________________
ભીમસેન ચરિત્ર સુશીલાને મૌન જોઈ ભીમસેન તેને સમજાવતા બેઃ “તું જરાય ચિંતા ન કરીશ. કાર્યની સિદ્ધિ થતાં હું દડતે આવી પહોંચીશ. તું તે જાણે છે કે જે માણસ દેશાંતર કરતો નથી, નવા નવા રીતરિવાજ, નવી નવી ભાષાઓ અને વિવિધ સંસ્કારે જાણતા નથી, શાસ્ત્ર વિશારદ એવા પંડિતેની જે ચરણ સેવા કરતા નથી, તેવા માણસની બુદ્ધિ ખીલતી જ નથી. તે સદાય સંકુચિત જ રહે છે.
જેમ તેલનું ટીપું પાણીમાં પડી ગયું હોય તે તે 'વિસ્તારને પામે છે. તેમ જેઓ દેશાંતર કરે છે, અવનવા માણસોના વિવિધ સંસ્કાર અને રીતભાતેના સંપર્કમાં આવે છે, તેમની બુદ્ધિ વિકાસ પામે છે. અને જેઓ તેમ નહિ કરતાં આળસ ને પ્રમાદમાં સમય પસાર કરી માત્ર ખોટા ને દુર્બળ વિચારે કરી એક જ જગાએ પડયા રહે છે, તેઓ તે દરિદ્રતાને જ વરે છે.
આ માટે નીતિશાસ્ત્રના વિચક્ષણ પંડિતે જણાવે છે. કે, દેશવિદેશમાં ફરનારાઓ, નિત્ય નવા નવા કૌતુકને જુવે છે અને વેપાર કરીને ઘણું ધન કમાઈને જ્યારે તેઓ પિતાના વતન પાછા ફરે છે, ત્યારે પતિના વિયેગમાં તડપતી * તેઓની પત્ની તેમનું ઉમળકાથી ને આવેગથી સ્વાગત કરે
છે. લકે પણ એવા પુરુષને ધન્યવાદ આપે છે ને તેની - ભુરી ભુરી પ્રશંસા કરે છે. : - પરંતુ જે પુરુષ મયર બનીને માત્ર ઘરમાં જ બેસી રહે છે, કંઈ પણ ઉદ્યમ કે પ્રયત્ન કરતા નથી, એવા નિધન અને
