________________
ધર્મ આધ-ગ્રંથમાળા
: : :
- પુષ્પ
કંઇ પણ દેવામાં સમજ્યા જ નથી, તેમને ઉદ્દેશીને તે
કહે છે કે—
66
दानं भोगो नाशस्तिस्रो, गतयो भवन्ति वित्तस्य । यो न ददाति न भुङ्क्ते, तस्य तृतीया गतिर्भवति ॥ "
‘એકૃપણા ! તમે કાન સરવા કરીને સાંભળેા કે-આ વિશ્વમાં ધન, દોલત, સંપત્તિ, લક્ષ્મી કે વિત્તની અવસ્થા ત્રણ પ્રકારની છેઃ દાન, ભાગ અને નાશ. એટલે જે શ્વેતા નથી કે ભાગવતા નથી તેના વિત્તની ત્રીજી અવસ્થા થાય છે, અર્થાત્ તેના નાશ અવશ્ય નિર્માયલે છે. ’
જેએ લક્ષ્મીના ઉપચેાગ માત્ર પેાતાના મેાજશેાખ માટે જ કરે છે પણુ કાઈને દાન દેવામાં કરતા નથી, તેમને તે સભળાવે છે:
46
प्रदत्तस्य प्रभुक्तस्य, दृश्यते महदन्तरम् । दत्तं श्रेयांसि संते, विष्ठा भवति भक्षितम् ॥
*
આ મહાનુભાવા ! ખૂબ દેવામાં અને ખૂખ માવામાં આકાશપાતાળ જેટલું અંતર છે અથવા રાણી–દાસી જેટલા તફાવત છે; કારણ કે ખૂબ દીધેલું કલ્યાણુની પરપરાને જન્મ આપે છે, જયારે ખૂબ ખાધેલું ઘેાડા વખત પછી જ વિશ્વારૂપ અની જાય છે; માટે અંગત માજશાખ ઓછા કરી અને કાઇકને કંઈ પણ દેતાં શીખેા. જેઓ એમ માને છે કે-અમારી સપત્તિ એ અમારી બુદ્ધિ કે ચતુરાઇનુ ફળ છે અને તેથી તે ગમે ત્યારે અને ગમે તેટલા પ્રમાણમાં મેળવી શકીએ છીએ, તેમના ભ્રમ ભાંગવા તેઓ કહે છેઃ