Book Title: Agam 06 Gyatadharmkatha Gujarati Translation
Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Dipratnasagar, Deepratnasagar
View full book text
________________ આગમસૂત્ર 6, અંગસૂત્ર 6 જ્ઞાતાધર્મકથાંગસૂત્ર - 70. ત્યારે પંથક સિવાયના 500 અણગાર અન્ય કોઈ દિવસે એકઠા થઈ યાવત્ મધ્યરાત્રિના સમયે ધર્મ જાગરિકાથી જાગતા આવા પ્રકારે અભ્યર્થિત યાવતુ સંકલ્પ થયો કે- શૈલક રાજર્ષિએ રાજ્ય ત્યજીને યાવતુ દીક્ષા લીધી. પણ હવે વિપુલ અશનાદિમાં, મદ્યપાનમાં મૂચ્છિત થઈ વિહાર કરવામાં સમર્થ નથી. હે દેવાનુપ્રિયો! શ્રમણોને પ્રમત્ત રહેવું ન ક. તો એ શ્રેયસ્કર થશે કે આપણે કાલે શૈલક રાજર્ષિની આજ્ઞા લઈ, પ્રાતિહારિક પીઠ-ફલક, શચ્યા-સંસ્તારક પાછા આપી પંથક મુનિને શૈલક અણગાર વૈયાવચ્ચકારી સ્થાપીને બાહ્ય જનપદમાં વિચરીએ. 71. ત્યારપછી તે પંથકમુનિ, શૈલકરાજર્ષિના શય્યા, સંસ્કારક, મળ-મૂત્ર-કફ-મેલના પાત્ર, ઔષધભેષજ, ભોજન-પાનને ગ્લાની રહિત વિનય વડે વૈયાવચ્ચ કરે છે. ત્યારપછી શૈલકરાજર્ષિ અન્ય કોઈ દિને કાર્તિકી ચૌદશે વિપુલ અશનાદિ આહાર કરીને, ઘણું જ મદ્યપાન પીને સંધ્યાકાળના સમયે સુખે સૂઈ રહ્યા હતા. તે સમયે પંથકે કાર્તિક ચાતુર્માસમાં કાયોત્સર્ગ કરી દૈવસિક પ્રતિક્રમણ પ્રતિક્રમી, ચાતુર્માસિક પ્રતિક્રમણ કરવાની ઇચ્છાથી શૈલક-રાજષિને ખમાવવાને માટે પોતાના મસ્તકથી તેમના ચરણે સ્પર્શ કર્યો. ત્યારે પંથક દ્વારા મસ્તક વડે ચરણ સ્પર્શ થતા શૈલકમુનિ ઘણા ફુદ્ધ થઈને યાવત્ દાંત કચકચાવતા ઊભા. થઈને બોલ્યા કે - અરે ! આ કોણ અપ્રાર્થિતની પ્રાર્થના કરનારો યાવત્ પરિવર્જિત છે, જે સુખે સૂતેલા એવા મને - મારા પગને સ્પર્શે છે ? ત્યારે શૈલકઋષિને આમ બોલતા જોઈ ડરેલા તે પંથકમુનિએ ત્રાસ અને ખેદ પામી, બે હાથ જોડીને કહ્યું - ભગવન્! હું પંથક, કાયોત્સર્ગ કરી, દેવસિક પ્રતિક્રમણ કરી, ચૌમાસી પ્રતિક્રમણ કરતા, ચૌમાસી ખામણા કરવા આપ દેવાનપ્રિયની વંદના કરતા મારા. મસ્તક વડે આપના. ચરણોને સ્પર્યો. હે દેવાનુપ્રિયા મને ક્ષમા કરો, મારો કરો, દેવાનુપ્રિયા ફરી આવુ નહીં કરું. એમ કહી શૈલકમુનિ તે અર્થને સમ્ય, વિનયથી વારંવાર ખમાવે છે. ત્યારે પંથકે આમ કહેતા શૈલક રાજર્ષિને આવા સ્વરૂપનો યાવત્ સંકલ્પ થયો કે - નિશ્ચ મેં રાજ્ય છોડી દીક્ષા લીધી. યાવતુ અવસન્ન થઈ યાવતુ ઋતુબદ્ધ પીઠફલકથી વિચરું છું, શ્રમણ નિર્ચન્થને અપ્રશસ્ત ચાવત્ વિચરવું કલ્પતુ નથી. તો એ શ્રેયસ્કર છે કે મારે કાલે મંડુકરાજાને પૂછીને પ્રાતિહારિક પીઠફલક, શય્યા-સંસ્મારક પાછા આપીને પંથકમુનિ સાથે બહાર અભ્યદ્યુત યાવત્ જનપદ વિહારથી-વિહરવું. આમ વિચારીને કાલે યાવત્ વિચરે છે. 72. આ પ્રમાણે હે આયુષ્યમાન્ શ્રમણો ! યાવત્ સાધુ-સાધ્વી અવસન્ન થઈ યાવત્ સંસ્મારકાદિમાં પ્રમત્ત થઈ વિચરે છે, તે આ લોક ઘણા શ્રમણ આદિથી હીલના પામે યાવતુ સંસારમાં ભમે છે. ત્યારે તે પંથક સિવાયના 500 મુનિઓએ આ વાત જાણીને પરસ્પર બોલાવીને કહ્યું - શૈલકરાજર્ષિ પંથક સાથે બાહ્ય યાવતુ વિચરે તો આપણે શ્રેયસ્કર છે કે શૈલકરાજર્ષિ સમીપે જઈને વિચરવું. આ પ્રમાણે વિચાર કર્યો, વિચારીને શૈલકરાજર્ષિની નિશ્રામાં વિચરવા લાગ્યા. 73. ત્યારે તે શૈલક આદિ 500 અણગારો ઘણા વર્ષો શ્રમણ પર્યાય પાળીને પુંડરીક પર્વતે આવ્યા, થાવસ્યા. પુત્રની માફક સિદ્ધ થયા. આ પ્રમાણે હે આયુષ્યમાન્ શ્રમણો! જે સાધુ-સાધ્વી આ રીતે પ્રમાદનો ત્યાગ કરીને તીર્થંકરની આજ્ઞાનુસાર વિચરશે યાવતુ તેઓ અનાદિ સંસારે ન ભમીને સિદ્ધિ પામશે. હે જંબૂ! ભગવંતે પાંચમાં અધ્યયનનો આ અર્થ કહ્યો. અધ્યયન-૫ નો મુનિ દીપરત્નસાગરે કરેલગુજરાતી અનુવાદ પૂર્ણ મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “(જ્ઞાતાધર્મકથા)” આગમસૂત્ર અનુવાદ Page 53