________________
કમબેધ-ગ્રંથમાળા : ૭૬ :
: પુષ્પ ત્યાગ પણ જરૂરી મનાય છે. આ સઘળી બાબતે સામાયિકની પ્રતિજ્ઞામાં યોગ્ય રીતે ગોઠવાયેલી છે.
આ પ્રકારનું સામાયિક ગ્રહણ કરવાથી “સામાયિક નામના પ્રથમ ચારિત્રને અંગીકાર થયો ગણાય છે કે જે ઉત્કૃષ્ટ ચારિત્ર કે યથાખ્યાત ચારિત્ર સુધી પહોંચવાનું પહેલું પગથિયું છે.
ટૂંકમાં સાધુએ રાગ અને દ્વેષને જન્મ આપનારી પ્રવૃત્તિઓથી દૂર રહી પિતાના આત્માને સમભાવથી ભાવિત કરવાને હોય છે કે જેથી તે ક્રમશઃ વીતરાગ બની પિતાનું અંતિમ ધ્યેય સાધી શકે તથા મુમુક્ષુઓને પણ સત્ય માર્ગનું દર્શન કરાવી શકે.
ધર્મને ઉપદેશ કરનારા. (૫) ગુરુપદની પાંચમી ગ્યતા એ છે કે તેઓ ધર્મને ઉપદેશ કરનારા હોય છે. કહ્યું છે કે
વર્ગ ધર્મ , સા ધર્મગ્રવાલ सत्त्वेभ्यो धर्मशास्त्रार्थदेशका गुरुरुच्यते ॥"
જે ધર્મને જાણતા હોય, ધર્મને આચરતા હોય, ધર્મને પ્રવર્તક હોય અને ધર્મશાસ્ત્રના અને ઉપદેશ આપનાર હેય, તે ગુરુ કહેવાય છે.”
જે ગુરુ ધર્મને જાણ ન હોય તે અન્યને ધર્મને ઉપદેશ કેવી રીતે આપી શકે? એટલે ગુરુષદ ધારણ કરનાર ધર્મના વાસ્તવિક સ્વરૂપથી પરિચિત હે જ જોઈએ, પરંતુ આ રીતે પરિચિત થવાનું ત્યારે જ બની શકે છે કે જ્યારે