________________
૩. રડતુસંવત્સર–૩૦ અહેરાને ૧૪તુમાસ, ૩૬૦ અહોરાત્રનું ૧ વર્ષ, ૧ જતુમાસ ૧ યુગ.
૪. આદિત્ય સંવરાર–૨૦૩ અત્રને ૧સૌર માસ,૩૬૬ અહોરાત્રનું ૧ સૌરવર્ષ, ૬૦ સોરમાસ ૧ યુગ.
૫ અભિવૃધિત સંવત્સર–-૩૧૩ અહોરાત્ર ૧ અભિવતિ માસ, ૩૮૩ અહોરાત્ર ૧ અભિવર્ધિત વર્ષ. ૭ અહોરાત્ર ૧૨મુહૂર્વાધિક પ૭ અભિવર્ધિત માસને ૧ યુગ. - આ પાંચ પિકીને તુમાસ તે કર્મ માસ કહેવાય છે. આ નિરંશ છે, પૂર્ણ અહોરાત્રિરૂપ છે. માટે આના આધારે લોકવ્યવહાર ચાલે છે. ચંદ્રમાસ તેનાથી લગભગ અર્ધ અહોરાત્ર માને છે. અને સૌરમાસ તેનાથી અર્ધ અહેરાત્ર મોટો છે, - ચંદ્રમાસ ત્રીસ ભાગ તેનું નામ તિથિ છે. તિથિ
અહોરાત્ર પ્રમાણ હોવાથી અહોરાત્રના દરમાં ભાગ પ્રમાણની નાની છે. એટલે અહોરાત્રમાં દરતિથિ ભગવાઈ જાય અને દરમી તિથિ ક્ષયતિથિ તરીકે મનાય. આ રીતે દરેક બાસઠમી બાસઠમી તિથિને ક્ષય થાય એ હિસાબે ૧ ચંદ્ર વર્ષમાં ૬ તિથિ અને યુગમાં ૩૦ તિથિએને ક્ષય થાય. તિથિ સ્વયં અહોરાત્રથી નાની છે એટલે તેની કદાપિ વૃદ્ધિ થાય જ નહીં.
સરભાસ અધ અહારાત્રિ પ્રમાણ માટે છે, એટલે તેમાં દર બે માસે ૧ દિવસ, દર વર્ષે ૫ દિવસ અને યુગે ૩૦ દિવસ વધે.
s
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
