Book Title: Agam 06 Gyatadharmkatha Gujarati Translation
Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Dipratnasagar, Deepratnasagar
View full book text
________________ આગમસૂત્ર 6, અંગસૂત્ર 6 જ્ઞાતાધર્મકથાંગસૂત્ર - જો તમે રત્નદ્વીપ દેવીના આ અર્થનો આદર કરશો-જાણશો કે અપેક્ષા કરશો, તો હું તમને પીઠ ઉપરથી પાડી દઈશ. જો તમે રત્નદ્વીપ દેવીના આ અર્થનો આદર નહીં કરો, જાણશો નહીં, અપેક્ષા નહીં કરો, તો હું તમને રત્નદ્વીપ દેવીના હાથથી, મારા હાથે છોડાવીશ. ત્યારે તે માકંદીપુત્રોએ શૈલક યક્ષને કહ્યું - હે દેવાનુપ્રિય ! તમે જે કરશો, તે ઉપપાત-વચન-નિર્દેશમાં રહીશું, ત્યારે તે શૈલક યક્ષે પૂર્વ દિશામાં જઈને વૈક્રિય સમુદ્ઘાત કરીને સંખ્યાત યોજન દંડ કાઢે છે, બીજી-ત્રીજી વખત પણ વૈક્રિય સમુદ્ઘાત કરીને, એક મહા અશ્વનું રૂપ વિક્ર્વીન, તે માકંદીપુત્રોને આમ કહ્યું - ઓ માર્કદીકો ! મારી પીઠ ઉપર બેસી જાઓ. ત્યારે તે માકંદીકો હર્ષિત થઈ શૈલક યક્ષને પ્રણામ કરીને તેની પીઠ ઉપર બેઠા. ત્યારે શૈલકે, તેમને બેઠેલા જાણીને આકાશમાં સાત-આઠ તાડ પ્રમાણ ઊંચે ઊડ્યો, ઊડીને તેવી ઉત્કૃષ્ટ-ત્વરિત-દેવગતિથી લવણસમુદ્ર મધ્યેથી જંબૂ દ્વીપમાં, ભરતક્ષેત્રમાં, ચંપાનગરી તરફ જવાને નીકળ્યો. 125. ત્યારે તે રત્નદ્વીપ દેવી, લવણસમુદ્રને એકવીશ ચક્કર લગાવી, જે ત્યાં તૃણાદિ હતા, તેને દૂર કર્યા. પછી ઉત્તમ પ્રાસાદે આવી. તે માકંદીપુત્રોને પ્રાસાદમાં ન જોતા, પૂર્વના વનખંડમાં ગઈ યાવત્ ચોતરફ માર્ગણાગવેષણા કરે છે. તે માકંદીપુત્રોની ક્યાંય શ્રુતિ, શ્રુતિ આદિ પ્રાપ્ત ન થતા, તે ઉત્તર દિશાના વનખંડમાં ગઈ, તે પ્રમાણે પશ્ચિમ દિશાનાં વનખંડમાં પણ ગઈ, પણ ઉત્તર કે પશ્ચિમ દિશામાં ચાવતું ક્યાંય ન જોતા, તેણીએ અવધિજ્ઞાનનો પ્રયોગ કર્યો. તે માકંદીપુત્રોને શૈલકની સાથે લવણસમુદ્રની વચ્ચોવચ્ચેથી પસાર થતા જોયા. જોઈને તે દેવી ક્રોધિત થઈને, અસિ-ખડ્ઝ લઈને સાત-આઠ તાડ યાવત્ આકાશમાં ઊંચે ગઈ, તેવી ઉત્કૃષ્ટ ગતિથી માકંદીપુત્રો પાસે આવી. આવીને બોલી - ઓ માર્કદીકો ! અપ્રાર્થિતને પ્રાર્થનારા ! તમે મને છોડીને શું શૈલક યક્ષ સાથે લવણસમુદ્ર મધ્યે થઈ જઈ શકશો ? આટલું જવા છતાં, જો તમે મારી આશા રાખતા હો તો તમે જીવતા રહેશો. જો મારી આશાનહીં રાખો તો તમને આ નીલોત્પલ-ગવલ જેવી કાળીતલવાર વડે યાવત્ તમારા મસ્તક કાપીને ફેંકી દઈશ. ત્યારે તે માકંદીપુત્રો રત્નદ્વીપ દેવી પાસે આ અર્થ સાંભળી, સમજી, ભય ન પામ્યા, ત્રાસ ન પામ્યા, ઉદ્વેગ ન પામ્યા, ક્ષોભ ન પામ્યા, સંભ્રાંત ન થયા, તેઓએ રત્નદ્વીપ દેવીના આ અર્થનો આદર ન કર્યો, ન જાણ્યું, અપેક્ષા ના કરી. આદર ન કરતા, ન જાણતા, ન અપેક્ષા કરતા, શૈલક યક્ષની સાથે લવણસમુદ્ર મધ્યે થઈને ચાલ્યા. ત્યારે તે રત્નદ્વીપ દેવી, તે માકંદીકોને જ્યારે પ્રતિકૂળ ઉપસર્ગો દ્વારા ચલિત કરવામાં, સુબ્ધ કરવામાં, વિપરિણામિત કરવામાં, લોભિત કરવામાં સમર્થ ન થઈ, ત્યારે મધુર-શૃંગારી-કરુણ અનુકૂળ ઉપસર્ગોથી ઉપસર્ગ કરવામાં પ્રવૃત્ત થઈ. ઓ માકંદીપુત્રો ! જ્યારે તમે મારી સાથે હસ્યા, રમ્યા, ચોપાટ રમી, ક્રીડા કરી, ઝૂલે ઝૂલ્યા, રતિક્રીડા કરી, આ. બધું ન ગણકારીને તમે મને છોડીને શૈલક સાથે લવણસમુદ્ર મધ્યે થઈ જઈ રહ્યા છો? ત્યારપછી તે રત્નદ્વીપ દેવી, જિનરક્ષિતના મનને અવધિજ્ઞાન વડે કંઇક શિથિલ જોયું. જોઈને કહ્યું - હું નિત્ય જિનપાલિત માટે અનિષ્ટ, અકાંત, અપ્રિય, અમનોજ્ઞ, અમનોહર હતી અને જિનપાલિત પણ મને નિત્ય અનિષ્ટ આદિ હતો. પણ જિનરક્ષિતને હું નિત્ય ઇષ્ટ, કાન્ત, પ્રિય, મનોજ્ઞ અને મનોહર હતી અને જિનરક્ષિત પણ મને ઇષ્ટ આદિ હતો. જો જિનપાલિત મને રૂદન કરતી, ઇંદન કરતી, શોક કરતી, અનુતાપ પામતી અને વિલાપ કરતી, મારી પરવા કરતો નથી. પણ હે જિનરક્ષિત! તું પણ મારી યાવત્ પરવા નથી કરતો? 126. ત્યારે તે ઉત્તમ રત્નદ્વીપની દેવી અવધિજ્ઞાન વડે જિનરક્ષિતના મનને જાણીને, તેના વધના નિમિત્તે બીજી વાર બોલી. 127. શ્રેષયુક્ત તે દેવીએ લીલા સહિત, વિવિધ ચૂર્ણવાસ મિશ્રિત, દિવ્ય, નાસિકા અને મનને તૃપ્તિદાયી, સર્વઋતુક સંબંધી પુષ્પવૃષ્ટિ કરતી - મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “(જ્ઞાતાધર્મકથા)” આગમસૂત્ર અનુવાદ Page 79