Agam 35 Chhed 02 Bruhatkalpa Sutra Part 05

Author(s): Bhadrabahuswami, Chaturvijay, Punyavijay
Publisher: Atmanand Jain Sabha

Page 324

15
भाष्यगाथाः ६००७-१४] पञ्चम उद्देशः ।
१५८७ स्थापयितुम् । कथम् ? इत्याह-व्यवच्छिन्ने मडम्बे कारणे स्थिताः सन्तो द्वितीयपदं सेवन्ते । तथाहि-तत्र पिप्पल्यादिकं दुर्लभम् प्रत्यासन्नं ग्रामादिकं च तत्र नास्ति ततः परिवासयेदपि । यथा कारणे पिप्पल्यादिकं स्थापयन्ति तथा द्वितीयपदेऽशनाद्यपि स्थापयेत् । "अद्धाणमादीसु" त्ति अध्वप्रपन्नाः सन्तोऽध्वकल्पं स्थापयेयुः, आदिशब्दात् प्रतिपन्नोत्तमार्थस्य ग्लानस्य वा योग्य पानकादिकं स्थापयेत् ॥ ६०११ ॥ व्यवच्छिन्नमडम्बपदं व्याख्याति
बुच्छिण्णम्मि मडंबे, सहसरुगुप्पायउवसमनिमित्तं ।
दिद्वत्थाई त चिय, गिण्हंती तिविह मेसजं ॥ ६०१२ ॥ व्यवच्छिन्ने मडम्बे वर्तमानानां सहसा शूल-विष-विसूचिकादिका रुगुत्पधेत तस्योपशम. निमित्तं दृष्टार्थाः-गीतार्था आदिशब्दात् संविनादिगुणयुक्तास्तेऽनागतमेव तदेव द्रव्यं गृहन्ति येनोपशमो भवति । तच्च भैषजद्रव्यं 'त्रिविधम्' वात-पित्त-श्लेष्मभैषजमेदात् त्रिप्रकारं 10 ज्ञेयम् ॥ ६०१२ ॥ सूत्रम्
नो कप्पइ निग्गंथाण वा निग्गंथीण वा पारियासिएणं आलेवणजाएणं आलिंपित्तए वा विलिंपित्तए
वा, नन्नत्थ आगाढेहि रोगायंकेहि ३९॥ . एवं म्रक्षणसूत्रमप्युञ्चारणीयम् । अस्यै सम्बन्धमाह
जइ भुत्तुं पडिसिद्धो, परिवासे मा हु को वि मक्खट्टा ।
वुत्तो वा पक्खेवे, आहारों इमं तु लेवम्मि ॥ ६०१३॥ यदि परिवासित आहारो भोक्तुं प्रतिषिद्धस्ततः मा कश्चिद् म्रक्षणार्थ परिवासयेदिति प्रस्तुतसूत्रमारभ्यते । यद्वा पूर्वसूत्रे “पक्खेव" ति मुखप्रक्षेपणद्वारेणाहार उक्तः, इदं तु सूत्रमाले-20 पविषयं प्रोच्यते ॥ ६०१३ ॥
अभितरमालेवो, वुत्तो सुत्तं इमं तु बज्झम्मि ।
अहह्वा सो पक्खेवो, लोमाहारे इमं सुत्तं ॥ ६०१४ ॥ अथवा आभ्यन्तरः 'आलेपः' आहारलक्षणः पूर्वसूत्रे उक्तः, इदं तु सूत्रं बाबालेपविषयमच्यते । अथवा 'सः' पूर्वसूत्रोक्तः प्रक्षेपाहारः, इदं तु सूत्रं लोमाहारविषयमारभ्यते ॥६०१४।। 25
एभिः सम्बन्धैरायातस्यास्य व्याख्यानो कल्पते निर्ग्रन्थानां वा निम्रन्थीनां वा परिवासितेनालेपनजातेन 'आलेपयितुं वा' ईषल्लेपयितुं 'विलेपयितुं वा' विशेषेण लेपयितुम् , नान्य
१°कमर्धतृतीययोजनानन्तरे तत्र का० ॥२ नता-प्रियधर्मतादिगुण का० ॥ ३ गाढाऽणागाढेहिं का० । एतत्पाठानुसारेण कां• टीका, दृश्यतां टिप्पणी ६ ॥ ४ °स्य सूत्रद्वयस्य सम्ब कां० ॥ ५ इदं त्वगालेप कां ॥ ६ तुं व्रणादिकमिति गम्यते, 'विलेपयितुं वा विशेषेण लेपयितुम् , नान्यत्रागाढा-ऽनागाढेभ्यो रोगा-ऽऽतङ्केभ्य इति सूत्रार्थः ॥ अथ भाग्य. कारभालना-प्रत्यवस्थानलक्षणं व्याण्याद्वयं दर्शयन्नाह-मक्खे का ॥