________________
નશીબ બે ડગલાં આગળ
૧૫ બધી માથે મૂકીને ચાલવા લાગી. એક હાથે તે પોટલી સંભાળતી હતી અને બીજા હાથે તે કેતુસેનને પકડીને ચાલતી હતી. ભીમસેન અને દેવસેન સાથે સાથે ચાલતા હતા.
પરંતુ બંને કુમારો ખૂબ જ થાકી ગયા હતા. રાતના તેઓએ ગાઢ નિદ્રા લીધી હતી, પરંતુ તેમને થાક ઉતર નહતે. વળી પગમાં કંઈ વાગવાથી લોહી પણ નીકળ્યું હતું, અને એ ઘા સપ્ત વેદના આપતા હતા. રાજમહેલમાં કઈ દિવસ દુઃખ અનુભવ્યું ન હતું. અરે ! તેની કલ્પના પણ નહોતી કરી. આથી આ દુબે તેમને અસહ્ય વેદના આપતા હતા. છતાં પણ સંસ્કારના બળે તેઓ થાય તેટલું સમભાવે સહન કરતા હતા. છેવટે જ્યારે એ વેદના સહન ન થઈ શકી એટલે તેમનાથી રડી પડાયું. આંખમાંથી આંસુ સરી પડ્યાં. તે પોતાના સંતાનને દુઃખમાં રડતા જોઈ કયા માબાપ ધીરજ ધરી શકે? એવા તે કયા મા–બાપ હોય કે જે મનની સ્વસ્થતા ધારણ કરી શકે? દેવસેન અને કેતુસેનને રડતા જોઈ ભીમસેન અને સુશીલાની આંખમાં પણ આંસુ ઉભરાઈ આવ્યાં. તેમનું હૈયું અંદરથી આકંદ કરવા લાગ્યું.
ત્યાં દેવસેન બેઃ “મા મને તરસ લાગી છે. મને પાણી લાવી દે ને.”
લાવી દઉં છું. બેટા! જરા દૌર્ય ધર છે. જે સામે નદી દેખાય છે ત્યાં સુધી તું ચાલ. સુશીલાએ કેતુસેનને વાત્સલ્યથી પંપાળતાં કહ્યું.
' ધીમે ધીમે ચાલતાં તેઓ સૌ નદી કાંઠે આવી પહોંચ્યાં