________________
પાંચમુ' :
: ૪૫ :
ગુરુદત
"
(૧) ગાય ઘાસ, અનાજ વગેરે વસ્તુઓ ખાય છે; તેના બદલામાં તે દૂધ, દહીં, છાશ અને ઘી જેવી ઉપયાગી વસ્તુઓ આપે છે. વળી વર્ષે એ વર્ષે નવાં વાછરડાંને જન્મ આપતી રહે છે, તેથી માલિકની સમૃદ્ધિમાં ઉત્તરાત્તર વધારા થતા રહે છે. તેવી રીતે જે ગુરુએ ગૃહસ્થ તરફથી સૂઝતા આહારપાણી અને વસ્ત્ર-ઉપકરણ વગેરે મેળવીને તેમને જ્ઞાન, દર્શન, ચારિત્ર અને તપરૂપ ધર્મના મૂળ તત્ત્વ સમજાવે છે તથા હતુ, યુક્તિ અને દૃષ્ટાંતાવડે તેમના હૃદયમાં ધર્મ પ્રત્યેની અડગ શ્રદ્ધા ઉત્પન્ન કરી તેમની આત્મસમૃદ્ધિમાં ઉત્તરાત્તર વધારા કરતા રહે છે, તેમને ગાય જેવા સમજવા.
( ૨ ) મિત્ર પેાતાના મિત્રને લક્ષ્મીની લાલચ વિના કે ખીજા કોઈ પણ જાતના સ્વાર્થ સાધવાની ભાવના વિના માત્ર હિતબુદ્ધિથી જ સલાહ-શિખામણ આપે છે અને તેને ચેાગ્ય માગે પ્રવર્તાવે છે, વળી કેાઈ મુશીખત, મુશ્કેલી કે આફતને પ્રસંગ આવી પડે તે તેમાંથી તેને બચાવવાના પ્રયત્ન કરે છે. તેવી રીતે જે ગુરુએ કાઈ પણ પ્રકારની લાલચ કે સ્વાર્થ સાધવાની ભાવના વિના માત્ર હિતબુદ્ધિથી જ ધર્મના ઉપદેશ કરી મુમુક્ષુઓને ચેાગ્ય માર્ગે પ્રવર્તાવે છે. અને તેઓ પર અજ્ઞાન, મેહ, કામ, ક્રોધ વગેરે આંતરિક શત્રુઓને હલ્લા થતાં તેમાંથી તેમને ઉગારવાના પ્રયત્ન કરે છે, તેમને મિત્ર જેવા સમજવા.
(૩) બધુ હંમેશાં સ્નેહપૂર્ણ હૃદયવાળા હોય છે અને પેાતાના અને અવસરાચિત સલાહ-શિખામણ આપે છે.