________________
पंच]
( ३७४ )
[पंच
अस्तेय, ब्रह्मचर्य, तथा अपरिग्रह ये पांच महाव्रत, the 5 great vows viz. non-injury, truth, non-stealing, continence and non-posses. sion of worldly effects. नाया. ३, ५; १४; भग० ५, ६; श्राव. १, ४; भत्त० ५५; -महावीर. पुं० (-महावीर) सहेव प्रभुम पांय महावीर-महा सुलट. बलदेव आदि पांच महावीर, महा सुभट. the five great warriors viz. Baladeva etc. नाया. १६: --मास. पुं० (-मास ) पांच महिना पांच महिने-मास. five months. दसा. ६, २; -मासिय. त्रि. (-मासिक ) पांय भासनु. पांच महिना का पंच मासिक. of five months. निसी० २०, १२, ४१; वव० १, ३, -मुठिय न० (-मौष्ठिक) માથાની ચાર બાજુએ ચાર અને એક વચ્ચે એમ પાંચ મુષ્ટિ-ચપટીથી લેચ કરવો તે. सिर के चारों ओर चार और बीच में एक इस । प्रकार पांच चिमटियों द्वारा किया जानेवाला केश-लुंचन. plucking of hair in 4 pinches on the 4 sides of the head and 1 in the middle. (२) त्रि. ५iय मुहिम साव तेरदु. पंच-मुष्टि मात्र; पांच मुट्टियों में समाने योग्य. fivehandful. आया. २, १५, १७६; अंत. ५, १; निर० ३, ४; -मुहियलोय पुं० (-मौष्टिकलोच) शुभ पंचमुट्टिय' श६. देखो ‘पंच मुट्टिय' शब्द. vide. — पंच. मुट्टिय ' भग• ६, ३३; १६, ५; नाया. १; ५८; १४; १६; -रत्त. न. (-रात्र) पांय रात्री. पंच रात्रि; पांचरात. five aights. प्रव० ६२१;रय. त्रि० (-रत) પાંચ મહાવ્રત પાળવામાં રસ્તે--તાર ૧૪ महाव्रत पालन में तत्पर. devoted to |
observe the five full vows. " चरे मुखी पंचरए तिगुत्तो" दस. १, ३, १४; -रस. पुं० (- रस ) तिमी । કસાયલ, ખાટ અને મીઠે એ પાંચ રસ. तीखा, कडवा, कसैला, खट्टा और मीठा ये पंच-रस the 5 tastes viz. pungent, bitter, astringent, sour and sweet. प्रव० १२०६; क. गं. ५, ७८; -रा. न. (-रात्र--पंचाना रात्रीणां समाहारः) पांयत-रात्री. पांच रात. an aggregate of 5 nights. निसी० ६, ७, श्राया. २, ५, १, १४५
--राइअ. त्रि. (-रात्रिक) पांय रात રહેનાર; પાંચ દિવસ સુધી નિવાસ કરનાર. पांच रात रहनेवाला; पांच दिन तक निवास करने वाला. ( one ) who stays for 5 nights or days. ओव. --लाश्रा त्रि. (-बतिका ) पायातली पायं. पांच चीर वाला having.5 slices. जं०प० ३, ५३,-वराण. त्रि. (-वर्ण) पयरगी. पच: रंगी; पंचवर्णी; पांच रंग वाला. fivecoloured. जीवा० ३, ३: राय० ६०,
-वन्न. पुं. (-वर्ण) आयो, नी . रातो, પીલે અને ધોલે એ પાંચ વર્ણ–રંગ. काला, नीला, लाल, पीला और सफेद य पांच रंग-वर्ण. the 5 colours viz. black, blue, red, yellow and white क. गं. ५, ७८, -वासपरियाअ.त्रि. (-वर्षपर्याय ) पांय ना हीक्षापासा. पांच वर्षों की दीक्षा वाला. (one ) of 5 years of consecration. व. ३, ५, ७, १६: १०, २१; २२, २३, २४; -संवच्छरिय. त्रि. (-सांवत्सरिक) पांय न. पांच वर्षों का; पंच वार्षिक. of 5 years. जं. ५० ५, १५१; सम० ६१; -सहि. स्त्री०
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org