Book Title: Agam 06 Gyatadharmkatha Gujarati Translation
Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Dipratnasagar, Deepratnasagar
View full book text
________________ આગમસૂત્ર 6 અંગસૂત્ર 6 જ્ઞાતાધર્મકથાંગસૂત્ર સમગ્ર વૃત્તાંત કહ્યો. ત્યારપછી તે ઇશ્વર, તલવાર આદિએ કનકધ્વજ કુમારનો મહાન અભિષેક કર્યો. પછી કનકધ્વજ કુમાર રાજા થયો - તે મહાહિમવંત પર્વત સમાન, મહાન,ચોમેર ફેલાયેલ યશ-કિર્તીવાળો, મેરુ પર્વત જેવો દઢ યાવત્ રાજ્યનું પ્રશાસન કરતા વિચરવા લાગ્યો. ત્યારે પદ્માવતી દેવીએ કનકધ્વજ રાજાને બોલાવીને કહ્યું - હે પુત્ર ! તારું આ રાજ્ય યાવત્ અંતઃપુર, તને તેતલિપુત્રની કૃપાથી પ્રાપ્ત થયું છે, તેથી તેતલિપુત્ર અમાત્યનો આદર કરજે, જાણજે, સત્કાર-સન્માન કરજે. અભ્યસ્થિત(આવતા જોઇને ઉભો) થજે, પર્યપાજે. પાછળ મુકવાજજે, પ્રશંસા કરજે, અર્ધાસને બેસાડજે, તેમના વેતનાદિમાં વૃદ્ધિ કરજે. ત્યારે કનકધ્વજે પદ્માવતીના કથનને તાત્તિ’ કહી સ્વીકાર્યા યાવત્ વેતનમાં વૃદ્ધિ કરી. સૂત્ર-૧પ૪ થી 156 ૧પ૪. ત્યારે પોટ્ટિલ દેવે, તેતલિપુત્રને વારંવાર કેવલિ પ્રજ્ઞપ્ત ધર્મનો બોધ કર્યો. તેતલિપુત્ર બોધ ન પામ્યો. ત્યારે પોઠ્ઠિલદેવને આવા પ્રકારે વિચાર આવ્યો. કનકધ્વજ રાજા તેતલિપુત્રનો આદર કરે છે, યાવત્ ભોગની વૃદ્ધિ કરે છે. તેથી તેતલિપુત્ર, વારંવાર બોધ કરવા છતાં ધર્મમાં બોધ પામતો નથી, તો ઉચિત છે કે કનકધ્વજને તેતલિપુત્રથી વિમુખ કરું. ત્યારપછી તેતલિપુત્ર બીજે દિવસે સ્નાન કરી યાવત્ પ્રાયશ્ચિત્ત કરી ઉત્તમ અશ્વ ઉપર આરૂઢ થઈ, ઘણા પુરુષોથી પરીવરીને પોતાના ઘેરથી કનકધ્વજ રાજા પાસે જવા નીકળ્યો. ત્યારે તેતલિપુત્ર અમાત્યને જે-જે ઘણા રાજા, ઇશ્વર, તલવર આદિ જોતા, તેઓ તેમજ તેનો આદર કરતા, જાણતા, ઊભા થતા, હાથ જોડતા, ઇષ્ટ-કાંત યાવત્ વાણીનો આલાપ-સંલાપ કરતા, આગળ-પાછળ-આજુ-બાજુ અનુસરતા હતા. ત્યારપછી તે તેતલિપુત્ર કનકધ્વજ પાસે આવ્યો. ત્યારે કનકધ્વજ, તેતલિપુત્રને આવતો જોઈને, આદર ન કર્યો - જાણ્યો નહીં - ઊભો ન થયો, આદર ન કરતો યાવતુ પરાંગમુખ થઈને રહ્યો. ત્યારે તેતલિપુત્રે કનકધ્વજ રાજાને અંજલિ કરી, ત્યારે કનકધ્વજ રાજા આદર ન કરતો મૌન થઈ પરાંગમુખ થઈને રહ્યો. ત્યારે તેતલિપુત્ર, કનકધ્વજને વિપરીત થયો જાણીને ડરીને યાવત્ સંજાત ભય થયો. બોલ્યો કે કનકધ્વજ રાજા મારાથી રૂઠેલ છે, મારા પરત્વે હીન થયેલ છે, મારું ખરાબ વિચારે છે. કોણ જાણે મને કેવા મોતે મારશે. એમ વિચારી ભયભીત થઈ, ત્રસ્ત થઈ યાવત્ ધીમે-ધીમે પાછો સરક્યો, તે જ અશ્વ સ્કંધે બેસીને, તેતલિપુરની વચ્ચોવચ્ચ થઈ પોતાના ઘેર જવાને માટે રવાના થયો. ત્યારે તેતલિપુત્રને જે ઇશ્વર આદિ આવતા જોતા, તે તેમનો આદર કરતા ન હતા, જાણતા ન હતા, ઊભા થઈ - અંજલિ ન કરતા, ઇષ્ટ યાવત્ બોલતા ન હતા, આગળ-પાછળ જતા ન હતા. ત્યારે તેતલિપુત્ર પોતાના ઘેર આવ્યો, જે તેની બાહ્ય પર્ષદા હતી, જેમ કે દાસપ્રેષ્ય-ભાગીદાર, તેઓ પણ આદર કરતા ન હતા. જે તેની અત્યંતર પર્ષદા હતી, જેમ કે - પિતા, માતા યાવતુ પુત્રવધૂ. તે પણ આદર કરતા ન હતા. ત્યારે તેતલિપુત્ર વાસગૃહમાં પોતાના શય્યા પાસે આવ્યો, શય્યામાં બેઠો, આ પ્રમાણે કહ્યું - હું પોતાના ઘેરથી નીકળ્યો આદિ પૂર્વવત્ યાવત્ અત્યંતર પર્ષદા આદર કરતા નથી, જાણતા નથી, ઊભા. થતા નથી, તો મારે ઉચિત છે કે - હું મને જીવિત રહિત કરી દઉં - એમ વિચાર્યું. પછી તેણે તાલપુટ વિષે મુખમાં નાંખ્યું. તેનું સંક્રમણ ન થયુ. પછી તેતલિપુત્રે નીલોત્પલ સમાન યાવત્ તલવારનો પ્રહાર કર્યો, તેની પણ ધાર કુંઠિત થઈ ગઈ. પછી તેતલિપુત્ર, અશોકવાટિકામાં ગયો, જઈને ગળામાં દોરડુ બાંધ્યું. વૃક્ષે ચઢીને પાશને વૃક્ષે બાંધ્યું, પોતાને લટકાવ્યો. ત્યારે તે દોરડું ટૂટી ગયું. પછી તેતલિપુત્રે ઘણી મોટી શિલા ગળે બાંધી. પછી અથાહ, અપૌરુષ પાણીમાં પોતે પડતું મૂકયું. પણ મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “(જ્ઞાતાધર્મકથા)” આગમસૂત્ર અનુવાદ Page 95
