________________
તા. ૧-૧૧-૩૧
– જૈન યુગ –
૧૬૩
પ્રસંગે રાજયકારી જવાબદારી સમજનાર વિચારવાનાને ભમ ગણાય. શ્રી જામનગર સંઘે જરૂરી ઠરાવ કર્યો છે. શ્રી પણ લાગે કે સ્થિતિ બગઠતાં રાજયની દરમ્યાનગીરી જરૂર થશે. ભાવનગરના સંઘે કરન્સના ઠરાવમાં વધારો કરી જે ગામ તેઓએ વારંવાર વધારે ચેતવણી આપી ૫ મામલો વાયરે કે શહેરનો દાક્ષિત હોય તેની રજા મેળવવાની જરૂરીઆત ચઢ અને ઇરાદાપૂર્વક ચડે.
સ્વિકારી છે અને આ ઉપરાંત કવચિન અન્યત્રનું દરાવ થયા
છે, પણ તેના પ્રમાણમાં ઠરાવના ભંગ, ભંગના પ્રકાર, રાજયસત્તા શા માટે ?
પ્રકારની પદ્ધતિ, પદ્ધતિનો આક્રમણ અને આક્રમણના બણગા રાજાસનાને અંગે એક લાક્ષણિક સૂત્ર છે કે તે (સત્તા)
એવા આકરા અને ભયાવહ થઈ પડયા છે કે વડોદરા રાજ્ય સગીરવયના બાળકોના વડીલના વડીલ છે. એને અંગ્રેજીમાં
પિતાની માનગિરિની જરૂર જઈ લાગે છે. છતાં તેમણે Parents putrie કહેવામાં આવે છે. અમુક કુટુંબના
સીધો ફાયદો ન કર્યો. તેમણે જેન કેમને અને હિંદુ કામને ઉપરીને “વડીલ” કહેવામાં આવે છે અને તેવા અનેક વિડી
ચર્ચા કરવાની તક આપી. લના ઉપર સામ્રાજય કરનાર સનાને ઉત્તરોતર વડીલ ગણવામાં આવે છે. સંયુક્ત પંચાયતના સમયને આ આર્ય
નિબંધ પરની ચર્ચાઓ. સંસ્કૃતિનો વ્યવહારૂ ખ્યાલ છે. એ ઉપરી વડીલના અનેક પણ નિબંધ પર ચચાઓ કેવી થઈ? એના વિરોધની કર્તવ્યમાં બાલ-સગીરના લાભનું રક્ષણ કરવાનું કાર્ય રાજ્ય- ભાષા કેવી ? એના વિચારમાં ઠાવકાઈ કેટલી? એના વિચારમાં સત્તાને સોંપવામાં આવ્યું છે. સગીરના શરીર અને સગીર બળ કેટલું ? એમાં દલીલો કેવી ? એમાં પ્રમાણુ શ? એમાં મિલ્કત બાબતની જવાબદારી વકીલ તરીકે રાજ્યસત્તા સ્વિકારે દાખલાઓ કેવા? રાજ્યના દુરદેશી વિધાયકે ઉભા કરેલા છે. અને રાજયસના એ કાર્ય માં જયાં જયાં બાળ-ગીરના ક્ષોભન ( અછોશને) બરાબર સમજી શકે છે, એ અંદરની લાભનું કારણ જુએ છે ત્યાં દરમ્યાનગીરી કરે છે. આર્ય હકીકતને ખ્યાલ પણું કરી શકે છે અને સત્યાસત્યને વિવેક સંસ્કૃતિને આ ખ્યાલ એના પ્રચંડ રૂપમાં અન્ન સંસ્કૃતિએ સુક્ષ્મ બુદ્ધિથી કરી શકે છે. ગામોગામ ભાડુતી માણસે બરાબર સ્વિકાર્યો છે અને તેથી વાલીપલું મુકરર કરવામાં મોકલી અનેક રીતે કરાના કરાવે અને ઉભી કરેલી બહુમતિના રાજસત્તાની પ્રતિનિધિરૂપ ન્યાયની અદાલતે બહુ ચીવટ રાખી દેખાવો કોઈને છેતરી શકે તેમ નથી છતાં આવી નિર્જીવ કાર્ય કરે છે. આ ઘણી લંબાણ હકીકત છે અને કાયદાની બાબતમાં આટલા ઉત્પાતનું કારણ શું? એમાં કેને અસર મુળ મુદ્દાના અભ્યાસ વગર બરાબર ગળે ઉતરે તેવી નથી. થાય છે ? આવતા નવયુગના બાળકે ધર્મથી કેટલા પરાડમુખ સામાન્ય રીતે એમાં રાજયસત્તાની દરમ્યાનગીરીને નામે થાય છે અને વિચાર આ ધમાધમ કરનાર વર્ગને નથી દખલગીરીનો પ્રશ્ન હતા નથી, પણું જે સગીરના ભવિષ્યને આવ્યું. એને સત્તરમી સદીના ઝગડાઓ જગાડવા છે, પણ અસર કરે તેવી બાબતમાં તેની સાથે કામ લેનાર તેના વાલી જેન જનેતા ઝગડાઓથી કાયર લઈ ગઈ છે. આપણે ખુબ તેનું હિત ન જોઈ શકે એમ જણ્ય ત્યાં અદાલત સંગારના લડ્યા. હવે તે સાથે બેસી હિસાબ સમજી લઈએ, ન સમજાય કિત ખાતર વચ્ચે આવે છે. જરૂર પડે તો કુદરતી વાલીને ત્યાં નાખતી કરીએ અને પ્રગતિના પંથે આગળ ધપીએ. પણ વાલીપણાના હકથી રદ કરવાના પ્રસંગે વિખ્યાત છે. પણ જેણે આગળ વધવાની આખડી લીધી હોય તેને આ એનાબિતાંટના કેસમાં તથાં અન્યત્ર બનેલ છે તે જાહેર સર્વ વિચિકા કરાવનાર થઈ પડે તે સ્થિતિ કાળ પાકવા પ્રતનની ખાણને વિષય છે. આવા કારણે રાજ્યસત્તા વચ્ચે દેવાની વાતેજ કરવી પડે પડે તે તેમાં તેને દખલગીરી કરવાનો મુદ્દો હૈ નથી, ચર્ચાની ભાષા, પગુ સગીરના હિતને ખ્યાલ જ નજરમાં હોય છે. વ્યવહાર અને ધર્મની નજરે આ બાબતમાં હિત કેને કહેવું તેના
- છતાં પ્રમાણિક મતભેદ કઈ પણ જાહેર પ્રશ્નને અંગે ખ્યાલાતમાં મતભેદ હે જરૂર સંભવિત છે, પણ્ અદાલતે
સંભવિત છે. પણ એમાં ગાળાગાળી ન હોય, એમાં આશય આ સંબંધમાં નિર્ણિન કરેલા સિદ્ધાંત પર દેવાય છે અને
આક્ષેપનો ન હોય, એમાં કલ્પિત દોષારોપણ ન હોય, એમાં તેમ કરવામાં સગીરના હિતને નજર સન્મુખ રાખે છે.
શાસ્ત્રના પાઠોના ખેચેલા તાણેલા અર્થ ન હોય, એમાં
કવચિત બનેલા દાખલાઓને અપવાદકારક મનાવવાને વડોદરા રાજ્યની દરમ્યાનગિરિ.
બદલે નિયમ મનાવવાની અસભ્ય તાલાવેલી ન હોય. ચર્ચા વડોદરા રાજ્યના દફનરે વધારે પડતા પ્રસંગે રાજ ચચાંની રીતે કરવી એ સભ્યતા છે, દલીલ ન હોય ત્યાંજ દરમ્યાનગિરિની જરૂરીઆતને અંગે પડ્યા જાય છે. એનું ગાળાગાળી કોમ છે. એક પત્રમાં હમણૂજ - જોયું તેમાં કારણ જે સમાજની થાય તે વખતસર ન કરવામાં છે. કૅનરન્સની કાળી કાર્દિ” એના કાર્યવાહકે ‘કુલાંગારા,' જે જૈન કેમે હામ ઠામ ઠરાવ કરી શ્રી કેન્ફરન્સના ઠરાવને એની કાર્ય પદ્ધતિ નિમક હરામ,” એ સંસ્થા “ધર્મ દ્રોહી”અમલ કર્યો હોત તે અનુમાન કરી શકાય છે કે શને આવી આવે અત્યંત અસભ્ય શબ્દાવલીને ઉપર થાય છે. આ દરમ્યા-ગિરિનું કારણ હતું નહિ. એ ઉપરાંત એ ઠરાવને પદ્ધતિ અતિ ભયંકર છે, આત્મઘાતક છે, સમાજને શરમોછે! એક ભંગ કરવા ઉપરાંત એના નરક જે ઉપસના નાર છે, સમાજશરીર નાં સડો ઘાલનારી છે. ભવિષ્યના ઉિ કે થયા તે ચતુર મુત્સદ્દીનો ખ્યાલ બહાર જ હોય. નેતાઓને દૂર કરનારી છે અને અંતે કઈપણ પ્રકારે લાભપ્રદ એટલે રાજયની દરમ્યાનભિરિ શ્રી સંઘની થઈ ગયેલી અથવા ન હોઈ એ પ્રયત્ન કરનાર કે એવું વાતાવરણ ફેલાવનાર કરાયેલી અચિકર દશાનું પરિણુમજ ગણી શકાય અને ઉપર પાછી કરી ને જ નાશ કરનારી છે. સાધુમ સ્થા એ સ્થિતિ ઉપજાવનાર બે વર્ગ છે તે ગેધવામાં મુશ્કેલી ખરેખર વંઘ છે, દીક્ષા ખરેખર પૂકય છે, પણ કેમના દુદેવ પડે તેમ નથી. આ પ્રસંગે એક હકીકત મુવવી ઉપયુક્ત અત્યારે એના સુકાન પર કઈ કઈ એવી વ્યક્તિ આવી ગઈ છે
