Apbhramsa of Hemchandracharya

Author(s): Hemchandracharya, Kantilal Baldevram Vyas, Dalsukh Malvania, H C Bhayani
Publisher: Prakrit Text Society Ahmedabad

Page 140

(111)
412. 'म्ह'- स्य ‘म्भः' वा (=विकल्पेन भवति)।
In Apabhramsa मह changes alternatively to (FFArefixed to भ, i.e.) म्भ. 'म्ह' here is to be construed as evolved (in Prakrit) out of (Sanskrit) consonant.clusters क्ष्म, इम, ष्म, स्म, etc., under the sutra. 'पक्ष्क्ष - म - म - म.-यां म्हः' (VIII. 2. 74); for, in Sanskrit its existence is impossible, Illustrations : गिम्भो । (Sk ग्रीष्म> Pr. गिम्ह).
सिम्भो । (Sk श्लेष्म > Pr. सिम्ह.). (1) ब्रह्मन् ते विरला: केऽपि नराः ये सर्वाङ्गच्छेकाः । .
:. ये वक्राः ते वञ्चकतराः, ये ऋजवः ते बलीवर्दाः॥ "0 Brahman, those persons are rare, who are accomplished in every respect — for, those who are crooked are great cheats, and those who are simple are just simpletons (lit. ' bullocks')."
Here बम्भ (Sk ब्रह्मन् > Pr. बह्म ) illustrates the Sutra. 413. 'अन्यादृश'स्य 'अन्नाइस'- 'अवराइस' (इति द्वौ आदेशौ भवतः।)
In Apabhramśa the word 3F11927 takes (two) adešas -अन्नाइस and अवराइस.
अन्नाइसो । अवराइसो । (= अन्यादृशः । ) - 'Like another'. अवराइस is probably <* अपरादश.
414. 'प्रायस्'- (अव्ययस्य) 'प्राउ-प्राइव-प्राइग्व-पग्गिम्व' (- इति चत्वारः आदेशाः भवन्ति)।
In Apabhramsa (the adverb) प्रायस् takes 4 adesas-प्राउ, प्राइव, प्राइम्व, पग्गिम्व. (1) अन्ये ते दीर्घ लोचने, अन्यद् तद् भुजयुगलम्
अन्यः सः घनस्तनभारः, तद् अन्यदेव मुखकमलम् ।
अन्यः एव केशकलापः, सः अन्यः एव प्रायः विधिः ... येन नितम्बिनी घटिता सा गुणलावण्यनिधिः ॥
" These long eyes (of hers) are (indeed) (so) different (from others), different (indeed) are her (delicate) arms;