________________
ધમધ-ચંથમાળા : ૨૨ : પામી શકે તથા તેનાં સાધને શું શું છે તેને વિચાર મેક્ષશાસ્ત્રમાં કરેલે હોય છે. આ સંબંધી તારે વિશેષ જાણવાની ઈચ્છા હોય તે અવસરે કાલ કહીશું.'
ગુરુની વાતમાં કમલને રસ પડવા માંડ્યો. “ધર્મગુરુઓ સ્વર્ગ અને નરકની તથા પુણ્ય અને પાપની જ વાત કર્યા કરે છે અને લેકેનું માથું ફેગટનું પકવે છે.” એ તેને ખ્યાલ આ ગુરુના પરિચયથી દૂર થશે.
ચોથા દિવસે પણ તે રજની માફક બરાબર સમયસર હાજર થયે અને વિનયપૂર્વક વંદન કરીને સામે બેઠે.
ગુરુએ કહ્યું કે “હે કમલ! તું વ્યવહારમાં ઘણે કુશલ છે અને લેખાં, વ્યાજ તથા ગણિત સારી રીતે જાણે છે. તેથી તને એક સવાલ પૂછું છું કે એકડામાંથી એકડે જાય તે બાકી શું રહે?”
કમલે તેને ઝટ લઈને પ્રત્યુત્તર આપે કે “કાંઈ બાકી ન રહે.”
ગુરુએ કહ્યું –“બરાબર વિચારીને જવાબ આપે કે એકમાંથી એક બાદ થાય તે બાકી શું રહે ?”
ત્યારે કમલે વિચારીને કહ્યું કે “એકમાંથી એક જાય તે મીંડું બાકી રહે. ૧-૧=૦.” - ગુરુએ કહ્યું: “આ જવાબ બરાબર છે. હવે તેને પૂછું છું કે એકડાની કિસ્મત શું અને મીંડાની કિસ્મત શું?”
કમલે કહ્યું કે “એકડાની કિસ્મત એક અને મીંડાંની કિસ્મત કાંઈ નહિ.'
ગુરુએ કહ્યું: “જે એમ જ હોય તે એકડાની આગળ
