Book Title: Agam 06 Gyatadharmkatha Gujarati Translation
Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Dipratnasagar, Deepratnasagar
View full book text
________________ આગમસૂત્ર 6, અંગસૂત્ર 6 જ્ઞાતાધર્મકથાંગસૂત્ર ત્યારે તે ધારિણીદેવી, તે અનિષ્ટ, અકાંત, અપ્રિય, અમનોજ્ઞ, અમણામ(અણગમતા), અશ્રુતપૂર્વ, કઠોર વાણી સાંભળી. આ આવા પ્રકારના મનો-માનસિક મહાપુત્ર વિયોગના દુઃખથી અભિભૂત થઈ. તેના રોમકૂપમાં પરસેવો આવીને, શરીરથી પસીનો-પસીનો થઈ ગઈ. શોકથી તેણીના અંગો કાપવા લાગ્યા, તેણી નિઃસ્તેજ, દીના વિમનવદના, હાથ વડે મસળેલ ફૂલની માળા જેવી દેખાવા લાગી. તત્ક્ષણ તેણી દુઃખી અને દુર્બળ થઈ ગઈ. તેણી લાવણ્ય શૂન્ય, કાંતિહીન થઈ અને શોભાહીન થઇ ગઈ. તેના પહેરેલ વલય સરકી ભૂમિ ઉપર પડી ભાંગી ગયા, તેનું ઉત્તરીય વસ્ત્ર સરકી ગયું, સુકુમાલ કેશપાશ વિખરાઈ ગયો. તેણી મૂર્છાવશ, નષ્ટચિત્ત થઈ ગઈ. કુહાડાથી કાપેલા ચંપકલતા સમાન, મહોત્સવ સંપન્ન થયા પછીના ઇન્દ્રધ્વજ સમાન પ્રતીત થવા લાગી. તેના શરીરના સાંધા ઢીલા. પડી ગયા. એ સ્થિતિમાં ધારિણી સર્વાગથી ધડામથી પૃથ્વી ઉપર પડી ગઈ. ત્યારપછી ભૂમિ પર પડેલી તે ધારિણીદેવીને જોઇને, તેના પરિવારજનો દ્વારા “અરે આ શું થયું?'એમ સંભ્રમ સાથે શીઘ્રતાથી સુવર્ણકળશના મુખથી નીકળેલ શીતળ જળની નિર્મળ ધારાથી સિંચવા લાગ્યા, તેણીનું શરીર શીતળ થઈ ગયું. ઉલ્લેપક-તાલવૃત્ત-વીંઝણા જનિત જલકણ યુક્ત વાયુથી અંતઃપુરના પરિજનથી આશ્વાસિત કરાતા મોતીઓના હાર સમાન પડતી અશ્રુધારાથી પોતાના સ્તનોને સિંચવા લાગી, કરુણ, વિમનસ્ક, દીન થઈને રોતી, ઇંદન કરતી, પસીના અને લાળ ટપકાવતી, વિલાપ કરતી ધારીણી, મેઘકુમારને આમ કહેવા લાગી - સૂત્ર-૩૨ હે પુત્ર! તું અમારો એક જ પુત્ર છે, અમને ઇષ્ટ, કાંત, પ્રિય, મનોજ્ઞ, મણામ, વિશ્રામનું સ્થાન છો. અમોને સમ્મત, બહુમત, અનુમત ભાંડ-કરંડક સમાન છો. તું અમારે રત્ન, રત્નરૂપ, જીવિતના ઉચ્છવાસ સમાન, હૃદયમાં આનંદનો જનક, ઉંબર પુષ્પ સમાન છો. તારું નામ શ્રવણ પણ દુર્લભ છે, તો દર્શનની વાત જ શું કરવી? ' હે પુત્ર ! ક્ષણભરને માટે અમે તારો વિયોગ સહી શકતા નથી, તો હે પુત્ર ! જ્યાં સુધી અમે જીવીએ છીએ, ત્યાં સુધી મનુષ્યસંબંધી વિપુલ કામભોગોને ભોગવ, પછી જ્યારે અમે કાળધર્મ પામીએ અને તું પરિણત વયનો થઈ જાય, કુલ-વંશ-તંતુ કાર્યવૃદ્ધિ થઈ જાય, નિરપેક્ષ થઈ જાય પછી શ્રમણ ભગવંત મહાવીર પાસે મુંડ થઈ દીક્ષા લેજે. ત્યારે માતા-પિતાએ આમ કહેતા મેઘકુમારે તેમને કહ્યું - હે માતાપિતા ! જે તમે મને એમ કહો છો કે હે પુત્ર! તું અમારો એક જ પુત્ર છે ઇત્યાદિ પૂર્વવત્ યાવત્ નિરપેક્ષ થઈને ભગવંત પાસે યાવત્ પ્રવ્રજિત થજે, પણ હે માતાપિતા ! આ મનુષ્ય ભવ અધુવ, અનિત્ય, અશાશ્વત, સેંકડો બાધા અને ઉપદ્રવથી વ્યાપ્ત છે, વીજળી સમાન ચંચળ, અનિત્ય, પાણીના પરપોટા સમાન, તૃણના અગ્રભાગે રહેલ જળબિંદુ સમાન, સંધ્યાના રાગ સમાન, સ્વપ્ન દર્શનવત, સડણ-પતન-વિધ્વંસણ ધર્મી છે. વળી પછી કે પહેલા અવશ્ય ત્યાજ્ય છે, હે માતાપિતા! કોણ જાણે છે કે કોણ પહેલાં જશે અને કોણ પછી જશે? તેથી હે માતાપિતા ! હું આપની અનુજ્ઞાથી ભગવંત પાસે યાવતુ દીક્ષા લેવા ઇચ્છું છું. ત્યારે તે મેઘકુમારને માતાપિતાએ આમ કહ્યું - હે પુત્ર ! આ તારી સમાન શરીરી, સમાન વય, સમાન ત્વચા, સમાન લાવણ્ય, સમાન રૂપ, સમાન યૌવન, સમાન ગુણ અને સમાન રાજકુલથી આણેલી પત્નીઓ છે, હે પુત્ર ! તું એમની સાથે વિપુલ માનુષી કામભોગોને ભોગવ, પછી મુક્તભોગી થઈ શ્રમણ ભગવંત મહાવીર પાસે યાવત્ દીક્ષા લેજે ત્યારે તે મેઘકુમારે માતાપિતાને કહ્યું - હે માતાપિતા ! જે તમે મને એમ કહો છો કે - આ તારી પત્નીઓ. સમાન શરીરી યાવત્ પત્નીઓ છે યાવત ભોગ ભોગવી પછી તું દીક્ષા લેજે. પણ હે માતાપિતા ! માનુષી કામભોગ અશુચિ, અશાશ્વત, વમન-પિત્ત-કફ-શુક્ર-લોહી ઝરતું છે, ગંદા ઉચ્છવાસ-નિઃશ્વાસ વાળું છે, ગંદા મૂત્ર-મળ-રસીથી ઘણુ પ્રતિપૂર્ણ છે, મળ-મૂત્ર-કફ-મેલ-નાસિકા મળ-વમન-પિત્ત-શુક્ર-લોહીથી ઉત્પન્ન છે, અધ્રુવ-અનિત્ય-અશાશ્વતસડન-પતન-વિધ્વંસન ધર્મી છે, પહેલા કે પછી અવશ્ય છોડવાનું છે. હે માતાપિતા ! વળી તે કોણ જાણે છે કે પહેલા કોણ જશે? પછી કોણ જશે? તેથી હે માતાપિતા ! હું ઇચ્છું છું યાવત્ ભગવંત મહાવીર પાસે પ્રવ્રજિત થઉં. ત્યારે તે મેઘકુમારને માતાપિતાએ આમ કહ્યું- હે પુત્ર ! આ તારા પિતા, પિતામહ, પિતાના પિતામહથી આવેલ ઘણુ હિરણ્ય-સુવર્ણ-કાંસુ-વસ્ત્ર-મણિ-મોતી-શંખ-શીલ-પ્રવાલ-રક્તરત્ન-સારરૂપ દ્રવ્ય પર્યાપ્ત છે યાવત્ સાતમા મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “જ્ઞાતાધર્મકથા)” આગમસૂત્ર અનુવાદ Page 21
