________________
तिरिक्खत्तण]
[तिरिय-श्र
human beings. भग० ५, ३, ३०, १; -दुग्गइ. स्त्री० ( -दुर्गति ) तीय य योनिरू५ दुगति. तिथंच योनिरूप दुर्गति. evil state in the form of
animal life. ठा. ४, १; तिरिक्खत्तण. न० (तिर्यक्त्व ) तिय"यप. तिर्यंचत्व. The state of a sub
human being. उत्त० ७, १६; तिरिक्वभूय. त्रि. (तिर्यग्भून) पशु समान.
पशु समान. Beastly. परह. १, ३, तिरिच्छ. त्रि. ( तिरश्वीन ) त्रिछ. तिरछा.
Oblique. श्राया. १, २, ५, ९४; सू० प० १; -छिन्न. त्रि. (-च्छिन्न ) विधु
हेतु-अj. तिरछा काटा हुआ. cut obliquely. “एवं अतिरिच्छच्छिनेवितिरि. च्छाच्छनेजाव" आया. २, ७, २, १६०;
-संपाइम. त्रि० (-सम्पातिम ) त्रिछ। याचना२. तिरछा चलने वाला ( one ) going obliquely. "तिरिच्छसंपाइमा तसा पाणा'' पाया० २, १, ३, २०; दस०
५, १,८3 तिरिच्छिय. पुं० ( तिर्यच् ) तिय य; पशु
तिर्यच; पशु. Birds, beasts. पन्न. २०,
भग. १, १; तिरिय-अ. त्रि. ( तिर्यच ) पशु पक्षी
परे; तिर्थय. पशु पक्षी वगैरह; तिर्यच. Sub-human beings. जं. प.
१७, १३६; ४. ११२, ५, ११७, २. २५; १, ११; भग. ११, १, २०, २१. १; क.नं. १, १३:१८, ३, ७, १०; प्रन. ३२;भत्त०१०५;पन्न ३२दसा०५,३१, प्रोव. २०७दस०७,५०; नंदी-१८ पि.नि भा०५० उवा० १, ५०; (२)विधु'; माय. तिरछा; मध्य. middle; oblique. प्रव० ४०८; जीवा० १; अणुजो० १०३; राय० २६; जं. प. भग० ८, ८, १५, १; पिं. नि. ३६३;
श्राया० १, १, ५, ४१; सूय. १, ३, ४, २०; ( ३ ) त्रिछ।सो भो . तिरछा लोक मध्य लोक. the middle world. भग. १, ६, २, ८, ३, २; ६, ५; उत्त० ३६, ५.; प्रव०४७७; कप्प० ४, ८८; (४) तिय हिशा त्रिछी शा. तिरछी दिशा; तिर्यग दिशा. oblique direction, भग. १६, t; -प्राउ. न. ( -आयुष ) तिर्थयतुं मायुः५. तिर्येच का अायुष्य, animal or sub human life. क. गं. १, ५८, ३, १३; -आउय. न० (-पायुष्क) तियनु
मा . तिर्यंच की भायु-जीवन. the life of an animal. भग०१,८; -गइ. स्त्री. ( -गति-तिरश्चांतिर्यक्त्वप्रसाधिका गतिस्तिर्यग्गतिः ) तिनी गति. तिर्यच की गति. the state of a subhuman being. ठा० ५, ३; भग• ८, २; चं० प.० २, सम. १७; -गइसम. त्रि ( -गतिसम ) तिर्यय-५शुनी गति सभान. तिर्यंच-पशु की गति के समान. like the condition of an animal. क०प०२, १०८; --गति. स्त्री० (-गति ) नु। “ तिरियगइ" श.. देखो “ तिरिय. गह" शब्द. vide " तिरिय गह" भग. ३, १; -जंभग. पुं. ( -Mभक ) ति सोभा नाश से तिना यता. तिचे लोक में रहपे वाले जाति विशेष के देवता. a class of deities living in the Tirchha region. कप्प. ४, ८८; -जोग्गा. स्त्री. ( -योग्या ) नियनी ગતિમાં ઉદય પામવાને યોગ્ય કર્મપ્રકૃતિ જેવી કે એકેન્દ્રિય જાતિ બેઈન્દ્રિય જાતિ-સ્થા१२नाम, सूक्ष्मनाम वगेरे. तिथंच की योनी में जन्म दिलानेवाली कर्मप्रकृति यथा एके न्द्रिय-दो इन्द्रिय जाति-स्थाव नाम, सूक्ष्मनाम श्रादि. a Karmic nature which
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org