________________
ધમ એધ-ગ્રંથમાળા
: ૨૦ :
જોડે પ્રીતિ બહુ થકી, તાડૅ પણ તિણ વાર; કરવી વશ તેને ઘટે, સુખ વાંછે જે સાર
કમલે એના પર બહુ બહુ વિચાર કર્યાં, પરંતુ તેને જવાબ જડ્યો નહિ ત્યારે ગુરુએ કહ્યું કે- એના ઉત્તર જીભ છે. એ સુખરૂપી ગેાખમાં બેઠેલી છે અને ત્યાં બેસીને જ પેાતાનાં સઘળાં કામ કરે છે. તે રંગે રાતી છે અને હમેશાં રસથી ભીની રહે છે. તે પેાતાનું સ્થાન છેડીને કાંઈ જતી નથી. તે દાંતરૂપી ચાકરાને પેાતાની પાસે રાખે છે અને ચાવવાનું કામ તેની પાસે કરાવે છે; જ્યારે પાતે તે તેને સ્વાદ માણુવારૂપ વિલાસ જ કરે છે. આ જીભ સારું ખોલીને ઘણાની સાથે મૈત્રી બાંધે છે અને ખાતું કે તેાછડુ. મેલીને ઘણાની સાથેના સ્નેહ તેાડી પણ નાખે છે. તેથી જે માણસે ઉત્તમ પ્રકારનું સુખ ઇચ્છતા હાય તેમણે જીભને વશ કરવી ઘટે છે.
- પુષ્પ
આ સાંભળી કમલને ગુરુના બુદ્ધિચાતુર્ય માટે અતિ માન થયું અને તે મનમાં ને મનમાં તેમની પ્રશંસા કરવા લાગ્યું, પછી ગુરુએ ખીજી વરત પૂછ્યું.
ડાળે એડી સુડલી, પણ નવ આવે પાંખ; ચરવા તેા ચે નિસરે, જોયુ આંખે આંખ.
દેહ વરણ કાળેા નહીં, તેા પણ કાળી ચાંચ; ચાંચે ઈંડાં મેલતી, પળમાંહીં એ પાંચ.
તે ઈંડાં ચાંપે ઘણું, તેાય ન ફૂટે એક; વદ તું વત્સ વિચારીને, ધરી હુંચે વિવેક.
આ વરતે કમલને મુંઝન્યા. તેણે ઘણા ઘણા વિચાર કર્યાં,