________________
૧૪૮
ભીમસેન ચરિત્ર આ સાંભળીને ભીમસેન વિચારવા લાગેઃ “સાચી વાત છે. કંજુસ માણસે આવા જ હોય છે. ચમી તેઓ પણ દમડી ના છેડે. લોઢાના ચણા ચાવવા, નાગના માથેથી મણિ ઉતારી લે, સુતેલા સિંહને છંછેડ, એક હાથમાં પર્વત ઉંચક, તીર્ણ અસિધારાને સ્પર્શ કરવો, આ બધું જ અશકય છે. છતાં તે પણ કદાચિત બનવાને સંભવ ખરા. પણ કંજુસ માણસ પાસેથી ધનની આશા રાખવી સદા, સર્વથા અશકય જ છે. અને એવા કૃપણ માણસો નપુંસક જેવા હોય છે. જે ધનને ભેગવી પણ નથી શકતા અને બીજાને દાન પણ કરી નથી શક્તા. ખરેખર વિદ્વાનેએ સાચું કહ્યું ને કે, ધન વિભવ વગરના માણસે અગ્નિમાં પ્રણેની આહુતિ આપવી શ્રેષ્ઠ છે, પરંતુ દયાહીન કંજુસ માણસને પ્રાર્થના કરવી તે જરાય સારી નથી.”
, આમ વિચારોમાં મૂઢ બનીને દીન વદને શેઠની દુકાનેથી ભીમસેન પાછો ફર્યો. અને રસ્તા ઉપર ચિંતાથી ચાલવા લાગ્યું.
- તેના મનમાં હજાર હજાર પ્રશ્ન ઊઠતા હતાઃ “હવે કયાં જવું? શું કરવું? બાળકોને શું ભેજન આપવું? કયાં રહેવું? કેને દુઃખની વાત કરવી? કે મારા ઉપર ઉપકાર કરે? ન જાણે આ દુખેને ક્યારે અંત આવશે ?'
આ ચિંતાના ભારમાં જ તે એક સ્થળે જઈને માથે હાથ દઈને બેસી ગયે.