Agam 06 Gyatadharmkatha Gujarati Translation

Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Dipratnasagar, Deepratnasagar

Page 132

આગમસૂત્ર 6, અંગસૂત્ર 6 જ્ઞાતાધર્મકથાંગસૂત્ર શ્રુતસ્કંધ-૨ સૂત્ર-૨૨૦ તે કાળે, તે સમયે રાજગૃહ નામે નગર હતું, તે રાજગૃહની બહાર ઈશાન ખૂણામાં ગુણશીલ ચૈત્ય હતું. તે કાળે, તે સમયે શ્રમણ ભગવંત મહાવીરના શિષ્ય આર્યસુધર્મા સ્થવિર ભગવંત, જે જાતિસંપન્ન, કુલસંપન્ન યાવત્ ચૌદપૂર્વી, ચાર જ્ઞાનવાળા, 500 અણગારો સાથે પરીવરીત હતા, તે પૂર્વાનુપૂર્વી ચાલતા, ગ્રામાનુગ્રામ જતા, સુખ-સુખે વિચરતા રાજગૃહ નગરના ગુણશીલ ચૈત્યે યાવત્ સંયમ અને તપથી આત્માને ભાવિત કરતા વિચરતા હતા. પર્ષદા નીકળી, ધર્મ કહ્યો. ધર્મ શ્રવણ કરી પર્ષદા જે દિશાથી આવી હતી, તે જ દિશામાં પાછી ગઈ. તે કાળે, તે સમયે આર્ય સુધર્મા અણગારના શિષ્ય આર્ય જંબૂ અણગારે યાવત્ પર્યાપાસના કરતા આ પ્રમાણે કહ્યું - હે ભગવન ! જ્યારે ભગવંત મહાવીર યાવત્ સિદ્ધિપદને સંપ્રાપ્ત ભગવંતે છઠ્ઠા અંગના પહેલા શ્રુતસ્કંધ ‘જ્ઞાતસૂત્ર'નો આ અર્થ કહ્યો છે, તો ભગવદ્ ! બીજા શ્રુતસ્કંધ ‘ધર્મકથા'નો શ્રમણ ભગવંત મહાવીરે શો અર્થ કહ્યો છે? શ્રમણ ભગવંતે ધર્મકથાના દશ વર્ગો કહ્યા છે. તે આ - 1. ચમરની અગ્રમહિષીનો પહેલો વર્ગ 2. વૈરોચનેન્દ્ર વૈરોચન રાજબલિની અગ્રમહિષી, 3. અસુરેન્દ્ર સિવાયના દક્ષિણ દિશાની ઇન્દ્રોની અગ્રમહિષી, 4. અસુરેન્દ્ર સિવાયના ઉત્તરી ભવનવાસી ઇન્દ્રોની અગ્રમહિષી, 5. દક્ષિણ દિશાના વ્યંતરેન્દ્રોની અગ્રમહિષી, 6. ઉત્તરીય વ્યંતરેન્દ્રોની અગ્રમહિષી, 7. ચંદ્રની અગ્રમહિષી, 8. સૂર્યની અગ્રમહિષી, 9. શક્રની અગ્રમહિષી, 10. ઈશાનની અગ્રમહિષીનો દશમો વર્ગ. વર્ગ-૧, અધ્યયન-૧ થી 5 ભગવન્! જો શ્રમણ ભગવંતે ધર્મકથાના દશ વર્ગો કહ્યા છે, તો ભગવન્! પહેલા વર્ગનો ભગવંતે શો અર્થ કહ્યો છે ? હે જંબૂ ! શ્રમણ ભગવંત મહાવીરે પહેલા વર્ગના પાંચ અધ્યયનો કહ્યા છે –કાલી, રાજી, રજની, વિદ્યુત, મેઘા. ભગવન્જો શ્રમણ ભગવંત મહાવીરે પહેલા વર્ગના પાંચ અધ્યયનો કહ્યા છે, તો પહેલા અધ્યયનનો ભગવંતે શો અર્થ કહ્યો છે ? | હે જંબૂ! તે કાળે, તે સમયે રાજગૃહનગર, ગુણશીલ ચૈત્ય, શ્રેણિક રાજા, ચેલણા રાણી હતા. સ્વામી પધાર્યા, પર્ષદા નીકળી યાવતુ પર્ષદા પર્યુપાસના કરવા લાગી. સામાનિકો, સપરિવાર ચાર મહત્તરિકાઓ, ત્રણ પર્ષદા, સાત સૈન્યો, સાત સૈન્યાધિપતિઓ, 16,000 આત્મરક્ષક દેવો, બીજા ઘણા કાલાવતંસક ભવનવાસી અસુરકુમાર દેવ-દેવીઓ સાથે પરીવરી મહા આહત યાવત્ વિચરતી હતી. તેણી આ સંપૂર્ણ જંબુદ્વીપને વિપુલ અવધિજ્ઞાન વડે ઉપયોગપૂર્વક જોતી હતી. ત્યાં શ્રમણ ભગવંત મહાવીરને જંબુદ્વીપના ભરતક્ષેત્રમાં, રાજગૃહનગરમાં, ગુણશીલ ચૈત્યે યથાપ્રતિરૂપ અવગ્રહ યાચીને સંયમ અને તપથી આત્માને ભાવિત કરતા જોયા, જોઈને હૃષ્ટ-તુષ્ટ-આનંદિત ચિત્ત-પ્રીતિમના ચાવત્ હતહૃદયા થઈ સિંહાસનેથી ઉઠી. ઉઠીને પાદપીઠેથી ઉતરી, પછી પાદુકા ઉતારી, પછી તીર્થકરાભિમુખ થઈ સાત-આઠ ડગલા સામે ગઈ, પછી ડાબો પગ ઊભો કર્યો, જમણો પગ ધરણીતલે રાખી, ત્રણ વખત મસ્તકને ધરણીતલે લગાડ્યું. પછી કિંચિત્ મસ્તક ઊંચુ કર્યું, કરીને કડા-ત્રુટિતથી ખંભિત ભૂજાઓ સાહરી, હાથ જોડીને કહ્યું અરહંત યાવત્ સંપ્રાપ્તને નમસ્કાર થાઓ. શ્રમણ ભગવંત મહાવીર યાવત્ સંપ્રાપ્તિની કામનાવાળાને નમસ્કાર થાઓ. ત્યાં રહેલા ભગવંતને વાંદુ છું, તેઓ પણ મને જુએ. એમ કહી વંદના-નમસ્કાર કર્યા. પછી પૂર્વદિશાભિમુખ થઈને પોતાના શ્રેષ્ઠ સિંહાસને બેઠી. ત્યારે તે કાલીદેવીને આવા પ્રકારે યાવત્ સંકલ્પ થયો - મારા માટે ઉચિત છે કે - શ્રમણ મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “(જ્ઞાતાધર્મકથા) આગમસૂત્ર અનુવાદ Page 132