________________
૧૩૮
તા. ૧૫-૯-૩૧
उदधाविव सर्वसिन्धव: समुदीर्णास्त्वयि नाथ ! दृष्टयः ।
દુઃખનો વિષય એ છે કે જ્યારે લીધા ખૂટી પડે છે ત્યારે ગાળાગાળી આપવાની વાતો આવે છૅ. દલીલના વાંધા
ન ચ સાસુ મથાત્ પ્રથત, પ્રત્રિમતાનું સરિથિયોપિતા સ્થિતિચુસ્તામાં પૂર્વકાળથી આપણે એટલા જોતા આવ્યા
- श्री सिद्धसेन दिवाकर. અર્થ:-સાગરમાં જેમ મુ સરનાએ સમાય છે તેમ તે નાથ! તારામાં સર્વ દૃષ્ટિ સમાય છે; પણ જેમ પૃથક્ પૃથક્ સરિતાઞોમાં સાગર નથી દેખાતો તેમ પૃથક્ પૃથક્ દૃષ્ટિમાં તારૂં દર્શન થતું નથી.
છીએ કે એમને આંખો ઉઘાડવામાં પણ પાપના પ્રાભાર દેખાય છૅ. આ વિચારદશા આ વીસમી સદીમાં ન નભે. જે વખતે લાા લગભગ અાણુ હતા ત્યારે તેને ગમે તેવા લશ્કરાં વળગાડી દેવામાં આવ્યાં છે. અત્યારે તે એવી પણુ નિરીક્ષણા થાય છે, ચર્ચા થાય છે, ક્ષીરને ગૃણુ કરવામાં આવે છે, નીરને ફેંકી દેવામાં આવે છે અને સભ્યતા વિવેક
અને સજ્જનતા સમજવામાં આવે છે
હજુ ‘ક્ષીર ’ ને ગૃહણ કરીજ શકાય છે કે નિહં એ કહેવું મુશ્કેલ ગણાય પણ ક્ષીર અને ના ભેદ પાડવા જેટલી બુદ્ધિ સત્ત પ્રાપ્ત થઇ છે જેમાં કાઇથી ના કહી શકાય તેમ નથી. એવા સમયમાં આંખો બંધ કરવાના ઉપદેશ આપવા, દલીલોની ગેરહાજરીમાં ગાળાના વર્ષાદ વર્ષાવવા અને અવ્યવસ્થિત વિચાર। રહી સહી ગયેલા પુરાણપ્રિય લેાકા ઉપર લાદવા એ સત્તાને નવી રાખવાના છેલ્લા છેલ્લા પાસાઓ છે. વિચારક મુમુક્ષુ એ ખાસિસ શુંદી તુચ્છ ચેષ્ટાત્મા તરફ સે છે અને અાદય થઇ ગયા પછી હવે તો સૂર્ય ઉદયની રાજ જુએ છે. જેમ અરૂણા વડાને ગમા નથી એ નણીતા હકીકત છે તેમ આપણામાંના તેવા સ્વભાવના અંધકારપ્રિય સ્થિતિચુસ્ત પશુ એ પ્રકાશનાં સાધો ધ કરવા ખૂબ આતુર છે. એનુ ચાલે તે સૂર્યને અટકાવી દે. ધ્રુવડને અંધકારમાંજ મન છે તેમ કેળવણીનાં સાધનાને નાડી પાડવાની, પ્રકાશના પ્રસંગાને દૂર કરવાના અને ચાતરક અધકાર પ્રવતા જોવાની એ અધકાર પ્રિય ટાળાની મનિષા છે ! અને પરિપૂર્ણ કરવા એણે અકથ્ય વેદના સહન કરી. પણુ આ નવ યુગના પ્રકાશસ્રોત પૂર જોસથી આગળ ખે રહ્યો છે. હજી મંત્ર વિચારણા કરી એને અટકાવવા પ્રયાસ થાય છે. અંધકારમાં દામા સભાગ કરી યોજના કરે છે, પણ બઢાર આવી પ્રકાશજીએ છે એટલે
પાછા સાળ મરે છે.
જૈન
સરિતા સહુ જેમ સામરે, તુમાં નાથ! સમાય દૃષ્ટિ જ્યમ સાગર ભિન્ન સિન્ધુમાં, ન જણાયે તું વિભક્ત દૃષ્ટિમાં
તા. ૧૫-૯-૩૧
-
યુગ.
જૈન યુગ
મંગળવાર.
વિકાસને પંથે શ્રીમતી.
કૅન્કન્સનું સાચું સ્વરૂપ સમજ્યા વગર કેટલાક મામા એના પર ટીકા કરવા લાગી જાય છે, તેમને એનુ આખુ બંધારણ એને ઉદ્દેશ અને એના સાધ્ય સમજવા સૂચના કરવી પ્રાસ'ગિક ગણુારો, નિર્વિવાદ રીતે અત્યારે જૈન કામનુ પ્રતિનિધિ મંડળ ‘કૈાન્ફરન્સ ’ છે. અમુક વ્યક્તિ પોતાના અંગત કારણે એના વિરૂદ્ધ પ્રચારકાર્ય કરી રહ્યા છે, એનુ મૂળ કારણ શોધવામાં જરા પણ મુસિબત પડે તેમ નથી. એવા તદ્દન ગણ્યા ગાંઠયા મનધ્યાના મતભેદ તો કાઇ પણ સંસ્થા માટે જરૂર રહેવાનાજ છે. એવી સામાન્ય વિદ્ધતા બાદ કરતાં કાન્ફરન્સ પોતાનું પ્રતિનિધિત્વ જાળવી શકી છે. કાન્ફરન્સના ઉદ્દેશ જૈન ક્રામનાં કાર્યોને વ્યવસ્થિત સ્વરૂપે મૂકવાની સૂચના કરવાનો છે, એનું ધ્યેય વિચાર વાતાવરણને કેળવવાનુ છે અને એની ટુક મુદ્દતમાં એણે કોન્ફરન્સ તો પ્રકાશ યુગને પથે પડી છે. એના કેવા વ્યવસ્થિત ફેરફારો કરી બતાવ્યા છે તેના ઇતિહાસ જૈનચાલકા પ્રકાશના પુજારી છે. એના આંગણા જ્ઞાનપથી કામના ઇતિહાસમાં સદૈવ ગાંધાઇ રહેશે. પૂજાયલા સદાદિત છે. એનુ ભવિષ્ય સદા જવલત છે. એની આશા નવયુગમાં છે. અને પ્રકાશ ભ કાયના નાશમાં છે. ઝાનું ધ્યેય સનાતન જૈન ધર્માંની સત્યસ્વરૂપે પુનઃસ્થાપનામાં છે. એના વિજયદુર્ગ એ અધકારપ્રિય ગાડરીઆ પ્રવાહુમાં તાનારાઓના નાશમાં નથી, પણુ અને વ્યવહારક્ષ અને સાચા જૈન બનાવવામાં છે. અતિ અદાભ્ય ઋદુ ધારીઓ પણ નવીન પરિસ્થિતિને તાથે થતા જાય છૅ, પ્રકાશને માન આપતા જાય અને ત્રિકાલાબાધિત સત્યના સ્વીકાર કરતા જાય છે, એ ભગવતી ટ્રેનો મહાન વિજય છૅ, રસ્તે સાફ થતો નય છે, છતાં હુ આગ્રહ્ મમતા કાડાવાં મુશ્કેલ છે અને છતાં પણ્ અને થાર્ડ વધત
આવા મંડળને . પ્રચત્રિત વિચારાને વ્યવસ્થિત રૂપ આપવાનું કાર્ય કરવાનુ હોય છે, એ વ્યવસ્થિતતા પ્રાપ્ત કરવા એણે વિચારબળ કેળવવુ પડે છે અને તેની સાથે વિચારનું વિશ્લેષણ પૃથક્કરણ અને એક રૂપ આપવું પડે છે. આ કાર્યમાં મુસીબત છે તેમ મા છે. અગાઉ જનતાને એક લાકડે દેરવી શકાતા હતી, એક આગેવાન શેડ્ડીએ કે એક વાચાળ સાધુ સધને દાટવી શક્તા હતા. એ યુગ અત્યારે નથી. અત્યારે જનતા પોતાની જવાબદારી સમજતી થઈ છે. અત્યારે લોકાને પોતાના વિચાર બાની કિંમત . અત્યારે સ્વતંત્ર વિચાર કરવાનાં સાધના અભ્યાસ અને આવડત લેાકાને સાંપડી ગયાં છે. એવા સમયમાં વિચાર બળને સમજવાનીઅરો ડવોજ પડે છે,
જેમની તાકાત ન હોય અથવા હજી જેમનું માનસ પૂર્વકાછાના ગાડરેશને દોરવવામાં નેતૃત્વ માનતું ાય તે ગમે તેવી અસમ ંજસ વાત કરે પણ હવ એવા આક્ષેપોથી જાતા દેવાય તેમ નથી.
શ્રીમતી દેવી શાસન સામ્રાજ્ઞી, પ્રચુર ભક્તિ હૃદયા, પૂર્ણ પ્રેમ વત્સલા એની ગતિ ઉદય પ્રકાશને અનુરૂપ કરશે એટલે કચરા સાફ થતા જશે અને પૂર્ણ સ્વચ્છતા આવશે. અત્યારે કચરા સાફ થવાના વિધિ ચાલી રહ્યો છે, વિચાળ
