________________
ક્રમ બધ-ગ્રંથમાળા
ક દર :
: પુષ્પ
,
સાધુની ભિક્ષા માગવાની રીત એવી હાવી જોઈએ કે જેથી સામાને અપ્રીતિ કે ત્રાસ ઉત્પન્ન થાય નહિ કે તેની જરૂરીઆતમાં વાંધા આવે નહિ. તાત્પર્ય કે સાધુએ હંમેશાં ‘માધુકરી’ કે ‘ ગાચરી ’કરનારા જ હોય છે. તે માટે શ્રીદશવૈકાલિકસૂત્રમાં કહ્યું છે કે- સિદ્ધિ પ્રાપ્ત કરવાની ઈચ્છાવાળા પુરુષો સયમ વડે આંતર અને ખાદ્યગ્રંથીઓ છેઠ્ઠી, તપસ્યાપરાયણુ ખની ભમરા જેમ પુષ્પને જરા પણ પીડ્યા વિના તેમાંથી રસ પીને તૃપ્ત થાય છે, તેમ બીજાએ આપેલી, તથા પોતે માગીને મેળવેલી નિર્દેíષ ભિક્ષાથી નિર્વાહ કરતા વિચરે છે. આપણા નિર્વાહ થાય અને મીજા કોઈને પીડા ન થાય એ ભાવનાથી જ્ઞાની પુરુષા ભમરાની પેઠે ગૃહસ્થા વગેરેએ પાતાના પ્રત્યેાજન અર્થે તૈયાર કરેલા આહારવટે જ જીવે છે. અને સ્વાદને કારણે શ્રીમંતના ઘામાંથી ભિક્ષા મેળવવાના ખ્યાલ રાખ્યા વિના, ઈંઈંદ્રિયનિગ્રહપૂર્વક તેઓ જુદા જુદા ઘરમાંથી આહાર મેળવે છે. આ કારણે તે સાધુ કહેવાય છે.
ગોચરીના ૪ર દાષા નીચે મુજબ ગણવામાં આવે છે. તેમાં ૧૬ ઢાષા શ્રાવકાના ચેાગથી લાગે છે. તે આ રીતે
૧. સાધુને માટે જ બનાવીને આપે.
૨. અમુક સાધુને માટે ખાસ બનાવીને આપે.
૩. શુદ્ધ આહારમાં આધાકર્મી(સચિત્ત વસ્તુ)ના અંશ પણ ભેગા કરીને આપે.
૪. સાધુને માટે ખાસ રહેવા દઈ પાતે ખીજું વાપરે.