Book Title: Agam 06 Gyatadharmkatha Gujarati Translation
Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Dipratnasagar, Deepratnasagar
View full book text
________________ 111151 આગમસૂત્ર 6, અંગસૂત્ર 6 જ્ઞાતાધર્મકથાંગસૂત્ર ત્યાં બે ઋતુ સદા સ્વાધીન છે - પ્રાવૃ અને વર્ષાઋતુ. 114. તેમાં કંદલ અને સિલિંધ્રરૂપ દાંત, નિકુરના ઉત્તમ પુષ્પરૂપ ઉત્તમ સૂંઢ, કૂટજ-અર્જુન-નીપના પુષ્પરૂપ સુગંધી મદજલ છે, એવી પ્રાતૃ ઋતુરૂપ હાથી સદા સ્વાધીન છે. 115. તેમાં-ઇન્દ્રગોપ રૂપ વિચિત્ર મણિ, દેડકાના સમૂહના શબ્દરૂપ ઝરણાનો ધ્વનિ, શિખરે સદા વિચરતો મયૂરસમૂહ એવો વર્ષાઋતુ રૂપ પર્વત સદા સ્વાધીન છે. 116. હે દેવાનુપ્રિયો ! પૂર્વદિશામાં ઘણી વાવડી યાવત્ સર-સર પંક્તિઓમાં, ઘણા લતામંડપ, વેલીમંડપ થાવત્ પુષ્પમંડપોમાં સુખ-સુખે રમણ કરતા સમય વીતાવો. જો તમે ત્યાં પણ ઉદ્વિગ્ન-ઉત્સુક કે ઉપદ્રવ પામો તો તમે ઉત્તરના વનખંડમાં જજો, ત્યાં બે ઋતુ સદા સ્વાધીન છે. તે આ - શરદ અને હેમંત. 117. સન, સપ્તચ્છદ વૃક્ષ રૂપ કાંધ, નીલોત્પલ, પદ્મ, નલિન રૂપ શૃંગ, સારસ, ચક્રવાકના કુંજનરૂપ ઘોષયુક્ત શરદઋતુ રૂપી બળદ સદા સ્વાધીન છે. 118. શ્વેત કુદરૂપ ધવલ જ્યોત્સના, પ્રફુલ્લિત લોધ્રવાળા વનખંડરૂપ મંડલતલ, તુષારના જલબિંદુની ધારારૂપ કિરણો, એવી ચંદ્રમા જેવી હેમંતઋતુ ત્યાં સદા સ્વાધીન છે. 119. હે દેવાનુપ્રિયો ! તમે ત્યાં વાવડીમાં યાવત્ વિચરો, જ્યારે તમે ત્યાં ઉદ્વિગ્ન યાવતુ ઉત્સુક થઈ જાઓ, તો તમે પશ્ચિમના વનખંડમાં જજો, ત્યાં બે ઋતુ સ્વાધીન છે. તે આ -વસંત, ગ્રીષ્મ. 120. વસંતરૂપી ઋતુ-રાજા સદા વિદ્યમાન છે. વસંત-રાજાના આમ્રના પુષ્પોનો મનોહર હાર છે, કિંશુકકર્ણિકાર-અશોકના પુષ્પોનો મુગટ છે, તથા ઊંચા તિલક, બકુલ વૃક્ષોના છત્ર છે. 121. તે વનખંડમાં ગ્રીષ્મઋતુ રૂપી સાગર સદા વિદ્યમાન રહે છે. તેમાં પાટલ અને શિરિષના પુષ્પોરૂપી જળથી પરિપૂર્ણ રહે છે. મલ્લિકા, વાસંતિકી લતાના પુષ્પો તેની વેળા, શીતલ પવન તે મગરો છે. 122. ત્યાં ઘણું જ યાવત્ વિચરો. હે દેવાનુપ્રિય ! જો તમે ત્યાં પણ ઉદ્વિગ્ન અને ઉત્સુક થાઓ, તો તમે આ ઉત્તમ પ્રાસાદમાં જજો અને મારી વાટ જોતા-જોતા ત્યાં રહો, પણ તમે દક્ષિણી વનખંડમાં ન જશો, ત્યાં એક મોટો ઉગ્ર વિષ, ચંડવિષ, ઘોરવિષ, મહાવિષ, અતિકાય, મહાકાય છે, તેજોનિસર્ગ’ મુજબ જાણવો. તે કાજળ-ભેંસ-મૂષા સમાન કાળો, નેત્રવિષ અને રોષથી પૂર્ણ, અંજનકુંજ સમાન કાળો, રક્ત આંખ, ચંચળ-ચપળ-બંને જીભો, ધરણિની વેણીરૂપ, ઉત્કટ-સ્કૂટ-કુટિલ-જટીલ-કર્કશ-વિકટ કૂટાટોપ કરવામાં દક્ષ, લુહારની ધમણમાં ધમાતા થતા અવાજ સમાન, અનાગણિત પ્રચંડ, તીવ્ર શેષ, ત્વરિત-ચપલ-ધમધમતો, દષ્ટિમાં વિષ વાળો સર્પ વસે છે. તેનાથી. ક્યાંક તમારું શરીર વિનાશ પામશે. તે દેવીએ બે-ત્રણ વખત આમ કહ્યું, કહીને વૈક્રિય સમુદ્ઘાત કર્યો. કરીને ઉત્કૃષ્ટ દેવગતિથી લવણસમુદ્રના એકવીશ ચક્કર લગાવવામાં પ્રવૃત્ત થઈ. સૂત્ર-૧૨૩ થી 140 123. ત્યારે તે માકંદિક પુત્રો મુહૂર્ત માત્રમાં જ તે ઉત્તમ પ્રાસાદમાં સ્મૃતિ, રતિ, ધૃતિ ન પામતા પરસ્પર કહ્યું - દેવાનુપ્રિયા ! રત્નદ્વીપ દેવીએ આપણને કહ્યું કે - હું શક્રના વચનસંદેશથી સુસ્થિત લવણાધિપતિ વડે સોંપેલ કાર્ય માટે જઉ છું યાવત્ તમે દક્ષિણદિશાના વનખંડમાં જશો તો આપત્તિ થશે. તો દેવાનુપ્રિય ! આપણે ઉચિત છે કે પૂર્વીય વનખંડમાં જઈએ. પરસ્પર આ અર્થ સ્વીકાર્યો. સ્વીકારીને પૂર્વીય વનખંડમાં આવ્યા, તે વનમાં વાવડી આદિમાં રમણ કરતા-કરતા, વલી મંડપ આદિમાં વિચારવા લાગ્યા. ત્યારપછી તે માકંદીપુત્રોને ત્યાં પણ સુખરૂપ સ્મૃતિ આદિ પ્રાપ્ત ન થતા ઉત્તર દિશાના વનખંડમાં ગયા. અને ત્યાં જઈને વાવડીઓમાં યાવત્ વલ્લી મંડપ આદિમાં વિચરે છે. ત્યારપછી તે માકંદીપુત્રોને ત્યાં પણ સુખરૂપ સ્મૃતિ આદિ પ્રાપ્ત ન થતા પશ્ચિમ દિશાના વનખંડમાં ગયા અને મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “(જ્ઞાતાધર્મકથા)” આગમસૂત્ર અનુવાદ Page 77