Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 05 Sthanakvasi
Author(s): Artibai Mahasati, Subodhikabai Mahasati
Publisher: Guru Pran Prakashan Mumbai

View full book text
Previous | Next

Page 690
________________ દહર શ્રી ભગવતી સૂત્ર-૫ શતક-૪૧ : રાશિયુગ્મ ઉદ્દેશક-૧ રાશિયુગ્મના પ્રકાર:| १ कइणं भंते !रासीजुम्मा पण्णत्ता? गोयमा!चत्तारिरासीजुम्मा पण्णत्ता,तंजहाकडजुम्मे जावकलिओगे। सेकेणट्टेणं भंते ! एवं वुच्चइ-चत्तारि रासीजुम्मा पण्णत्ता, जावकलिओगे? गोयमा!जेणंरासी चउक्कएणं अवहारेणं अवहीरमाणे चउपज्जवसिए सेतंरासीजुम्मकडजुम्मे । एवं जावजेणंरासी चउक्कएणं अवहारेणं एगपज्जवसिए से तंरासीजुम्मकलिओगे । सेतेणटेणं जावकलिओगे। ભાવાર્થ:- પ્રશ્ન- હે ભગવન! રાશિયુગ્મના કેટલા પ્રકાર છે? ઉત્તર- હે ગૌતમ! રાશિયમના ચાર પ્રકાર છે, યથા– કૃતયુગ્મ, ચોજ, દ્વાપરયુગ્મ અને કલ્યોજ. પ્રશ્ન- હે ભગવન્! તેનું શું કારણ છે કે રાશિયમના ચાર પ્રકાર છે, યથા-કૃતયુગ્મ યાવતુ કલ્યોજ? ઉત્તર-હે ગૌતમ! જે રાશિમાંથી ચાર-ચારનો અપહાર કરતાં અંતે ચાર શેષ રહે, તે રાશિ યુગ્મને કૃતયુમ કહે છે યાવત્ જે રાશિમાંથી ચાર-ચારનો અપહાર કરતાં અંતે એક શેષ રહે, તે રાશિ યુગ્મને કલ્યોજ કહે છે. તેથી હે ગૌતમ! યાવનું કલ્યોજ કહેવાય છે. વિવેચન : શતક–૩૧ આદિમાં લઘુયુગ્મ અને શતક-૩૫ આદિમાં મહાયુમનું વર્ણન છે. આ બંને યુગ્મના નિરૂપણ પછી સૂત્રકારે અહીં રાશિ યુગ્મનું વર્ણન કર્યું છે, આ શતકમાં લઘુ કે મહાયુગ્મના ભેદ કર્યા વિના સામાન્ય રૂપે રાશિયુગ્મનું વર્ણન છે. તેથી તેમાં તે બંને યુમોનો સમાવેશ થયો હોય તેમ જણાય છે. રાશિયુગ્મ કૃતયુગ્મ નૈરયિકાદિની ઉત્પત્તિ :| २ रासीजुम्मकडजुम्मणेरइया णं भंते !कओ उववति? गोयमा ! उववाओ जहा वक्कतीए। ભાવાર્થ:- પ્રગ્ન- હે ભગવન્! રાશિયુગ્મ રૂપ કુતયુમ નૈરયિકો ક્યાંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે ? ઉત્તર- હે ગૌતમ! તેની ઉત્પત્તિનું વર્ણન પ્રજ્ઞાપના સૂત્રના છઠ્ઠા વ્યુત્કાન્તિ પદ અનુસાર જાણવું. | ३ तेणं भंते !जीवा एगसमएणं केवइया उववति? गोयमा !चत्तारि वा अदुवा बारस वा सोलस वा सखेज्जा वा असखेज्जा वा उववज्जति । ભાવાર્થ - પ્રશ્ન–હે ભગવન્! તે જીવો એક સમયમાં કેટલા ઉત્પન્ન થાય છે? ઉત્તર-હે ગૌતમ! ચાર, આઠ, બાર, સોળ, સંખ્યાત કે અસંખ્યાત ઉત્પન્ન થાય છે. | ४ ते णं भंते ! जीवा किं संतरं उववति ,णिरंतरं उववज्जंति?

Loading...

Page Navigation
1 ... 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731