Agam 06 Gyatadharmkatha Gujarati Translation

Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Dipratnasagar, Deepratnasagar

Page 22

આગમસૂત્ર 6, અંગસૂત્ર 6 જ્ઞાતાધર્મકથાંગસૂત્ર કુલવંશ પેઢી સુધી ચાલે તેમ છે. તેને ખૂબ જ દાન કરતા-ભોગવતા-પરિભાગ કરો. હે પુત્ર ! આ જેટલો મનુષ્ય સંબંધી ઋદ્ધિસત્કાર સમુદાય છે, એટલે તમે ભોગવો, ત્યારપછી અનુભૂત કલ્યાણ થઈ(સંસાર સુખ અનુભવી) ભગવંત પાસે દીક્ષા લેજે. ત્યારે તે મેઘકુમારે માતાપિતાને આમ કહ્યું - હે માતાપિતા! જે તમે એમ કહો છો કે હે પુત્ર ! પિતા, પ્રપિતાની પરંપરાથી આવેલ સંપત્તિ છે, તે ભોગવી યાવતુ ત્યારપછી અનુભૂત કલ્યાણ થઈ દીક્ષા લેજે. પણ હે માતાપિતા ! - વર્ગ યાવત સારરૂપ દ્રવ્ય અગ્નિ-ચોર-રાજા-દાયિત-મૃત્યુ સાધિત છે. સાબિત છે. તે અગ્નિ સામાન્ય યાવત્ મૃત્યુ સામાન્ય છે, સડણ-પતન-વિધ્વંસ ધર્મી છે, પહેલાં કે પછી અવશ્ય ત્યાજ્ય છે. વળી હે માતાપિતા! કોણ જાણે છે કે પહેલા કોણ જશે? પછી કોણ જશે? યાવત દીક્ષા લેવા ઇચ્છું છું. ત્યારે તે મેઘકુમારને તેના માતાપિતા જ્યારે ઘણી વિષય-અનુકૂળ આખ્યાપના(સામાન્ય કથન), પ્રજ્ઞાપના (વિશેષ કથન), સંજ્ઞાપના(સંબોધનર કથન), વિજ્ઞાપના(વિનંતી કથન)વડે સમજાવવા, પ્રજ્ઞાપિત કરવા, સંબોધિતા કરવા કે મનાવવા સમર્થ ન થયા, ત્યારે વિષયને પ્રતિકૂળ, સંયમ પ્રતિ ભય અને ઉદ્વેગકારી પ્રજ્ઞાપનાથી આમ કહ્યું - હે પુત્ર ! આ નિર્ચન્જ પ્રવચન સત્ય, અનુત્તર, કેવલિકથિત, પ્રતિપૂર્ણ, ન્યાયયુક્ત, સંશુદ્ધ-દોષરહિત, શલ્યનાશક, સિદ્ધિનો માર્ગ, મુક્તિનો માર્ગ, નિર્માણનો માર્ગ, નિર્વાણનો માર્ગ, સર્વ દુઃખના નાશનો માર્ગ છે. પરંતુ સર્પ માફક એકાંત દૃષ્ટિક, શૂરા સમાન એકાંત ધારવાળુ, લોઢાના ચણા ચાવવા સમાન, રેતીના કવલ સમાન સ્વાદહીન, ગંગા મહાનદીના સામા. પૂરમાં તરવા સમાન, મહાસમુદ્રને ભૂજા વડે દુસ્તર, તીક્ષ્ણ તલવારને આક્રમવા સમાન, મહાશિલા જેવી ભારે વસ્તુઓને ગળામાં બાંધવા સમાન, ખગની ધાર ઉપર ચાલવા સમાન છે. હે પુત્ર ! શ્રમણ નિર્ચન્થને આધાકર્મી, ઔશિક, ક્રીતકૃત, સ્થાપિત, રચિત, દુર્ભિશભક્ત, કાંતારભક્ત, વÉલિકાભક્ત, ગ્લાનભક્ત તથા મૂલ, કંદ, ફળ, બીજ, હરિત ભોજન ખાવું કે પીવું ન કલ્પે. હે પુત્ર ! તું સુખ ભોગવવા યોગ્ય છે, દુઃખ ભોગવવા યોગ્ય નથી. તું ઠંડી કે ગરમી, ભૂખ કે તરસ, વાત-પિત્ત-કફસંનિપાત જન્ય વિવિધ રોગાંતક, પ્રતિકૂળ વચનો, ગ્રામ કંટક, ઉત્પન્ન બાવીશ પરીષહ, ઉપસર્ગોને સહન કરવા સમર્થ નથી, હેપુત્રા તેથી માનુષી કામભોગોને ભોગવ, ત્યારપછી ભુક્તભોગી થઈ શ્રમણ ભગવંત મહાવીર પાસે દીક્ષા લેજે. ત્યારે તે મેઘકુમારે માતા-પિતાને આ પ્રમાણે કહેતા સાંભળી તેઓને આમ કહ્યું - હે માતાપિતા ! જ્યારે તમે મને એમ કહો છો કે હે પુત્ર! નિર્ચન્જ પ્રવચન સત્ય, અનુત્તર ઇત્યાદિ છે યાવતુ પછી ભક્તભોગી થઈ ભગવંત પાસે યાવત્ દીક્ષા લેજે. પણ હે માતાપિતા ! નિર્ચન્જ પ્રવચન ક્લીબ કાયર, કાપુરુષો, આલોક પ્રતિબદ્ધ, પરલોકના સુખને ન ઇચ્છનાર સામાન્યજન માટે દુષ્કર છે, પણ ધીર, દઢ સંકલ્પવાળાને આમાં પાલન કરવાનું શું દુષ્કર છે ? તેથી હે માતાપિતા ! આપની અનુજ્ઞા પામીને હું શ્રમણ ભગવંત પાસે ચાવતુ દીક્ષા લેવા ઈચ્છું છું. સૂત્ર-૩૩ - ત્યારપછી મેઘકુમારને તેના માતાપિતા જ્યારે વિષયને અનુકૂળ અને પ્રતિકૂળ ઘણી આગાપના, પ્રજ્ઞાપના, સંજ્ઞાપના, વિજ્ઞાપનાથી સમજાવવા, બૂઝાવવા, સંબોધન અને વિજ્ઞપ્તિ કરવામાં સમર્થ ન થયા, ત્યારે ઇચ્છા વિના મેઘકુમારને આમ કહ્યું - હે પુત્ર! એક દિવસને માટે પણ તારી રાજ્યશ્રીને જોવા ઇચ્છીએ છીએ. ત્યારે તે મેઘકુમાર, માતા-પિતાની ઇચ્છાને અનુવર્તતો મૌન રહ્યો. ત્યારે તે શ્રેણિક રાજા, કૌટુંબિક પુરુષોને બોલાવે છે, બોલાવીને આ પ્રમાણે કહ્યું - ઓ દેવાનુપ્રિયો! જલદીથી મેઘકુમારના મહાર્થ, મહાલ્વ, મહાé, વિપુલ, રાજ્યાભિષેકની તૈયારી કરો. ત્યારે કૌટુંબિક પુરુષોએ યાવતુ તે પ્રમાણે કર્યું. ત્યારે તે શ્રેણિક રાજા ઘણા ગણનાયક-દંડનાયક વડે યાવત્ પરીવરીને મેઘકુમારને 108-108 સુવર્ણ, રૂપ્ય, સુવર્ણરૂપ્ય, મણિમય, સુવર્ણમણિમય, રૂપ્યમણિમય, સુવર્ણરૂપ્યમણિમય, માટીના કળશો વડે આ 864 કળશો. સર્વ ઉદક, માટી, પુષ્પ, ગંધ, માલ્ય, ઔષધિ તથા સરસવ વડે ભરીને, સર્વદ્યુતિ-સર્વ બળ વડે યાવત્ દુંદુભિ નિર્દોષ નાદિત રવ-સ્વરથી મોટા-મોટા રાજ્યાભિષેક વડે અભિસિંચિત કરો. કરીને શ્રેણિક રાજાએ મેઘને બે હાથ જોડી, મસ્તકે અંજલિ કરી આમ કહ્યું - મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “(જ્ઞાતાધર્મકથા)” આગમસૂત્ર અનુવાદ Page 22