Book Title: Agam 06 Gyatadharmkatha Gujarati Translation
Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Dipratnasagar, Deepratnasagar
View full book text
________________ આગમસૂત્ર 6, અંગસૂત્ર 6 જ્ઞાતાધર્મકથાંગસૂત્ર ખોદાતા-ખોદાતા પુષ્કરિણી થઈ ગઈ. તે ચતુષ્કોણ હતી, તેના કિનારા સરખા હતા, તેનું પાણી શીતળ હતું, ઊંડાણમાં અગાધ હતું. તે વાવનું પાણી, જળપત્ર, બિસતંતુ અને મૃણાલોથી આચ્છાદિત થયુ. ઘણા ઉત્પલ-પદ્મકુમુદ-નલીન-સુભગ-સૌગંધિક-પુંડરીક-મહાપુંડરીક-શતપત્ર-સહસ્રપત્ર-કમલ-કેસર યુક્ત થઈ. ચારે બાજુ ભ્રમણ કરતા મદોન્મત્ત ભ્રમર, હંસ, સારસ આદિ અનેક પક્ષી યુગલ દ્વારા કરેલ શબ્દોથી ઉન્નત અને મધુર સ્વરથી તે પુષ્કરિણી ગુંજવા લાગી. તે વાવ પ્રાસાદીય, દર્શનીય, અભિરૂપ અને પ્રતિરૂપ હતી ત્યારપછી તે નંદ મણિકારે નંદા પુષ્કરિણીની ચારે દિશામાં ચાર વનખંડ રોપાવ્યા. તે વનખંડને અનુક્રમે સંરક્ષણ-સંગોપન-સંવર્ધન કરતા, તે વનખંડ કૃષ્ણ યાવત્ નિકુબભૂત, પત્રપુષ્પ યુક્ત યાવત્ ઉપશોભિત થઈ ગયા. ત્યારપછી નંદે પૂર્વ દિશાના વનખંડમાં એક મોટી ચિત્રસભા કરાવી, તે સેંકડો સ્તંભ ઉપર સ્થાપિત હતી, તે. પ્રાસાદીય દર્શનીય, અભિરૂપ અને પ્રતિરૂપ હતી. ત્યાં ઘણા કૃષ્ણ યાવત્ શુક્લવર્ણી કાષ્ઠ-પુસ્તક-ચિત્ર-લેપ્યગ્રથિત-વેષ્ટિમ-પૂરિમ-સંઘાતિમ કર્મની દર્શનીય કલાકૃતિઓ. હતી. ત્યાં ઘણા આસનો, શયનો, નિરંતર પાથરેલા રહેતા હતા. તેમાં ઘણા નટ, નૃત્યક યાવત્ દૈનિક ભોજન-વેતના વાળા પુરુષો હતા, જે તાલાચર કર્મ કરતા વિચરતા હતા. રાજગૃહથી નીકળેલ ઘણા લોકો ત્યાં આવીને પહેલાથી રાખેલ આસન, શયને બેસતા-સૂતા, કથાદિ સાંભળતા, નાટકાદિ જોતા, શોભા અનુભવતા સુખ-સુખે વિચરતા હતા. ત્યારપછી નંદે દક્ષિણ દિશાના વનખંડમાં એક મોટું રસોઈગૃહ કરાવ્યું. તે સેંકડો સ્તંભ ઉપર સ્થાપિત હતું થાવત્ પ્રતિરૂપ હતું. ત્યાં ઘણા પુરુષો દૈનિક ભોજન-વેતનથી રહેલા હતા, તે વિપુલ અશનાદિ તૈયાર કરતા હતા. અને ઘણા શ્રમણ-બ્રાહ્મણ-અતિથી-કૃપણ-વનપકોને આહાર આપતા હતા. ત્યારપછી નંદ મણિકારે પશ્ચિમી વનખંડમાં એક મોટી ચિકિત્સાશાળા કરાવી, તે સેંકડો સ્તંભ ઉપર સ્થાપિત. હતી યાવતુ પ્રતિરૂપ હતી, ત્યાં ઘણા વૈદ્યો-વૈદ્યપુત્રો, જ્ઞાયક(વૈદક શાસ્ત્ર જાણતા ન હોય પણ અનુભવથી ચિકિત્સા કરતા હોય) જ્ઞાયકપુત્રો, કુશલ(પોતાના તર્કથી ચિકિત્સા કરનાર હોય)-કુશલ પુત્રો હતા,જેઓ દૈનિક ભોજનવેતનથી નિયુક્ત કરાયેલ હતા. તેઓ ઘણા રોગી-ગ્લાન-વ્યાધિત અને દુર્બલોની ચિકિત્સા કરતા વિચરતા હતા. ત્યાં બીજા પણ ઘણા પુરુષો દૈનિક વેતન-ભોજનથી હતા, જે વ્યાધિત યાવત્ દુર્બલોને ઔષધ, ભેસજ, ભોજન, પાણી વડે પ્રતિચાર કર્મ કરતા વિચરતા હતા. ત્યારપછી તે નંદે ઉત્તર દિશાના વનખંડમાં એક મોટી અલંકારસભા કરાવી. તે સેંકડો સ્તંભ ઉપર સ્થાપિત યાવત્ પ્રતિરૂપ હતી. ત્યાં ઘણા આલંકારિક પુરુષો દૈનિક ભોજન-વેતનથી રાખ્યા હતા. તે ઘણા શ્રમણો, અનાથો, ગ્લાનો, રોગીઓ, દુર્બલોના અલંકારકર્મ(હજામત) કરતા રહ્યા હતા. ત્યારપછી તે નંદા પુષ્કરિણીમાં ઘણા સનાથ, અનાથ, પાંથિક, પથિક, કારોટિક, ઘસિયારા, વ્રણ-પત્રકાષ્ઠાહારક આદિ આવતા હતા. કેટલાક સ્નાન કરતા, કેટલાક પાણી પીતા, કેટલાક પાણી ભરતા, કેટલાક પસીનોજલ-મલ-પરિશ્રમ -નિદ્રા-ભૂખ-તરસ નિવારતા સુખે સુખે વિચરતા હતા. - રાજગૃહથી નીકળતા ઘણા લોકો શું કરતા હતા ? તેઓ જલરમણ, વિવિધ મજ્જન, કદલી-લતાગૃહોમાં પુષ્પશચ્યા અને અનેક પક્ષી સમૂહના શબ્દોથી યુક્ત પુષ્કરિણીમાં સુખે સુખે વિચરતા. ત્યારે નંદા પુષ્કરિણીમાં ઘણા લોકો સ્નાન કરતા, પાણી પીતા, પાણી ભરતા, એકબીજાને આમ કહેતા - હે દેવાનુપ્રિય ! નંદ મણિયાર ધન્ય છે, કૃતાર્થ છે, યાવત્ તેનું જન્મ અને જીવન સફળ છે. જેની આવી ચાતુષ્કોણ યાવત્ પ્રતિરૂપ નંદા પુષ્કરિણી છે, ઇત્યાદિ પૂર્વવત્ વર્ણન ચારે વનખંડો સુધીનું જાણવું યાવત્ રાજગૃહથી નીકળતા, ઘણા લોકો ત્યાં આસન-શયનમાં બેસતા, સૂતા, શોભાને જોતા અને પ્રસંશા કરતા સુખે સુખે વિચરતા હતા. તેથી તે નંદ મણિકાર ધન્ય છે, કૃતાર્થ છે, કૃતપુન્યાદિ છે, હે દેવાનુપ્રિયો ! તેણે મનુષ્ય જન્મ અને જીવિતનું ફળ પ્રાપ્ત કરેલ છે. ત્યારે રાજગૃહના શૃંગાટકાદિમાં યાવત્ ઘણા લોકોને પરસ્પર આમ કહેતા-પ્રરૂપતા હતા, આ વાત મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “(જ્ઞાતાધર્મકથા)” આગમસૂત્ર અનુવાદ Page 88