Book Title: Agam 06 Gyatadharmkatha Gujarati Translation
Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Dipratnasagar, Deepratnasagar
View full book text
________________ આગમસૂત્ર 6 અંગસૂત્ર 6 જ્ઞાતાધર્મકથાંગસૂત્ર આદિ તથા ચાર પુત્રવધૂના કુલગૃહ વર્ગની સામે મને બોલાવીને કહ્યું કે - પુત્રી ! મારા હાથમાંથી આ દાણા લે યાવત્ માંગુ ત્યારે પાછા આપજે, એમ કહીને મારા હાથમાં પાંચ શાલિઅક્ષત આપેલ છે, તો આમાં કોઈ કારણ હશે, એમ વિચારીને તેને શુદ્ધ વસ્ત્રમાં બાંધ્યા, બાંધીને રત્નની ડબ્બીમાં મૂક્યા, મૂકીને ઓશીકા નીચે રાખ્યા. રાખીને ત્રણે સંધ્યા તેની સારસંભાળ કરતી વિચરે છે. ત્યારે તે ધન્ય સાર્થવાહે તે જ મિત્ર આદિની સમક્ષ યાવત્ ચોથી રોહિણી પુત્રવધૂને બોલાવીને પાંચ દાણા આપ્યા યાવત્ તેણીએ વિચાર્યું-આનું કોઈ કારણ હશે, તો મારે માટે ઉચિત છે કે આ પાંચ શાલિ-અક્ષતનું સંરક્ષણસંગોપન-સંવર્ધન કરું, એમ વિચારી કુલગૃહ પુરુષોને બોલાવીને કહ્યું- હે દેવાનુપ્રિયો! તમે આ પાંચ શાલિઅક્ષતને લઈ જઈને પહેલી વર્ષોમાં મહાવૃષ્ટિ થાય ત્યારે એક નાની ક્યારીને સારી રીતે સાફ કરીને આ પાંચ દાણાને વાવજો. બે-ત્રણ વખત ઉલ્લેપ-નિક્ષેપ કરજો, ફરતી વાડ કરાવજો. કરાવીને સંરક્ષણ, સંગોપન કરી અનુક્રમે વૃદ્ધિ કરજો. ત્યારે તે કૌટુંબિકોએ રોહિણીની આ વાતને સ્વીકારી, તે પાંચે દાણા લીધા. પછી અનુક્રમે સંરક્ષણ, સંગોપના કરતા વિચરે છે. ત્યારે તે કૌટુંબિકોએ પહેલી વર્ષોમાં મહાવૃષ્ટિકાયમાં નાની ક્યારી સાફ કરી, કરીને તે પાંચ દાણા. વાવે છે યાવત્ તેને સંવર્ધિત કરતા વિચરે છે. ત્યારપછી તે શાલી અનુક્રમે સંરક્ષણ-સંગોપન-સંવર્ધન કરતા શાલીના છોડરૂપે પરિણત થયા, તે છોડ, કૃષ્ણ-કૃષ્ણાવભાસ યાવત્ મેઘ સમૂહ જેવા થયા. તે પ્રાસાદીય, દર્શનીય, અભિરૂપ, પ્રતિરૂપ થયા. ત્યારપછી તે શાલીમાં પાન આવ્યા, વર્તિત થયા(આકારમાં ગોળ દેખાવા લાગ્યા), ગર્ભિત થયા, પ્રસ્ત થયા, સુગંધી, ક્ષીરાદિક, બદ્ધફલ, પક્વ થઈ ગયા, તે પાન શલ્યકિત-પત્રકિત-હરિતપર્વકાંડ થયા યાવતું શાલી ઉપજ્યા. ત્યારે તે કૌટુંબિકોએ શાલી પત્રવાળા યાવત્ શલ્યકિત-પત્રાંકિત થયા જાણીને તીક્ષ્ણ, નવપર્યવ થયા. કાતરથી કાપ્યા, કાપીને હથેળીથી મર્દન કર્યું. કરીને સાફ કર્યા. તેનાથી તે ચોખ્ખા, શૂચિ, અખંડ, અસ્ફોટિત અને સૂપડાથી ઝાટકીને સાફ કર્યા, તે માગધક પ્રસ્થક (બે ખોબા=સેતીકા, 4 સેતીકારકુડવ, 4 ફૂડવ= પ્રક) પ્રમાણ થયા. ત્યારે તે કૌટુંબિકોએ તે શાલીને નવા ઘડામાં ભર્યા. ભરીને માટીનો લેપ કર્યો, લાંછિત-મુદ્રિત કર્યા. કોઠારના એક ભાગમાં રાખ્યા. રાખીને સંરક્ષણ-સંગોપન કરતા વિચરે છે. ત્યારપછી તે કૌટુંબિકોએ બીજી વર્ષા ઋતુમાં પહેલા. વર્ષાકાળે મહાવૃષ્ટિમાં નાની ક્યારી સાફ કરી, તે શાલીને વાવ્યા, બીજી–ત્રીજી વખત ઉલ્લેપ-નિક્ષેપ કર્યો યાવત્. લયા યાવત્ પગના તળિયાથી તેનું મર્દન કર્યું. સાફ કર્યા. તે શાલિ ઘણા કુડવ થઈ ગયા યાવત્ એક દેશમાં સ્થાપ્યા. સંરક્ષણ-સંગોપન કરતા રહ્યા. ત્યારપછી તે કૌટુંબિકોએ ત્રીજી વર્ષાઋતુમાં મહાવૃષ્ટિકાયમાં ઘણા ક્યારા સાફ કર્યા યાવત્ લણ્યા. વહન કર્યું. ખલિહાનમાં રાખ્યા, મસળ્યા યાવત્ ઘણા કુંભો થયા ત્યારે તે કૌટુંબિકો શાલીને કોઠારમાં નાંખી યાવત્ વિચરે છે. ચોથી વર્ષાઋતુમાં ઘણા સેંકડો કુંભ થયા. ત્યારે તે ધન્ય, પાંચમું વર્ષ ચાલતું હતું, ત્યારે મધ્ય રાત્રિએ આવો વિચાર થયો. નિક્ષે પાંચ વર્ષ પહેલા પાંચમાં વર્ષમાં ચારે પુત્રવધૂને પરીક્ષાર્થે પાંચ શાલિ-અક્ષત હાથમાં આપેલ, તો મારે ઉચિત છે કે કાલે યાવતુ સૂર્ય ઊગ્યા પછી પાંચ શાલિ-અક્ષત પાછા માંગુ યાવતું જાણે કે કોણે કઈ રીતે તેનું સંરક્ષણ-સંગોપન-સંવર્ધન કર્યું છે? યાવત્ એમ વિચારીને બીજે દિવસે યાવત્ સૂર્ય ઊગ્યા પછી વિપુલ અશનાદિ બનાવી મિત્ર, જ્ઞાતિજન આદિ, ચારે પુત્રવધૂના કુલગૃહને સન્માનીને, તે જ મિત્ર આદિ તથા ચાર પુત્રવધૂના કુલગૃહ વર્ગ સન્મુખ મોટી પુત્રવધૂ ઉક્ઝિકાને બોલાવીને આમ કહ્યું - હે પુત્રી ! આજથી પાંચમાં વર્ષ પૂર્વે તારા હાથમાં પાંચ શાલિઅક્ષત આપીને કહેલ કે જ્યારે હું પાંચ શાલિઅક્ષત માંગુ, ત્યારે તું મને પાછા આપજે, શું એ અર્થ સમર્થ છે? ઉઝિકાએ કહ્યું- હા, બરાબર છે. તો હે પુત્રી ! મને તે શાલિઅક્ષત પાછા આપ. ત્યારે ધન્ય પાસે આ વાતા સાંભળીને ઉઝિકા કોઠારમાં ગઈ. જઈને પાલામાંથી પાંચ દાણા લઈ, ધન્યના હાથમાં તે આપ્યા. મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “(જ્ઞાતાધર્મકથા)” આગમસૂત્ર અનુવાદ Page 56
