________________
- શ્રી દેવકુમાર ચરિત્ર ભાષાંતર. (૩) નામની દાસીએ નિર્મળ મનથી પૂછયું કે–“હે રવામિની ! તમે અકસમાત્ દિવસે ચંદ્રલેખા ઝાંખી થઈ જાય તેમ ઝાંખા કેમ થઈ ગયા છે? વળી હાથથી ચળાયેલી માલતીના પુષ્પની માળાની જેવા વિછાય વદનવાળા કેમ થઈ ગયા છે? સ્વામીએ તમારા વિચારથી કાંઈ વિરૂદ્ધ વર્તન કર્યું છે કે જે સાંભરતાં તમે આવા થઈ ગયા છે? અથવા શું બંધુવર્ગને જોવાની અકુંઠ એવી ઉત્કંઠા થઇ આવી છે? શું ચીરકાળથી રક્ષણ કરેલા દ્રવ્યને કાંઈ વિનાશ થયો છે? કે પરિજનમાં કેઈએ તમારી આજ્ઞાનું ઉલ્લંઘન કર્યું છે? અથવા તમારા શરીરમાં કાંઈ અસુખાકારી ઉત્પન્ન થઈ છે? કે ઘણા કાળને ધારેલ કે મને રથ ફળિત નથી થયે? જે હોય તે કૃપા કરીને મને કહે કે જે હું શેઠની પાસે નિવેદન કરીને તમારૂ વાંછિત સાધી આપું.” - આવા દાસીના વચને સાંભળીને તે બોલી કે-“હે દાસી! સ્વામીના પ્રસાદથી મને એક પુત્રના સુખ વિના સર્વ સુખ મળેલાં છે, પણ પુત્ર પ્રાપ્તિ તે પૂર્વભવના ઉપાર્જન કરેલા કર્મથીજ બની શકે છે એ સંબંધમાં મનુષ્યને ઉદ્યમ બીલકુલ કામ આવતું નથી. તેથી આ વાત તારે સ્વામીને મુદ્દલ કહેવી નહીં, કેમકે તે પણ એ વાત સાંભળવાથી મારી જેવા દુઃખના ભાજન થાય તે થવું ન જોઈએ.”
- હવે ત્યારપછી જ્યારે જ્યારે તે કીપ્રિયા બીજાના બાળકને અલંકારથી વિભૂષિત થઈને રમતા જુએ છે ત્યારે ત્યારે ખેદ પામે છે. આ પ્રમાણે ખેદ પામતી એવી તે પૂર્ણિમાના ચંદ્રની કળા જેમ દિવસે દિવસે ક્ષિણ થાય તેમ