________________
: પુપ
ધમધ-ચંથમાળા : ૭૦ : પતિત થયે છે છતાં મારી રજા લેવા આવ્યા છે, માટે તેનામાં હજી વિનયગુણ ટકી રહ્યો છે” એમ વિચારી બેલ્યા કે “અષાડાભૂતિ! વ્રત-આરાધનના ફળથી દેવલોકની અવર્ણનીય સાહેબી મળે છે, તે મૂકી તું નપુત્રીઓમાં મેહિત થયેલ છે તે ખરેખર ઘણું જ શોચનીય છે, તે પણ તું દારુ–માંસને કદી અડકીશ નહિ કે તેને વાપરનારને સંગ કરીશ નહિ. મારું આટલું વચન તું જરૂર અંગીકાર કર.” એટલે અષાડાભૂતિએ હાથ જોડીને તે પ્રમાણે પ્રતિજ્ઞા કરી.
અષાડભૂતિ સાધુ મટીને સંસારી બન્યા. તેમની વર્ષોની સાધના પાણીમાં ગઈ. એક જીભલડીને વશ નહિ રાખવાનું એ ફલ હતું; ગોચરીના સિદ્ધ નિયમને નહિ અનુસરવાનું એ ભયંકર પરિણામ હતું.
અષાડાભૂતિએ નટપુત્રીઓને પિતાની પ્રતિજ્ઞાથી વાકેફ કરી અને જણાવ્યું કે “જે તમે દારુ અને માંસ ન વાપરવાની પ્રતિજ્ઞા કરે તે હું તમારી સાથે રહી શકીશ.” આથી તે બંને નટપુત્રીઓએ તે જાતની પ્રતિજ્ઞા કરી અને તેમની સાથે સાંસારિક સુખ ભોગવવા લાગી.
અષાડાભૂતિ થોડા વખતમાં જ નવિદ્યામાં પારંગત થયા અને ઘણું ધન કમાવા લાગ્યા. એ રીતે સંસારસુખ ભેગવતાં તેમને બાર વર્ષ વીતી ગયા, ત્યારે એક પરદેશી નટ જોડે વાદ કરવા માટે રાજાની સભામાં ગયા. આ વખતે ભુવનસુંદરી તથા
જ્યસુંદરીએ વિચાર કર્યો કે “આજે સ્વામીનાથ ઘેર ઘણું મોડા આવશે, માટે ઘણા દિવસથી નહિ વાપરેલા દારૂ અને માંસને