની પૂજા માટે તેની પાસેના કુંડમાં પ્રવેશ કરીને કમળ લઈ આવ કે જેથી હું તેવડે દેવીની પૂજા કરૂં.” પછી તે દાસે ધૃષ્ટતાનું અવલંબન કરીને કહમાં પ્રવેશ કર્યો કે તરતજ તેમાં રહેલા મગરાદિ જતુઓ તેનું ભક્ષણ કરી ગયા. પછી રાજાએ મંત્રીપુત્રને કહ્યું કે હવે તું પણ તેની જેમ કમળ લઈ આવ.” એટલે મંત્રીપુત્ર બે કે-“હે નૃપતિ! એની
