________________
ગુરુદન
પાંચમું :
: ૨૫ : ગુરુ દીવા સમાન છે કે જે બધી વસ્તુઓને બરાબર બતાવે છે. ગુરુ દેવતા સમાન છે કે જે અનેક દિવ્ય ગુણેથી વિભૂષિત હોય છે. ગુરુ વિના આપણને સાચી ગમ પડતી નથી. વળી ગુરુ માતા અને પિતા સમાન છે, કારણ કે તે આપણું (ધાર્મિક દૃષ્ટિએ) લાલન અને પાલન કરે છે. વધારે શું કહું? આ જગતમાં ગુરુથી વધારે ચડિયાતું કઈ જ નથી. વળી બીજી એવી એક પ્રસિદ્ધ ઉક્તિ છે કે— ગુરુ દી ગુરુ દેવતા, ગુરુ વિણ ઘોર અંધાર;
જે ગુરુવાણી વેગળા, તે રડવડિયા સંસાર. પ્રથમની બે ઉપમાઓને અર્થ તે કહેવાઈ ગયું છે. હવે આ જગતમાં શું કે આપણું જીવનમાં શું, જે ધર્મશાસ્ત્ર દ્વારા જીવનમાં સાચે પ્રકાશ આપનાર ગુરુદેવ ન હોય તે ભયંકર અંધકાર વ્યાપી જાય, એથી જ જેઓ સદ્દગુરુદેવની વાણું કદી સાંભળતા નથી, ખરેખર તેઓ સદુમાર્ગને છેડી અસદુમાર્ગમાં ચાલીને આ સંસારના ચોરાસીના ચકરાવામાં રખડતા થઈ જાય છે.
ધર્મનાં ગૂઢ રહસ્યની પ્રાપ્તિ ગુરુ વિના થઈ શકતી નથી, તે જ રીતે યોગ અને અધ્યાત્મની અનેકવિધ કિયાએ ગુરુના માર્ગદર્શન વિના બરાબર જાણી શકાતી નથી. એટલું જ નહિ પણ જ્યારે સાધના કરતાં સંશય ઉઠે છે અને હૈયું હચમચવા લાગે છે ત્યારે વહારે ચડનાર પણ ગુરુ જ હોય છે. તેથી ધાર્મિક કે આધ્યાત્મિક પ્રગતિ ઈચ્છનારે ગુરુનું શરણ શોધવું જ જોઈએ અને તે જેટલું વહેલું શોધાય તેટલું વધારે સારું.
