________________
૧૩૮ – જૈન યુગ: મુનિ સંમેલન અંક–
તા. ૨૫-૨-૩૪. સાધુ સંમેલન સંબંધી ઉપજતા પ્રશ્રો આચાર્ય શ્રી ઇદ્રવિજયરિએ આમંત્રણનો અસ્વીકાર
કર્યાનું જણાયું છે. (મળેલું)
ખરતરગચ્છના સાધુઓનું પ્રતિનિધિત્વ સંપૂર્ણતયા શું અમદાવાદના નગર શેઠ તે સકલ હિંદના શેઠ?
યા લગભગ નહિં હોય, એટલે સંવેગી સાધુઓના હસ્તી અમારે જણાવવું જોઇએ કે અમદાવાદના નગરશેઠ ધરાવતા બધા ગાનું પ્રતિનિધિત્વ ધરાવતું આ સાધુ અખિલ હિંદના વેતાંબર જૈન સંઘના મુખત્યાર તરીકે સંમેલન કહી શકાય નહિં. સ્વીકૃત થએલા અગ્રણી હોઈ શકે નહિ'. શહેનશાહ જેમ બાદશાહ કરતાં વડે છે, અને તે તેના નીચેના મહારાજા
શ્રી કેશરીઆ તીર્થ-શાંતિસૂરિની પ્રતિજ્ઞા સાથે કરતાં વડા છે, અને જેમ સુરિ કરતાં સુરિસમ્રાટ વડા છે
કંઇ લાગતું વળગતું નથી? તેમ અમદાવાદના માત્ર નગરશેઠ કરતાં મુર્શિદાબાદવાળા જગત શેઠ વધારે મોભો ધરાવે છે. જગતશેની બાબતમાં આ કટોકટીની ક્ષણે સળગતા પ્રશ્ર શ્રી કેશરીઆનાથજી પણું જ્યાં સુધી આખા સંધની સર્વાનુમતિ વાળી સંમ- સબંધ છે; આ સાધુઓએ એવી હિંમત બતાવવી જોઈતી ' તિથી તે માન અને કરજો અપાયો ન હોય ત્યાં સુધી તે હતી કે શ્રાવકને કાં તો આ કાર્ય માં અમલી પ્રેરણા કરે પણ તેવા મુખત્યાર તરીકે સ્વીકૃત થયેલા અગ્રણી ગણાય અને શ્રાવક ન સંભળે તો શાસ્ત્રજ્ઞાનુસાર પોતે આ પ્રશ્ન નહિં. અમદાવાદના નગરશેઠને સમસ્ત હિંદના જૈનેના હાથ ધરે જોઈતો હતો અને તીર્થ રક્ષા માટે જુથમાં સંઘપતિ તરીકે સંબોધવા એ ભ્રમમૂલક છે. દલીલ ખાતર પોતે આગળ વધવું જેeતું હતું. પણ એમ જણાય છે કે કહીએ કે તેવું માન તેમને તેમના અનુયાયીઓ તરફથી તેઓ પોતાની નિર્માણ થયેલી ફરજ બજાવવામાં અકસ અર્પણ કરવામાં આવે તે પણ અખિલહિંદના દિગંબર ભરી રીતે નિષ્ફળ નિવડ્યા છે. જૈને તેને તે રીતે સ્વીકારે નહિં. આ સંજોગે વિચારતાં જે પત્રે આવી જાહેરાત કરી છે તેણે વધુ કાળજી રાખવી પોતાના સાધુજાતાએાના આ દિલને જતી હતી.
જોઈને, “ હીઝ હોલીનેસ’ આચાર્ય શ્રી શાંતિવિજયજી કે
જેઓની કીર્તિ દુનીઆ ભરમાં પ્રસરેલી છે. તેમણે તા. ૨૭ શું એંશીટકા સાધુનું પ્રતિનિધિ તત્વ છે? મી ફેબ્રુઆરી ૧૯૩૪ સુધીમાં શ્રી કેશરીઆનાથજીના પ્રશ્ન
અંગે આપણું લાભમાં નિર્ણય ન આવે તે આસણ ગુજરાત અને કાઠીયાવાડમાંજ ૮૦ એંશી ટકા જેટલા આદરવાન ઘોર નિર્ધાર કર્યો છે. જણાવ્યા પ્રમાણે આ સાધુએાએ ચાતુર્માસ કર્યા બદલની તેજ પત્રની જાહેરાત પગલાં પરત્વે કઈ સાધુએ તરફેણ કે વિરૂદ્ધમાં વિચાર જોતાં આવા ભ્રમમૃલક સુચનથી અજાયબી થાય છે કેમકે પ્રદર્શિત કર્યો નથી. પણ જે પોતાના કાનને અપ્રિય એવી સ્વીકાર થયેલા બાવીસ સંપ્રદાય સ્થાનકવાસી સાધુઓના સામાન્ય ઘટના પણ બની હોય તો તેઓ તરફથી પેપરનાં. છે તેમ સગી સાધુઓના ચોરાશી ગર્ણો હતા જેમાંથી કોલમ ભરી કાઢવામાં આવ્યાં હોત. એ હવે ખુલ્લી પડેલી હજુ કેટલાક છે અને તેમાં તપગચ્છ અને ખરતરગચ્છ એ ખાનગીવાત જણાય છે કે આચાર્ય શ્રી નેમવિજયજીની સંથી વધારે મહત્વના ગણાય છે. જણાવ્યું છે ત્યાં સુધી પ્રેરણાથી શેઠ માણેકલાલ ઉર્ફે માકુભાઇએ રાજનગરના ખરતરગચ્છવાળા આચાર્યશ્રી કૃપાચંદ્રજી વૃદ્ધાવસ્થા અને શેઠે આપણા રાજા ઉપર દબાણ કર્યું કે ચેકસ વર્ગના બિમારાવસ્થાથી અશત થયેલા, એમાં થોડાં વર્ષોથી ચાલી- સાધુઓની એક મીટીંગ” લાવવી આચાર્યાશ્રી શાંતિ તાણામાં બિરાજે છે તેને માટે પાલીતાણા છેડી અમદાવાદ વિજયના અણગણની શરૂઆત પછી ૩/૪ દિવસમાંજ આવવું અશકય છે. બાજ ખરતરગચ્છી આચાર્યો અમદાવાદથી આ સંમેલન ભરવાનું પગલું હાસ્યાસ્પદ છે. શ્રી કેશરીઆઘણે દર હાઈ એટલા ટૂંકા સમયમાં અમદાવાદમાં મળનાર નાથજના પ્રકનનું નિરાકરણ વધારે લખાય છે તે દરમ્યાન સાધુસંમેલનમાં સામેલ થઈ શકે નહિં. તાનશુઈવાળા આચાર્યશ્રી અક્ષણ ચાલું રહે અને તે દરમ્યાન આપણી એના આચાર્ય શ્રી ભૂપેદ્રસુરિ ભીનમાલમાં છે. તે અને સંધની કરજ છે કે તે સમય શાંતિમાં ગાળો અને તેના અનુયાયી સાધુઓ કે જે રાજપુતાના અગર માલવામાં સત્યયુક્ત લડતમાં જીત મેળવવા મુદેવની પ્રાર્થના કરવી. વિચરે છે તે પણ અમદાવાદ જઈ શકે નહિં. આ ઉપરાંત પંજાબ, મદ્રાસ, યુકતપ્રાંતો અને બીજા પ્રદેશોમાં પણ ત્યારે પોતાનાજ વર્ગને એક ઉદાત્ત વીરબંધુ પવિત્ર વિચરતા સાધુઓની ગણતરી કરવામાં આવી નથી, વળી હેતુ માટે જીવન સમર્પણ કરે ત્યારે સાધુઓને ચેકસ વર્ગ કેટલાક આચાર્યને અવમાનિત પણ કરવામાં આવ્યા છે. પોતાના ભવિલના આચાર વગેરે બાબતોની ચેજના પર કેમકે આચાર્ય શ્રી નેમવિજયસૂરિને આમંત્રણ આપવા ચર્ચા કરતે બેસે એ જોઈ દુનીયા હસશે નહિ ? અમદાવાદના નગરશેઠ ત્રીશકરતાં વધુ અનુયાયીઓની સંમેલનમાં બિરાજતા સાધુઓએ આ યુગના એક મહાન સાથે ગયા હતા ત્યારે આચાર્ય શ્રી વલભવિજયસૂરિ પાસે યોગીની અંદગી કડી સરખીયે કીમતી હેવાની કાળજી માત્ર બે માણસો સાથે લઈને ગયા હતા. તપગચ્છના કરી નહિં એમ જોવાની તેઓના અંત:કરણ શું પાવાનું આચાર્યોનું પણ સંપૂર્ણ પ્રતિનિધિત્વ નહિ રહે કેમકે સદૃશ કઠિન હશે ? એમ લોકો નહિં કહે ?
