________________
૧૩૬
ભીમસેન ચરિત્ર પાછળ પોતે ખર્ચ કરે છે, તે તેણે અમુક કામ તે કરી જ આપવું જોઈએ. એટલું કામ ન થઈ શકે તે દુકાને તાળુ મારવું પડે ને ભિખ માંગવાને જ સમય આવે. લક્ષમીપતિ શેઠની આ માટે તૈયારી ન હતી. આથી એક દિવસ એ ઊંચા અવાજે બોલ્યા :
“અરે ભાઈ! તું તે કામ કરે છે કે વેઠ ઉતારે છે? કેટલાય દિવસથી તને ઉઘરાણીનું કામ સોંપ્યું છે. પણ તું તે હજી એક બદામ પણ વસુલ કરી નથી લા. આમ કેમ ચાલે? તું કામ ન કરે તે મારે તને પગાર કેવી રીતે આપે?’
આ સાંભળી ભીમસેને શાંતિથી જવાબ આપેઃ “શેઠ! હું રાજ એ બધાની ત્યાં જઉં છું. ને કહું છું, મારા શેઠના પૈસા આપીને તેમના પર ઉપકાર કરો. પણ મારી વાત કેઈ સાંભળતું નથી.” ભીમસેને સાચી વાત જણાવી.
અરે મૂઢ! એમ તે કંઈ ઉઘરાણું વસુલ થતી હશે? લેણદારથી તે એમ બોલાતું હશે? એ વળી આપણા ઉપર ઉપકાર શાના કરે? ઉપકાર તે આપણે કર્યો છે, કે તેમને મુશ્કેલીમાં ઉધાર આપ્યું છે. એવાઓને તો ધમકાવવા જોઈએ. ઉગ્ર શબ્દોથી તેમની સાથે વાત કરવી જોઈએ. એ લોકેએ આપણને પગે લાગવું જોઈએ, તેને બદલે તે તું તેમને પગે લાગે છે. સાવ ગમાર છે ! ગમાર તું તે. માત્ર શરીર જ તગડું કરી જાયું છે. બુદ્ધિ તો જરા બળી નથી. હવે તને હું કેવી રીતે મારે ત્યાં કામે રાખી શકું?