Agam 06 Gyatadharmkatha Gujarati Translation

Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Dipratnasagar, Deepratnasagar

Page 87

આગમસૂત્ર 6, અંગસૂત્ર 6 જ્ઞાતાધર્મકથાંગસૂત્ર અધ્યયન-૧૩ “દક્ર” સૂત્ર-૧૪૫ ભગવન્! જો શ્રમણ યાવત્ નિર્વાણ પ્રાપ્ત ભગવંત મહાવીરે બારમા જ્ઞાત અધ્યયનનો આ અર્થ કહ્યો છે, તો ભગવન્! શ્રમણ ભગવંતે તેરમા અધ્યયનનો શો અર્થ કહ્યો છે? હે જંબૂ ! તે કાળે, તે સમયે રાજગૃહ નામે નગર હતું, ગુણશીલ ચૈત્ય હતું. ભગવંત મહાવીર પધાર્યા, પર્ષદા ધર્મોપદેશ સાંભળવા નીકળી. તે કાળે, તે સમયે સૌધર્મકલ્પમાં દરાવતંસક વિમાનમાં સુધર્માસભામાં, દરક સિંહાસને દરદેવ 4000 સામાનિક, ચાર અંગ્રહિષી, પર્ષદા સહિત ઈત્યાદિ રાષ્પસણીય સૂત્રમાં વર્ણવ્યા મુજબ “સૂર્યાભદેવ' માફક યાવત્ દિવ્ય ભોગ ભોગવતો વિચરતો હતો. આ સંપૂર્ણ જંબુદ્વીપને વિપુલ અવધિજ્ઞાન વડે જોતો-જોતો યાવત્ ‘સૂર્યાભદેવ’ ની માફક નૃત્યવિધિ દેખાડીને પાછો ગયો. ભગવન્! એમ આમંત્રીને ભગવાન ગૌતમે, શ્રમણ ભગવંત મહાવીરને વાંદી, નમીને કહ્યું - અહો ! ભગવદ્ ! દર્દદેવ મહર્ફિક આદિ છે, તો ભગવન્! તે દદ્રદેવની તે દિવ્ય દેવઋદ્ધિ આદિ ક્યાં ગઈ? ગૌતમ ! તેના શરીરમાં ગઈ, શરીરમાં પ્રવેશી. અહીં કૂટાગારનું દૃષ્ટાંત જાણવું.. ભગવન્! તે દરદેવે, તે દિવ્ય દેવદ્ધિ ક્યાંથી પ્રાપ્ત યાવત્ અભિસન્મુખ કરી ? ગૌતમ ! આ જ જંબુદ્વીપના. ભરત ક્ષેત્રમાં રાજગૃહમાં ગુણશીલ ચૈત્ય હતું. શ્રેણિક રાજા હતો. તે જ રાજગૃહમાં નંદ મણિકાર શ્રેષ્ઠી રહેતો હતો, જે ઋદ્ધિમાનું, તેજસ્વી આદિ હતો. તે કાળે, તે સમયે, હે ગૌતમ ! તે કાળે, તે સમયે હું ગુણશીલ ચૈત્યે આવ્યો, પર્ષદા વન્દનાર્થે નીકળી, શ્રેણિક રાજા નીકળ્યો, ત્યારે તે નંદ મણિયાર શ્રેષ્ઠીએ આ વૃત્તાંત જાણીને, સ્નાન કરી, પગે ચાલીને નીકળે છે યાવતુ પર્યપાસે છે. નંદ મણિયારે ધર્મ સાંભળ્યો, શ્રાવક-વ્રત અંગીકાર કરી તે શ્રાવક થયો. ત્યારપછી હું રાજગૃહથી નીકળી બહાર જનપદમાં વિચરણ કરવા લાગ્યો. ત્યારે તે નંદ મણિકારે, અન્ય કોઈ દિવસે, સાધુના દર્શન-ઉપાસના-અનુશાસન અને જિનવચન શ્રવણના અભાવે સભ્યત્વ પર્યાયો ક્રમશઃ હીન-હીન થતા, મિથ્યાત્વ પર્યાયોથી ક્રમશઃ વૃદ્ધિ પામતા-પામતા મિથ્યાત્વ પ્રતિપન્ન થઈ ગયો. ત્યારે નંદ મણિકારે કોઈ દિવસે ગ્રીષ્મકાલ સમયે, જેઠ માસમાં અઠ્ઠમ ભક્ત સ્વીકાર્યો, પછી પૌષધશાળામાં યાવતુ રહ્યો. ત્યારે નંદ મણિકાર અઠ્ઠમ ભક્તમાં પરિણત હતો ત્યારે તરસ, ભૂખથી અભિભૂત થઈને આવો મનોગત સંકલ્પ થયો- તે ઇશ્વર આદિ યાવત્ ધન્ય છે, જેમની રાજગૃહની બહાર ઘણી વાવ, પુષ્કરિણી યાવત્ સરસર પંક્તિઓ છે. જ્યાં ઘણા લોકો સ્નાન કરે છે, પાણી પીવે છે, પાણી ભરે છે. તો મારે માટે ઉચિત છે કે આવતીકાલે, સૂર્ય ઊગ્યા પછી શ્રેણિક રાજાને પૂછીને રાજગૃહની બહાર ઈશાન દિશામાં વૈભાર પર્વતની સમીપે વાસ્તુપાઠક પસંદિત ભૂમિ ભાગમાં યાવત્ નંદ પુષ્કરિણી ખોદાવું. આ પ્રમાણે સંકલ્પ કર્યો. બીજા દિવસે યાવત્ તેણે પૌષધ પાર્યો, પારીને સ્નાન કરી, બલિકર્મ કરીને મિત્ર, જ્ઞાતિજન આદિ સાથે યાવત્ પરીવરીને મહાર્થ યાવત્ રાજાને યોગ્ય પ્રાભૃત લઈને શ્રેણિક રાજા પાસે આવ્યો. પ્રાભૃત યાવત્ ઉપસ્થિત કર્યું. પછી કહ્યું - હે સ્વામી ! હું આપની અનુજ્ઞા પામીને રાજગૃહની બહાર યાવત્ ખોદાવવાને ઇચ્છું છું. હે દેવાનુપ્રિય! સુખ ઉપજે તેમ કરો. ત્યારપછી નંદે, શ્રેણિક રાજાની અનુજ્ઞા પામીને, હર્ષિત થઈને રાજગૃહની વચ્ચોવચ્ચ થઈ નીકળ્યો, પછી વાસ્તુ પાઠક પસંદિત ભૂમિભાગમાં નંદા પુષ્કરિણી ખોદાવવાને પ્રવૃત્ત થયો. ત્યારપછી તે નંદા પુષ્કરિણી અનુક્રમે 0 . મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “(જ્ઞાતાધર્મકથા)” આગમસૂત્ર અનુવાદ Page 87