________________
ધમધગ્રંથમાળ
: ૩૨ :
જે મુગ્ધ મનુષ્યો ગુરુના ગુણદોષની તપાસ કર્યા વિના માત્ર બાહ્ય આડંબરથી આકર્ષાય છે અને તેમના ચરણે શિર ઝુકાવે છે, તેઓ દૂઝણી ગાયને બદલે વાંઝણી ગાય પાળે છે. તે આ રીતે– વાંઝણી ગાયને ખરીદનારા મુગ્ધ મનુષ્યનું દૃષ્ટાંત.
કઈ મુગ્ધ મનુષ્યને વૈદ્યોએ માત્ર ગાયના દૂધ ઉપર રહેવાની સલાહ આપી. આ રીતે દૂધ ઉપર રહેતાં રેજનું પાંચ શેર કે છ શેર દૂધ જોઈએ, તેથી તેણે એક ગાય ખરીદી લેવાને વિચાર કર્યો અને તે માટેના ખાસ બજારમાં ગયે. ત્યાં અનેક પ્રકારની ગાયે ઊભેલી હતી. તેમાં કેટલીક રાતી હતી, કેટલીક પીળી હતી, કેટલીક કાળી હતી, કેટલીક કાબરી હતી અને કેટલીક સાવ ધળી હતી. વળી તેમાં કેટલીક ગાય દુબળી જણાતી હતી, કેટલીક ગાયો મધ્યમ જણાતી હતી અને કેટલીક ગાયે રૂછપુષ્ટ જણાતી હતી. તેમાં એક રૂછપુષ્ટ ગાયના ગળે સુંદર ઘંટ બાંધેલ હતું. આ જોઈને મુગ્ધ મનુષ્ય વિચાર કર્યો કે “અન્ય કઈ ગાયના ગળે ઘંટ બાંધેલો નથી અને આ ગાયના ગળે જ ઘંટ બાંધે છે, માટે તે સહુથી સારી હોવી જોઈએ. વળી શરીરમાં પણ તે રૂષ્ટપુષ્ટ છે, માટે બીજી ગાય કરતાં વધારે દૂધ આપતી હશે.” આથી તેણે વધારે પૂછપરછ કે તપાસ ન કરતાં તે ગાયને મેં–માગ્યું મૂલ્ય આપીને ખરીદી લીધી અને ઘેર લા.
તેની સ્ત્રી ચતુર હતી. તેણે એ ગાયને જોતાં જ પૂછયું કે “આને કેટલાં વેતર થયાં છે ?? ધણીએ કહ્યું: “એ તો મેં
