Agam 35 Chhed 02 Bruhatkalpa Sutra Part 05

Author(s): Bhadrabahuswami, Chaturvijay, Punyavijay
Publisher: Atmanand Jain Sabha

Page 207

सनिर्युक्ति-लघुभाष्य-वृत्तिके बृहत्कल्पसूत्रे [ विष्वग्भ० प्रकृते सूत्रम् २९
संथारा बहुविधा, उज्झति अणण्णगेलने ।। ५५५१ ।। यानि तस्योच्चार-प्रश्रवण- खेलमात्र काणि ये चास्तरणार्थं कुश-पलालादिमया बहुविधाः संस्तरका स्तान् सर्वानपि उज्झन्ति " अणन्नगेलन्न” चि यद्यन्यस्य ग्लानत्वं नास्ति, अथापरोऽपि ग्लानः कश्चिदस्ति ततस्तदर्थं तानि मात्रकादीनि प्रियन्त इति भावः ।। ५५५१ ॥ अहिगरणं मा होहिति, करेइ संथारगं विकरणं तु । सव्वहि विचिंती, जो छेवइतस्स छित्तो वि ।। ५५५२ ॥
"छेवइओ " अशिवगृहीतः स यदि मृतः तदा येन संस्तारकेण स नीतः तं विकरणं कुर्वन्ति, खण्डशः कृत्वा परिष्ठापयन्तीत्यर्थः । कुतः ? इत्याह-- अधिकरणं गृहस्थेन गृहीते प्रान्तदेवतया वा पुनरप्यानीते भवेत् तद् मा भूदिति कृत्वा विकरणी क्रियते । यश्च तदीय 10 उपधिरपरो वा तेन खवपुषा छुप्तस्तं सर्वमपि परिष्ठापयन्ति ।। ५५५२ ॥
असिम्म णत्थि खमणं, जोगविवड्डी य णेव उस्सग्गो ।
5
१४७०
उवयोगद्धं तुलितुं णेत्र अहाजायकरणं तु ।। ५५५३ ॥
अशिवे मृतस्य क्षपणं न कर्तव्यम्, योगवृद्धिस्तु क्रियते । न चाविधिपरिष्ठापनायाः कायोत्सर्गः क्रियते । उपयोगाद्धां चान्तर्मुहूर्त्तमानां तोलयित्वा यथाजातं तस्य नैव कर्तव्यम् । 16 किमुक्तं भवति ! - अशिवमृतस्य समीपे यथाजातं न स्थाप्यते, अतो देवलोकं गतो यावदुपयुक्तो भवति तावत् तदीयं वपुः प्रतिश्रय एव प्रतीक्षाप्यते येन प्रतिश्रयंस्थितं स्वं वपुर्दृष्ट्वा 'संयतोऽहमभूवम्' इति जानीते || ५५५३ ॥ अथावलोकनद्वारमाह
अवरज्जुगस्स य ततो, सुत्त - त्थविसार एहिं थेरेहिं ।
अवलोयण कायव्वा, सुभा- सुभगती निमित्तट्ठा ॥ ५५५४ ॥ 20 ततोऽस्य कालगतस्य 'अपरेद्युः' द्वितीये दिवसे सूत्रा - ऽर्थविशारदैः स्थविरैः शुभा ऽशुभगति-निमित्तज्ञानार्थमवलोकनं कर्तव्यम् ॥ ५५५४ ॥ कथम् ? इत्याह
जं दिसि विड्ढितो खलु, देहेणं अक्खुरण संचिक्खे |
तं दिसि सिवं वदंती, सुत्त-त्थविसारया धीरा ।। ५५५५ ।। यस्यां दिशि स शिवादिभिराकर्षितोऽक्षतेन देहेन सन्तिष्ठेत् तस्यां दिशि सूत्रार्थविशारदा 25 धीराः 'शिव' सुभिक्षं सुखविहारं च वदन्ति ।। ५५५५ ।।
जति दिवसे संचिक्खति, तति वरिसे धातगं च खेमं च । विate विवरीतं, अकड्डिए सव्वहिं उदितं ।। ५५५६ ।।
'यति' यावतो दिवसान् यस्यां दिशि अक्षतदेहस्तिष्ठति 'तति' तावन्ति वर्षाणि तस्यां दिशि भ्रातं च क्षेमं च भवति । - तं नाम - सुभिक्षम्, क्षेमं तु परचक्राद्युपप्लवाभावः । - 30 अथ क्षतदेहः सञ्जातः ततः 'विपरीते' क्षतदेहे विपरीतं मन्तव्यम्, यस्यां दिशि क्षतदेहो
१ तत्र गतिः शुभाशुभस्वरूपा पश्चादभिधास्यते, निमित्तं शुभाशुभं तावदाह इत्यवतरणं कां• ॥ २° गड्डियं खलु, सरीरगं अक्खतं तु सं° तामा० ॥ ३ शिवं वदन्ति । शिवं नाम- -सुभिक्षं सुखविहारं चेति ॥ ५५५५ ॥ कां० ॥ ४ एतदन्तर्गतः पाठः कां० एव वर्त्तते ॥