Agam 35 Chhed 02 Bruhatkalpa Sutra Part 05

Author(s): Bhadrabahuswami, Chaturvijay, Punyavijay
Publisher: Atmanand Jain Sabha

Page 249

5
15
एवं गच्छनिर्गतस्य प्रस्तुतसूत्रसम्भव उक्तः । सम्प्रति गच्छान्तर्गतस्य तमाह -
अहवा अणिग्गयस्सा, भिक्ख वियारे य वसहि गामे य ।
जहिँ ठाणे साइजति, चउगुरु चितियम्मि एरिसगो ।। ५७२० ।।
' अथवा ' इति न केवलं गच्छाद् निर्गतस्य प्रायश्चित्तं किन्तु गच्छाद निर्गतस्यापि भिक्षाचर्यां विचारभूमिं वा गतस्य वसतौ वा तिष्ठतो ग्रामबहिव यत्र स्थाने देवः स्त्रीरूपेण निर्ग्रन्थं गृह्णाति 10 तत्र यद्यसौ स्वादयति तदा तस्यापि चतुर्गुरु । एतावता प्रथमसूत्रं व्याख्यातम् । द्वितीयसूत्रेऽपि यत्र देवी स्त्रीरूपं विकुर्व्य निर्ग्रन्थं गृह्णीयादित्युक्तं तत्राऽपीदृश एव गमः ॥ ५७२० ॥ अथ निर्मन्थीसूत्रद्वयं व्याख्याति —
१५१२
उष्पजंति वियंते य, वसेवं सजणे जणे ॥ ५७१९ ॥
एकाकिनो हि 'चित्तानि' मनांसि 'विचित्राणि' शुभाशुभाध्यवसाय परिणतानि क्षणे क्षणे उत्पद्यन्ते व्ययन्ते च यत एवमतः 'सज्जने' सुसाधुजनसमूहरूपे जने वसेदिति । एते गुणा गच्छे वसतामुक्ताः ॥ ५७१९ ॥
20
सनिर्युक्ति-लघुभाष्य-वृत्तिके बृहत्कल्पसूत्रे [ ब्रह्मापायप्रकृते सूत्रम् १-४
सेव गमो नियमा, निग्गंथीणं पि होइ नायव्वो ।
नवरं पुण णाणतं पुत्रं इत्थी ततो पुरिसो ।। ५७२१ ॥
एष एव गमो निर्ग्रन्थीनामपि ज्ञातव्यः । नवरमत्र नानात्वम् – पूर्व "देवी य पुरिसरुवं विउवित्ता निग्गंथिं पडिगाहेज्जा" इति स्त्रीसूत्रम्, ततः "देवे य पुरिसरूवं" इत्यादिकं द्वितीयं पुरुषसूत्रम् । अनयोरपि सम्भवो धर्मकथादिभिर्व्याघातैर्गणाद् निर्गमने तथैव मन्तव्यो यावत् ता अभ्यार्थिका देवकुलिकायां स्थिताः ॥ ५७२१ ॥ ततः
-
विगुरुव्विऊण रूवं, आगमणं डंबरेण महयाए ।
जिण अज साहुभत्ती, अजपरिच्छा वि य तत्र ।। ५७२२ ।। सम्यग्दृष्टिदेवतायाः पुरुषरूपं विकुर्व्य आगमनम् । ततो महता आडम्बरेण देवकुलिकायाः पार्श्वे सार्थमावास्य मायया श्राद्धवेषं विधाय वन्दनकं विस्तरेण कृत्वा भणति - युष्माभिः काचित् पुराणिका संयती वा विषयपराजिता दृष्टा ? युष्माकं वा यद्यर्थस्ततो भोगान् भुञ्जी - महि, भुञ्जानाश्च जिनचैत्यानामार्यिकाणां साधूनां च भक्तिं करिष्यामस्ततो निस्तरिष्यामः । 2. एवमार्या परीक्षाऽपि तथैव मन्तव्या यथा निर्ग्रन्थानामुक्ता ॥ ५७२२ ॥
अथ किमर्थं निर्ग्रन्थेषु प्रथमं देवसूत्रं निर्मन्थीषु च प्रथमं देवीसूत्रम् ? इत्याहवीसत्या सरिसए, सारुपं तेण होइ पढमं तु ।
पुरिसुत्तरिओ धम्मो, निग्गंथो तेण पढमं तु ॥ ५७२३ ।। 'सदृशे' खपक्षजातौ 'विश्वस्तता' विश्वासो भवति तेन प्रथममुभयोरपि पक्षयोः सारूप्य - सूत्रमभिहितम् । 'पुरुषोत्तरो धर्मः' इति कृत्वा च प्रथमं निर्ग्रन्थानां सूत्रद्वयमुक्तम्, ततो २°मपि सूत्रद्वये ज्ञातव्यो भवति । नवरं पुनरत्र ना° ३ महएण ताभा० ॥ ५ क्ता | क्षुभितानां च तासां ५७२२ || को० ॥
30
१ 'क्तः । अथ गच्छा' कां० ॥ कां० ॥ ३ सम्बन्धो धर्म' कां० प्रायश्चित्तमपि तथैव द्रष्टव्यम् ॥
॥
―――――