Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 05 Sthanakvasi
Author(s): Artibai Mahasati, Subodhikabai Mahasati
Publisher: Guru Pran Prakashan Mumbai
View full book text
________________
૩૭૨ ]
શ્રી ભગવતી સૂત્ર-૫
ચારિત્ર ઉત્સર્પિણી કાલના છએ આરામાં હોય છે, (૨) અવસર્પિણી કાલના છએ આરામાં હોય છે, (૩) નોઉત્સર્પિણી નોઅવસર્પિણી કાલના પહેલા, બીજા, ત્રીજા અને ચોથા, એ ચાર આરાની સમાન કાલમાં હોય છે અર્થાત્ ૩૦ અકર્મભૂમિ, છપ્પન અંતરદ્વીપ અને મહાવિદેહ ક્ષેત્રમાં સદા નોઉત્સર્પિણી નોઅવસર્પિણી કાલ છે. ત્યાં ક્રમશઃ પ્રથમ ચાર આરાની સમાન કાલ છે. સંહરણની અપેક્ષા એ તે સર્વ ક્ષેત્રોમાં સામાયિક ચારિત્ર હોય છે. છેદોષસ્થાનપીય ચારિત્ર :- જન્મ, સભાવ અને સંહરણ સંબંધી સંપૂર્ણ કથન સામાયિક ચારિત્રની સમાન છે. વિશેષતા એ છે કે છેદોષસ્થાનીય ચારિત્ર જન્મ અને સદ્ભાવની અપેક્ષાએ નોઉત્સર્પિણી નોઅવસર્પિણી કાલ(મહાવિદેહક્ષેત્રોમાં હોતું નથી. પરિહારવિશલ ચારિત્ર - જન્મની અપેક્ષાએ- (૧) અવસર્પિણીકાલના ત્રીજા, ચોથા આરામાં હોય છે. (૨) ઉત્સર્પિણીકાલના બીજા, ત્રીજા અને ચોથા આરામાં હોય છે, (૩) નોઉત્સર્પિણી-નોઅવસર્પિણી કાલમાં પરિહાર વિશુદ્ધ ચારિત્ર હોતું નથી. સભાવની અપેક્ષાએ- (૧) અવસર્પિણી કાલના ત્રીજા, ચોથા અને પાંચમા આરામાં હોય છે. (૨) ઉત્સર્પિણી કાલના ત્રીજા અને ચોથા આરામાં હોય છે. (૩) નોઉત્સર્પિણી નોઅવસર્પિણીકાલ(મહાવિદેહક્ષેત્રોમાં હોતું નથી, હરણની અપેક્ષાએ કોઈ પણ કાલમાં હોતું નથી. કારણ કે પરિહાર વિશુદ્ધ સંયતનું સંહરણ થતું નથી. સૂમપરાય અને યથાખ્યાત ચારિત્ર:- જન્મની અપેક્ષાએ– (૧) અવસર્પિણી કાલના ત્રીજા, ચોથા આરામાં; ઉત્સર્પિણી કાલના બીજા, ત્રીજા અને ચોથા આરામાં તથા નોઉત્સર્પિણી નોઅવસર્પિણી કાલ (મહાવિદેહક્ષેત્ર)ના ચોથા આરા સમાન કાલમાં જન્મેલા મનુષ્યને હોય છે, સદ્દભાવની અપેક્ષાએઅવસર્પિણીના ત્રીજા, ચોથા, પાંચમા આરામાં હોય છે. ઉત્સર્પિણીકાલના ત્રીજા, ચોથા આરામાં હોય છે અને નોઉત્સર્પિણી નોઅવસર્પિણીકાલ(મહાવિદેહક્ષેત્ર)માં ચોથા આરાની સમાન કાલમાં હોય છે. સંહરણની અપેક્ષાએ બંને ચારિત્ર સર્વકાલમાં હોય છે. આ બંને ચારિત્રવાળા અપ્રમત્ત છે તેથી તેનું સંહરણ થતું નથી પરંતુ કોઈદેવ પ્રમત્ત અવસ્થામાં સાધુનું સંહરણ કરીને કોઈ પણ ક્ષેત્રમાં લઈ જાય અને ત્યાં જઈને તે જીવ કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત કરે, ત્યારે તે જીવને સૂક્ષ્મ સંપરાય અને યથાખ્યાત આ બંને ચારિત્ર હોય છે. સંયતોમાં કાલ :
| | સુષમા સુષમા સુષમા | સુષમ દુષમા | ઇષમ સુષમા દુષમા | દુષમદુપમા
Y | Y | X | X |
સામાગુઅવશે અને
-
| +
X | X - -+
* |
|
E
+–
x| ૪
X |
પરિ૦
અવે
| X | X | ૪ | x
ઉત્સ
X | x
સૂક્ષ્મ અવક
| x li
-4-Ft |
યથા [ઉત્સ| *|*| Y | *| * | "
- | * | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
Page Navigation
1 ... 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731