Book Title: Agam 06 Gyatadharmkatha Gujarati Translation
Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Dipratnasagar, Deepratnasagar
View full book text
________________ આગમસૂત્ર 6, અંગસૂત્ર 6 જ્ઞાતાધર્મકથાંગસૂત્ર ત્યારે થાવસ્ત્રાપુત્રે કહ્યું. તેથી જ હું અજ્ઞાન-મિથ્યાત્વ-અવિરતિ-કષાય સંચિત પોતાનો કર્મક્ષય કરવા ઇચ્છું છું. ત્યારે તે કૃષ્ણ વાસુદેવે થાવગ્સાપુત્રને આમ કહેતા જાણીને કૌટુંબિક પુરુષોને બોલાવીને કહ્યું - હે દેવાનુપ્રિયો! જાઓ અને દ્વારવતી નગરીના શૃંગાટક-ત્રિક-ચતુષ્ક-ચત્ર યાવત્ ઉત્તમ હસ્તિના સ્કંધે આરૂઢ થઈને મોટા મોટા શબ્દોથી ઉદ્ઘોષણા કરાવતા જાહેર કરો કે - હે દેવાનુપ્રિયો ! થાવસ્ત્રાપુત્ર, સંસારભયથી ઉદ્વિગ્ન થઈ, જન્મ-મરણથી ભયભીત થઈ અહંતુ અરિષ્ટનેમિની પાસે મુંડ થઈને દીક્ષા લેવા ઇચ્છે છે. તો જે કોઈ રાજા, યુવરાજ, રાણી, કુમાર, ઇશ્વર, તલવર, કૌટુંબિક, માડંબિક, ઇભ્ય-શ્રેષ્ઠી-સેનાપતિ-સાર્થવાહ દીક્ષિત થતા થાવસ્ત્રાપુત્રની સાથે દીક્ષા લેશે, તેને કૃષ્ણ વાસુદેવ અનુજ્ઞા આપે છે. તેની પાછળ રહેલ તેના મિત્ર, જ્ઞાતિજન, નિજક, સંબંધી, પરિજનના કોઈ દુઃખી હશે તો. યોગ-ક્ષેમનો નિર્વાહ કરશે. આ પ્રમાણે ઘોષણા કરાવો. યાવત્ તેઓ ઘોષણા કરે છે. ત્યારે થાવસ્ત્રાપુત્રના અનુરાગથી 1000 પુરુષ નિષ્ક્રમણને માટે તૈયાર થયા. સ્નાન કરી, સર્વાલંકારથી વિભૂષિત થઈ પ્રત્યેકે પ્રત્યેક પુરુષ સહસ્રવાહિની શિબિકામાં આરૂઢ થઈ, મિત્ર, જ્ઞાતિજનાદિથી પરિવૃત્ત થઈ થાવસ્ત્રાપુત્ર પાસે આવ્યા. ત્યારે તે કૃષ્ણ વાસુદેવ 1000 પુરુષને આવતા જુએ છે, જોઈને કૌટુંબિક પુરુષોને બોલાવીને આમ કહ્યું - મેઘકુમારના નિષ્ક્રમણાભિષેક માફક સોના-ચાંદીના કળશોથી સ્નાન કરાવો યાવતુ તે કુમારો દીક્ષા લેવા નીકળે છે યાવત અહંતુ અરિષ્ટનેમિના છત્રાતિછત્ર અને પતાકાતિપતાકાને જુએ છે, વિદ્યાધરચારણને પ્રભુની પર્યુપાસના કરતા જુએ છે યાવત્ જોઈને શિબિકાથી નીચે ઊતરે છે. ત્યારે તે કૃષ્ણ વાસુદેવ થાવસ્ત્રાપુત્રને આગળ કરીને અહંતુ અરિષ્ટનેમિ પાસે આવ્યા ઇત્યાદિ પૂર્વવત્ મેઘકુમાર માફક આભરણ ઉતારે છે ત્યાં સુધી કહેવું. ત્યારે તે થાવસ્યા ગાથાપત્ની હંસલક્ષણ પટશાટકમાં આભરણ અલંકાર ગ્રહણ કર્યા. હાર-જળધારા-છિન્ન મુક્તાવલિ સમાન આંસુ વહાવતી-વહાવતી આમ બોલે છે - હે પુત્ર ! પ્રવ્રજયાના વિષયમાં સદા યત્ન કરજે, ક્રિયા આદિમાં ઘટિત કરજે, ચારિત્રપાલનમાં પરાક્રમ કરજે. આ વિષયમાં જરા પણ પ્રમાદ ન કરજે. એમ કહી જે દિશામાંથી આવી હતી, તે દિશામાં પાછી ગઈ. ત્યારે તે થાવસ્ત્રાપુત્રએ હજાર પુરુષો સાથે સ્વયં જ પંચમુષ્ટિક લોચ કરે છે યાવત્ પ્રવ્રજિત થાય છે. ત્યારપછી તે થાવસ્ત્રાપુત્ર અણગાર થયા. ઇર્યાસમિત આદિ થઈ યાવત્ વિચરે છે. ત્યારે તે થાવસ્ત્રાપુત્ર અર્હત્ અરિષ્ટનેમિના તથારૂપ સ્થવિરો પાસે સામાયિકથી લઈને ચૌદ પૂર્વ ભણે છે. પછી ઘણા જ છઠ યાવત ઉપવાસાદિ કરતા વિચરે છે. ત્યારે અહંતુ અરિષ્ટનેમિ થાવસ્ત્રાપુત્ર અણગારને તે ઇભ્યાદિ હજાર અણગાર શિષ્યપણે આપે છે. ત્યારપછી તે થાવાપુત્ર અન્ય કોઈ દિવસે અહંતુ અરિષ્ટનેમિને વંદન-નમન કરીને આ પ્રમાણે કહ્યું - હે ભગવન્! હું આપની અનુજ્ઞા પામીને હજાર અણગાર સાથે બાહ્ય જનપદ વિહારથી વિચરવા ઇચ્છું છું. ભગવંતે કહ્યું હે દેવાનુપ્રિય ! સુખ ઉપજે તેમ કરો. ત્યારપછી તે થાવસ્ત્રાપુત્ર હજાર અણગાર સાથે તે ઉદાર, ઉગ્ર, પ્રયત્નવાળા, પ્રગૃહીત બાહ્ય જનપદોમાં વિચરણ કરવા લાગ્યા. સૂત્ર-૬૬ થી 68 66. તે કાળે, તે સમયે શૈલકપુર નગર હતું. સુભૂમિભાગ ઉદ્યાન હતું. શૈલક રાજા, પદ્માવતી દેવી, મંડુકકુમાર યુવરાજ. તે શૈલકને પંથક આદિ 500 મંત્રી હતા. તેઓ ઔત્પાતિકી, વૈનાયિકી આદિ ચાર પ્રકારની બુદ્ધિયુક્ત થઈ રાજ્યધૂરાના ચિંતક હતા. થાવસ્ત્રાપુત્ર, શૈલકપુરે પધાર્યા, રાજા નીકળ્યો, ધર્મકથા કહી, ધર્મ સાંભળ્યો, પછી કહ્યું - જેમ આપની પાસે ઘણા ઉગ્રકુળના, ભોગકુળના પુરુષો યાવત્ હિરણ્યનો ત્યાગ કરી, યાવત્ પ્રવ્રજ્યા લીધી, તેમ હું દીક્ષા લેવા સમર્થ નથી, હું આપની પાસે પાંચ અણુવ્રતરૂપ (બાર વ્રત યુક્ત) શ્રાવક ધર્મ ધારણ કરવા ઈચ્છું છું યાવતુ તે જીવાજીવના જ્ઞાતા થયા યાવત્ તે પોતાના આત્માને ભાવિત કરતા વિચરે છે. પંથક આદિ 500 મંત્રી પણ શ્રાવક થયા, પછી મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “(જ્ઞાતાધર્મકથા)” આગમસૂત્ર અનુવાદ Page 48