________________
કે ૩૯ :
દેતાં શીખો ત્રાજવું અને છરી મંગાવ્યાં અને તેના એક પલામાં પારેવું. મૂકીને બીજા પલ્લામાં પિતાના શરીરમાંથી કાપેલું માંસ મૂકવા લાગે. પરંતુ અજાયબીની વાત એ બની કે–પારેવાવાળું પલ્લું ઊંચું આવ્યું જ નહિ, એટલે અતુલ સાહસવાળે મેઘરથ રાજા પિતે આખે ને આખે ત્રાજવામાં ચડી બેઠે.
આ દશ્ય જોતાં જ તેમના સકલ પરિવારમાં હાહાકાર મચે અને સામંત, અમાત્ય તથા મિત્રે તેની પાસે આવીને કહેવા લાગ્યા કે-“હે નાથું ! તમે આ શું માંડયું છે. આ શરીરવડે તમારે સમસ્ત પૃથ્વીનું રક્ષણ કરવું જોઈએ, તેના બદલે એક મામુલી પક્ષી માટે તેનું બલિદાન શા માટે આપે છે ?”
મેઘરથ રાજાએ કહ્યું “આ જગતમાં અહિંસા-ધર્મને હું શ્રેષ્ઠ માનું છું અને અહિંસાધર્મનું પાલન જાતનું બલિદાન આપ્યા વિના થતું નથી, માટે મને મારા ધર્મનું પાલન કરવા દે.”
તે વખતે સામત, અમાત્ય તથા મિત્રે વગેરેએ કહ્યુંપ્રભે! અહિંસાધર્મનું આવું ઉત્તમ પાલન કરનારા આપને ધન્ય છે; પરંતુ આ પારેવું કઈ માયાવી દેખાય છે, અન્યથા આટલું વજન સંભવે નહિ.”
મેઘરથ રાજાએ કહ્યું –“તે ગમે તે હોય, પરંતુ ક્ષત્રિયનું વચન એક જ હોય છે, એટલે વચનપાલનની ખાતર હું મારી કાયાને કુરબાન કરીશ.”
આ પ્રમાણે મેઘરથ રાજા જ્યારે પોતાના મનની મક્કમતા પ્રકટ કરી રહ્યા હતા, ત્યારે મુકુટ, કુંડળ અને માળાને