________________
કમબેધ-ચંથમાળા એ રીતે) નવકલ્પી વિહાર કરે પણ તેમાં આળસ ન કરવું, તે ચર્ચા પરીષહને વિજય કહેવાય. - ૧૦. નિષેધિકી–શૂન્યગૃહ, સ્મશાન, સર્પબિલ, સિંહગુફા ઈત્યાદિ સ્થાનમાં રહેવું અને ત્યાં પ્રાપ્ત થતાં ઉપસર્ગોથી ચળાયમાન ન થવું અથવા સ્ત્રી, પશુ, નપુંસક આદિ રહિત અને સંયમના નિવહ એગ્ય સ્થાનમાં રહેવું, તે નષેધિકી પરીષહ છે. પાપ અથવા ગમનાગમનને નિષેધ જેમાં છે, તે નૈધિકી એટલે સ્થાન કહેવાય, આનું બીજું નામ નિષધા પરીષહ અથવા સ્થાન પરીષહ પણ કહેવાય. ( ૧૧. શય્યા પરીષહઊંચી નીચી ઈત્યાદિ પ્રતિકૂળ શમ્યા મળવાથી ઉદ્વેગ ન કરે તેમજ અનુકૂળ શય્યા મળવાથી હર્ષ ન કરે, તે શય્યા પરીષહ.
૧૨. આકેશ પરીષહ–મુનિને કોઈ અજ્ઞાની મનુષ્ય તિરસ્કાર કરે તે મુનિ તે તિરસ્કાર કરનાર પ્રત્યે દ્વેષ ન કરે, પરન્તુ તેને ઉપકારી માને, તે આક્રોશ પરીષહ છ ગણાય. ન ૧૩. વધુ પરીષહ–સાધુને કેઈ અજ્ઞાની પુરુષ દંડ, ચાબૂક આદિકથી આકરા પ્રહાર કરે, અથવા વધ પણ કરે તે પણ અંધક સૂરિના ઘાણીમાં પીલાતા ૫૦૦ શિષ્યની પેઠે વધ કરનાર ઉપર દ્વેષ ન કરતાં ઉલટ મોક્ષમાર્ગમાં ઉપકારી છે, એમ માને, અને એવી ભાવના ભાવે કે કેઈ જીવ મને (મારા આત્માને) હણ શક્તિ નથી, પુદ્ગલરૂપ શરીરને હણે છે, અને તે શરીર તે મારાથી ભિન્ન છે, શરીર તે હું નથી અને હું તે શરીર નથી, તથા મને આ પુરુષ જે દુઃખ આપે છે,