________________
ધર્મબોધ-ચંથમાળ
: ૨૨ :
જે ધનવંતા દે કંઈ, શું દે નહિ ધનવાન ? : નીચે શું ન જન, કરી સરોવર સ્નાન?
સરોવરમાં સ્નાન કરીને નાગો શું નીચેવે? અર્થાત્ જેણે વસ્ત્ર પહેર્યા હોય તેનાં વસ્ત્ર ભીનાં થાય છે અને તે જ નીચાવી શકાય છે. તે જ રીતે જે માણસ પાસે કંઈ ધન હોય છે, તે જ બીજાને આપી શકે છે, પણ ધનહીન કંઈ આપી શકતા નથી.
શાસ્ત્રકારોએ ધન અથવા ઋદ્ધિના ત્રણ પ્રકારો વર્ણવ્યા છે. એક ધર્મઋદ્ધિ–જેના વડે ધર્મનાં કૃત્ય થાય છે. બીજી ભેગાદ્ધિ–જેનાવડે શરીરને શાતા ઉપજાવી શકાય છે. અને ત્રીજી પાપઋદ્ધિ-જે નથી તે ધર્મના કામમાં આવતી કે નથી શિંગ માટે વપરાતી પણ અનેક પ્રકારની મુશીબતે ઊભી કરે છે અને વખતે પ્રાણને પણ નાશ કરે છે. આ વિષયમાં ચાર ચરોનું દષ્ટાંત વિચારવા યોગ્ય છે. (૧૦) ચાર ચેરેનું દૃષ્ટાંત
ચાર ચરોએ કઈ શાહુકારના ઘરમાં ચોરી કરી અને પુષ્કળ માલમત્તા મેળવી. પછી નગર બહાર એક તળાવના કિનારે બેસીને તેની વહેંચણી કરવા લાગ્યા, પણ તે વખતે બધાને કકડીને ભૂખ લાગેલી હેવાથી એવો નિર્ણય કરવામાં આવ્યું કે “પ્રથમ બે જણાએ નગરમાં જઈને મીઠાઈ લઈ આવવી અને તે બધાએ ખાધા પછી જ ભાગ વહેંચવે.” આ નિર્ણય અનુસાર બે જણ નગરમાં મીઠાઈ લેવા ગયા. હવે રસ્તામાં તેમને વિચાર આવ્યું કે “આપણે ઘણા વખતથી