________________
હસમું :
* ૨૧ :
દેતાં શીખે વહુની આ પ્રકારની બૂમ સાંભળીને ઘરના માણસો એકઠા થયા અને વિવિધ ઉપચાર કરવા લાગ્યા પણ તેનાથી દુખાવે શેને માટે? આખરે તેને સસરો આવ્યો અને તે પૂછવા લાગે કે “વહુરાણી! તમને પહેલાં કઈ વખત આ દુખા ઉપડ્યો હતો ? અને ઉપડ્યો હોય તે ક્યા ઉપાયથી મચ્યો હતે?” ત્યારે વહુએ ઠાવકાઈથી જવાબ આપે કે પહેલાં પણ બે-ત્રણ વખત આવે દુઃખાવો ઉપડ્યો હતો અને તે સાચા મેતી વાટીને ચોપડવાથી મટી ગયું હતું.'
એ સાંભળીને સસરો બોલી ઊઠયો કે ત્યારે અત્યાર સુધી ત્યાં કેમ નહિ ? આપણા ઘરમાં સાચાં મેતીને તાટે નથી. ” અને તેણે તિજોરીમાંથી સાચાં મોતીની પિટલી છોડી તેને વાટવાને હુકમ આપ્યું. તે વખતે વહુએ કહ્યું કે “હવે મને ઠીક જણાય છે, માટે મોતી વાટવાની જરૂર નથી.” પછી તેણે જેવી હતી તેવી હકીકત સાસુ-સસરાને કહી સંભળાવી આથી બધાને તેની બુદ્ધિ માટે ભારે માન પેદા થયું.
તાત્પર્ય કે–દીવાના તેલનું ટીપું પગરખાં પર પડનાર, સમય આવ્યે સાચાં મેતીને વટાવતાં જરા પણ અચકાતે નથી. એ કરકસર છે અને તે ગૃહસ્થનું ભૂષણ છે.
જે ગૃહસ્થ કરકસરથી ધન ભેગું કરી શકે છે, તેઓ વખત આવ્યે લાખનું દાન કરી શકે છે, પણ જેઓ પ્રારંભથી જ છેલબટાઉ બનીને બધા ધનને ઉડાવી દે છે અને સદા કડકા રહે છે, તે કઈને કંઈ પણ આપી શક્તા નથી. કોઈ કવિએ સાચું જ કહ્યું છે કે –
