________________
૧૫-૭-૩૧
– જેન યુગ –
૧૦૯
વિ વિ ધ નૉ ધ
અને ચર્ચા.
માખી કયાં બેસે?—
આ હકીકત પૂરી ચર્ચવામાં આવી છે અને ચચો દરમીન
જણાયું છે કે થએલી ભૂલ સુધારવા માટે કાંઈ અડચણ કનો - આ એક જાણીતા લેક્તિ છે. માખીને સ્વભાવજ
થઈ પડે તેમ નથી આવી બાબતેનો નિર્ણય-એકય અને વિઠા ઉપર બેસવાને પડી ગયેલા અટલે તેજ સ્થાન શોધી
સંઘનના જમાનામાં સાધવા માટે જ્યાં સુધી એક બીજા કાઢે. જેમ માખીનું તેમ કેટલાક તેવા સ્વભાવવાળા માણાનું
સાથે અંદર અંદર વિચાર વિનિમણે સમજુતિનું કાર્ય થતું પણ હૈય; અને તે પણ પોતાના સ્વભાવ પ્રમાણે મેલું સ્થાન જ
હોય ત્યાં જાહેર ચર્ચાઓ કે વિરોધના વર્ષાદ કદાચ વિક્ષેપ શોધે. કૅન્ફરન્સનાં જૂન્નર અધિવેશને દીક્ષા સંબંધે કરાવે છે
કતો નિવડે એ તદન બનવા જોગ છે. આવા હેતુથી જ વિવાએટલે તેને અમલ ન થતો હોય તે તેમાં દેવ તેવી માખી
દિત મુદા સંબધે મૌન સેવાયું હોય તે ઇષ્ટ ગણાશે. અન્યત્ર ઓન હોય એમ કેમ ન કહેવાય ? કોન્ફરન્સ સમાજની એક અગ્રણી સંસ્થા છે અને અનેક વિચારવાળાઓ એકડા મલી
પ્રકટ થએલ ભાષાન્તર સંબધે પણ એજ ખુલાસો સમજી
લેવો ઘટે. એ નિર્ણય આવે સમગ્ર હકીકત સમાજ સમક્ષ એક નિર્ણય પર આવે તે અમલમાં મૂકવાની ફરજ સમાજનાં
અવશ્ય રજુ થશે. જેમાં પ્રકાશ અંક ૩૫ માં આ વિષય પ્રત્યેક અંગને રહે છે. તે કદાચ ઠરાવ થયાના વળતે દિવસે
પર લખાએલ શ્રી રબારીલાલ ન્યાયતીર્થને અગ્રલે મ અમલમાં ન પ આવે પરંતુ સમાજનું માનસ એ મનનીય છે. દિશામાં કેળવાય અને પરિણામે અમલ થાય. જે કારોબારી
શ્રી આત્માનંદ જૈન હાઈસ્કૂલ અંબાલા – સત્તાને કેયડો આવી સંસ્થા પાસે હોય તે પણ અનુભવની વાત છે કે “શારદા એકટ' અને વડોદરા રાજ્યના બાળ લગ્ન' : અંબાલા (પંજાબ) ના જૈનોનો કેલવણ પ્રત્યે નિષેધક કાયદાનો અમલ કેવી રીતે થાય છે ? તેમાં શિથિલતા ઉત્સાહ પ્રશંસનીય છે. હાઈકુલને ચાલુ જમાનાની જરૂરીઆને દેખાય છે કે નહિં? શરૂઆત એમજ બને. જે દુનિઆની પૂરી પડે તેવાં મકાનની ખામી જણાતાં ડાટે ખર્ચ એક
ટી સલ્તનતના પિતાનાં અમોઘ બળ છતાં કાયદાના ભગના સુંદર મકાન તેઓએ બંધાવ્યું છે જેની ઉદ્ધાટન ક્રિયા હમણાં દાખન્ના જોઈએ છીએ, તે સામાજીક મહાસંસ્થા પર તેમ થોડા વખત ઉપજ થયાના સમાચાર મળ્યા છે. અંબાલા બને તે તેમાં આશ્ચર્ય પામવા જેવું કશું નથી. આવા બાળ અને પંબના આપણુ બધુઓ સ્વયં કાર્ય કરનારા, ઉત્સાહી લગ્ન વિષયક કાયદાઓ ન હતા ત્યારે સમાજની વિચાર દિશા અને વિદ્યાપ્રેમી છેએટલું જ નહિં પણ તેઓનું સઘળ-એક બદલાવી કન્ફરએ કરાવ કર્યો અને છેવટે આને લગતા કાયદા દૃષ્ટાંતરૂપ થઈ પડે તેવાં છે. તેઓ ઘણાં ખાતાંઓ ચલાવે છે પાગુ થયા. દીક્ષાના વિષય પર પણ કદાચ ભવિષ્યમાં એમ અને ખાસકરી હંમેશાં નિયમિત રીતે રાતના કુરસદના સમયે કેમ ન બને ! “છડેચોક ભંગ” અગર દીક્ષાના કરાવને એકત્ર મલી ઘણું કાર્ય કરે છે. એ વાત ખાસ નોંધવા લાયક અમલ ન થતું હોવાના વિચારે કાચનારાઓને સ્વભાવ છે. ગુજરાત - મારવાડ-બંગાલના જેટલા શમીનેદને કદાચ માખીનાં જે કેમ ન ગણાય ! છતાં હાલ તેવો ઠરાવ પસાર તેમને ત્યાં ન હોય છતાં આચાર્ય શ્રી વલ્લભવિજયજી મહાથયા પછી પણું ઠરાવના આશયને અનુકૂળ યોગ્ય નહેરાત, રાજના પ્રતાપે તેમનું સંધબળ ધણું મજબુત છે. મેળાવડાઓ વગેરેની સંખ્યા માં વધતી નથી? ખૂદ દિક્ષાના જેન કામમાં બેકારીને પ્રશ્નહિમાલતમા તથા પણ ઉ૧ તમ માનવા લાગ્યું છે. સામ- ધખાઓ મળી રહી છે અને ધંધા નારીઓના જક સુધારાની ગતિ હમેશાં મંદ પણ જોઈ શકાય તેવીજ હોય. માત્ર માખીને સ્વભાવ છૂટવા જોઈએ એટલું જ જરૂરી છે.
ખામીને લઈ ઘણુઓને સહન કરવું પડે છે એ બિના કેમના
શ્રીમત બંધુઓના ખ્યાલ બહાર ન જ હોય. એક બંધુ...... જૈને હિંદુ ગણાય કે –
થી લખી જણાવે છે કે “એક જૈન કુટુંબના માણસે તદન - આ પ્રશ્નને નિર્ણયાત્મક ઉત્તર કોન્ફરન્સના ઘર નિરાધાર સ્થિતિમાં છે ધધા તેમજ નાકરીના અભાવે તેની અધિવેશનને ઠરાવ નં. ૧૨ માથી પૂરે પડે છે એટલું જ મુંઝવણને પાર નથી અને એ મુઝવણ તેઓ લાંબી મુદત નડુિં પણ જેને હિંદુકમનું જાતિ તરીકે એક અંગ છે એ ટકાવી શકે તેમ પણ નથી, પણ તે ખાનદાની જાળવી વાત સર્વથા સ્વીકારાએલી છે. છતાં આ પત્રના અંક ૧૨ માં રહ્યા છે પણ તેના ચહેરા જોતાં તે જાળવી શકશે નહિ પ્રકટ થએલે પત્ર વ્યવહાર મબાસાના કેટલાક આ પણ કારણ કે-જેમ બચ્ચે મામી શકતું નથી. અત્યારે હજાર વલ અને વાડાઓમાંજ સૌભાગ્ય સમજનારા હિંદુભાઇના શ્રીમતે જેનોમાં છેતેમાં કોઇ ભામાશાહ કે ઝમડુશ: દુરામ ઉપસ્થિત કર્યો છે એમ સમજાય છે. આ સંબંધે જે નગશે તાજ જેન કામની હાલની સ્થિતિ છે તેની ટકાવી મુંબઈ પ્રદેશીય હિંદુભાને જવાબ જૈન સમિતિને મોકલા- રાખશે અને ભારત વર્ષ જેન ધર્મ તે અત્યારે ૩૫ કરેએલે છે તે ધણજ પ્રાપણ ભરે છે, માત્ર એક વાત ડમાં ફક્ત બાર લાખ છે તે થવાનાં કારણુ તપાસે તો ફક્ત
વી દાખલ થએલી છે કે જેને અર્થ એમ થાય કે “ જેને ગરીબાઈ છે, નોકરી નહિ મળવી અને ધંધાનો અભાવે મ " ધર્મ એ કે ધર્મ નથી, પણ માત્ર એક કાંટો છે,’ દિને કારણે છે, માટે એક જૈન કુટુંબની સ્થિતિ ઉપર લેક્ષ- આપી સભાનાં આવા , મન્તવ્ય સાથે અમે સહમત હાઈ ફાઈએ ન નાંબર કોન્ફરન્સ ઉપર થી મદદ મેકલી આપશે નહિ અને તેથી આ બાબતનો વિરોધ તેમના સમક્ષ રજુ એવી આશા રાખું છું. જન.’ઈ પણ સજજને તરફથી મદદ કરવામાં આવતાં સ્થાનિક મંત્રીની રૂબરૂ મુલાકાત દરમી માં મોકલવામાં આવશે તે આ ભાઈને મોકલી આપવામાં આવી.
