________________
તા. ૨૫-૨-૩૪.
–જૈન યુગઃ મુનિ સ.મેલન અંક
બધા સાધુઓની પાસેના હસ્તલિખિત પુસ્તકે ના શ્રદ્ધાનું જેર ફેલાયેલ છે તેથી અસંતોષ રહે છે. વળી, સંગ્રહ માય શહેરમાં ખાસ અનિથી આંચ ન લાગે સમાજની મૃઢતા અને મમ-તતા ઘણી છે. આપસમાં તેવા મકાનમાં જૈન પુસ્તકાલય કાઢી તેની સાથે લાયબ્રેરિયન ઈચંદ્રષથી નામમાત્ર અપરાધથી પોતાના માદથી આપણે વગેરેની ગોઠવણ કરી રખાવા જોઈએ.
આપણા ભાઈબહેનને છાડી થઈએ છીએ. આપણું નિર્દય જુદા જુદા સાધુઓ તરફથી જુદી જુદી પ્રકાશિની
અને કર હદય આને ધર્મ રક્ષા કહે છે પણ ખરી રીત સંસ્થાએ નીકળી પ્રકાશન માટે શ્રાવકો પાસેથી આર્થિક તે ધર્મનાશ છે, સહાય લેવામાં આવે છે અને તેને નામે નાણાં ભેગાં કરવાની ગ૭ મતાંતરથી હદથભેદનો નાશ– થવાની જરૂર છે. અનેક તરકીબે કામે લગાડાય છે. આવી સંસ્થાઓને બદલે એકજ બૃહત પ્રકાશિની સંસ્થા થવી જોઈએ અને તે દ્વારા
શ્રી મહાવીર પ્રભુના વીતરાગ શુદ્ધ સનાતન ધર્મમાં એકજ પ્રકાશિત કરવા યોગ્ય પુસ્તકની ચુંટણી થઈ તેનું પ્રકાશન
ગઇ કે પક્ષ હાય, છતાં નજીવા આચાર વિધિના સમજ થાય તે હાલ જે નકામાં અ૫મૂલ્ય અને આત્મસ્તુતિ
ફેરના કારણે પડેલા ગચ્છને પિત પોતાની સામાચારી અતિશયોક્તિ વાળાં પુસ્તક નીકળે છે તે અટકી જાય.
પાળવાની છુટ સાથે તેમના પ્રત્યે પ્રેમ એખલાસ બતાવવા
જોઈએ અને તેના પ્રત્યે હદયવિરોધ ન રહેવો જોઈએ. નવાં માલિક પુસ્તકે રચાતાં નથી. જૈન દર્શનનાં સંવત્સરીની ચેાથ કે પાંચમના ભેદે ઈર્ષ્યા કે ખેદ્ર સિહતા અને જન દર્શનને ઈતિહાસ, જન વાંચન માળા. ઉત્પન્ન ન કરવો ઘટે. બને ત્યાં સુધી ચેાથ અને જૈન કથાઓ પરથી ચંદ્રકાંત જેવું પુસ્તક વગેરે અનેક પાંચમ એક દિને આવે અને એક જ દિને બધા માલિક બૅની જરૂર જ ઉભી છે તે માટે સમલને ખાસ સાંવત્સરિક પ્રતિક્રમણ કરે એ ઈરછા સફલ થવાનું લક્ષ સમિતિ નીમી તે દ્વારા તેવા ગ્રંથો લખાવા ઘટે છે.
રાખી તે બાબતનો નિર્ણય થવો જોઈએ અને તે છતાં
તે નિર્ણય ન થઈ શકે તે એથવાળા ચોથ પર ને જન સંખ્યાની કમીન્સમગ્ર ગચ્છ કે શ્રમણ સંધની પાંચમવાળા પાંચમ પર કરે, તેમાં કેઈને મનદુ:ખ થવું ન પ્રતિષ્ઠા જાળવી રાખવી હોય તો તેમાં પેસીગયા શિથિ. ઘટે. વ્યાખ્યાન આપતી વખતે મુહપત્તી બાંધવી જોઈએલાચારને તિલાંજલી દેવી ધટે છે ને તે માટે કડક નિયમો કાનમાં ખેસવી કે પરોવવી જોઈએ, અને અમુક વખતે કરી તેનું પાલન બરાબર થાય તેવી વ્યવસ્થા કરવાની નાસાય માંદું અને કાન સુધી મુહ૫ત્તી લઈ પાછળ બેજબરી આવશ્યકતા છે. સ્થાનકવાસી સંપ્રદાયના સ્થાપક ચીમાં ગાંઠ બાંધી લેવી જોઈએ એવા પાઠ રજુ કરી એક સોળમી સદીમાં થયા તે સંપ્રદાયે આવશ્યક અતિપ્રજનો ધીમે પુસ્તક હમણાં બહાર પડેલ છે તે વિચારવા યોગ્ય છે. થીમ આત્યંતિક નિષેધ કરવા છતાં તેના અનુયાયીઓની છતાં તે માટે દુરાગ કે દૃઢાગ્રહ ન રહેતાં જે કરે સંખ્યા વધી ગઈ અને મૂર્તિપૂજકા જેટલી થઈ ગઈ તેનાં તેને કરવામાં હરકત નથી અને જે તેમ ન કરે કારણમાં ઉતરીશું તો જણાશે કે તેના સાધુઓના કડક તે સાધુના લિંગ તરીકે મુહ૫-તો ધડરીને-રાખીને વ્યાખ્યાન આચાર, ઉમ તપ અને ાિના પાલનેજ મુખ્યપણે તે આપે તે પણ તે પ્રત્યે રોષ ઠલવો ન જોઈએ. હમણાં " સ્થિતિ ઉત્પન્ન કરી છે. આ કડક આચારજ મૃતિપૂજકની પંચાગી પ્રત્યેની સંપૂર્ણ શ્રદ્ધા રાખવાની જાહેરાત કરાવવા રહી સહી પ્રતિષ્ઠામાં વધારો કરશે.
ને પ્રશ્ન ઉલે કરવામાં આવ્યો છે તક અને ન્યાયને
સંગત જે કંઈ પંચાંગીમાં કે બીજું શાસ્ત્રોમાં કચેલ હોય સને ૧૯૭૬ ના વસ્તીપત્રક પરથી જણાય છે કે તે તે પ્રત્યે દરેક સમજુ પિતાની સંમતિ આપે, અને કોઈને પહેલાંના દશવર્ષમાં ૧૧૦૦૦ ની સંખ્યા ઓછી થઈ છે ગળે વાત બેસતી ન હોય ને અમુક વાત ગળે બેસતી નથી અને વર્ષોવર્ષ અગાઉ ઈશું તો સંખ્યા ઓછી થતી આવી એમ જણાવે, તે તેમાં આગ્રવ જેવું શું હોય ? છે. આના પ્રત્યે આપણી બેદરકારી, આપણા ધર્મોપદેશકોનું જૈન શાસનભેદના ઇતિહાસમાં અનેક તુકકાઓ-- દુર્લક્ષ કાયમ રહ્યું તો ભવિષ્યમાં શી સ્થિતિ આવશે તે વિચા. બુદ્દાઓ-વિકલ્પો-સામાચારીભેદ-દિયાએ ઉભા થયા છે રવાની જરૂર છે. આનાં ત્રણ કારણ હોઈ શકે:- (૧) અત્યાચા- અને તેપર આખા સમુદાયના ભાગલા--પક્ષે–વાડા સંધાડા રીઓ દ્વારા જૈનપર અત્યાચાર થતાં જૈન ધર્મ છેડવાની પડી ગયા છે અને કલેશની મહેલાતે ખડી થઈ છે એ તેમને પડેલી ફરજ. (૨) જન્મસંખ્યા ઓછી અને મૃત્યુસંખ્યા વિચાતાં હદયને ક૫ થાય તેમ છે. આ ગ છએ સિાએ વિશેષ (૩) જૈન ધર્મ અને સમાજથી અસંતુષ્ટ બની એકત્ર થઈ મીટાવવા જોઇએ અને છતાં પણ જો તે દૂર ન બીજા ધર્મને સ્વીકાર. આમાંનું હવે પહેલું કારણ નથી. થાય એટલે કે બધા ગાની એકતા સામાચારી-ક્રિયામાં ન પણ બીજું અને ત્રીજી અને કારણ મેદ છે. બીજું થ ય તે કંઈ નહિ, પણ તેથી વીરશાસન એ ક અને અવિભાદૂર કરવાના ઉપાય બાલન વૃદ્ધલન, કડા આદિને જિન છે–પીતરાગને કહે શાંતરસમય ધર્મ પૂર્ણ સત્ય છે બંધ કરી પુખ્ત વયે યોગ્ય દંપતિનાં લગ્ન આદિ છે. એ નિશ્ચય રાખીને કલેશરૂપ સંસાર થઈ વિરામ પામી ત્રીજુ આપણી પૃખંતા અને કરતા સુચવે છે. જૈન ધર્મ વિચારપ્રમાદ છોડી જાગ્રત થઈ રત્નચિંતામણિ જેવો આ એક વૈજ્ઞાનિક ધર્મ છે, છતાં તેમાં અનેક વિકૃતિઓ મનુષ્ય દેહ સંકળ કરી જો એજ દરેક બમણુમુનિ- સાધુનું પસી ગઈ છે, દાંભિક આચરણ, યુક્તિવા પર ઉપેક્ષા, અંધ- સતત દૃષ્ટિ ળું ધ્યેય તેવું જોઈએ.
