Agam 03 Ang 03 Sthananga Sutra Part 02

Author(s): Abhaydevsuri, Jambuvijay
Publisher: Mahavir Jain Vidyalay

Page 512

प्रथमं परिशिष्टम्- टिप्पनानि कारणे वसेज्जा- बितियपदमणप्पज्झे, गेलण्णुवसग्गरोहगऽद्धाणे । समणाणं असतीए, समणीपव्वाविते चेव ॥३७७९॥ अणप्पज्झो वसेज्जा, गिलाणं वा पडियरंतो वसेज्जा, उवसग्गे वा जहा सो रायकुमारो संगुत्तो रोहए वा एक्का वसही लद्धा, अद्धाणपडिवण्णो वा संजयाण असती संजतिवसहीए वसेज्जा, अहवा- दो वि वग्गा अद्धाणपडिवन्ना वसेज्जा ।।
अधवा- समणाण असतीते समणीहिं भाया पिया वा पव्वाविओ सो वसेज्जा ॥३७७९॥" - निशीथ० चूर्णिः ॥
[पृ० ५४६] “आगमतो ववहारो मुणह जहा धीरपुरिसपन्नत्तो । पच्चक्खो य परोक्खो सो वि य दुविहो मुणेयव्वो ॥१०॥४०२९॥ तत्रागमतो व्यवहारो तथा धीरपुरुषैः प्रज्ञप्तस्तथा शृणुत स आगमतो व्यवहारो द्विविधो ज्ञातव्यस्तद्यथा- प्रत्यक्षः परोक्षश्च । ___ पच्चक्खो वि य दुविहो इंदियजो चेव नो व इंदियजो । इंदियपच्चक्खो वि य पंचसु विसएसु नेयव्वो ॥१०।४०३०॥ प्रत्यक्षोऽपि द्विविधस्तद्यथा- इन्द्रियजो नोइन्द्रियजश्च । तत्र इन्द्रियजः प्रत्यक्षः पञ्चसु रूपादिषु विषयेषु ज्ञातव्यः ।।
नोइंदियपच्चक्खो ववहारो सो समासतो तिविहो । ओहि- मणपजवे या केवलनाणे य पच्चक्खे ॥१०॥४०३१॥ यस्तु नोइन्द्रियजः प्रत्यक्षो व्यवहारः स समासतस्त्रिविधस्तद्यथाअवधिप्रत्यक्षम्, मनःपर्यवप्रत्यक्षम्, केवलज्ञानप्रत्यक्षम् ।
पच्चक्खागमसरिसो होति परोक्खो वि आगमो जस्स । चंदमुही विव सो वि हु आगमववहारवं होइ ॥१०॥४०३५॥ यद्यपि पूर्वादिकं श्रुतं तथापि यस्यागमश्चतुर्दशपूर्वादिकः परोक्षोऽपि प्रत्यक्षागमसदृशः प्रत्यक्षावध्यादितुल्यरूपो भवति सोप्यागमव्यवहारवान् वक्तव्यो भवति । यथा चन्द्रसदृशमुखी कन्या चन्द्रमुखीति । एतदुक्तं भवति- यद्यपि पूर्वाणि श्रुतं नागमतुल्यानीति तैर्व्यवहरन् आगमव्यवहारवान् उच्यते इति । __पारोक्खं ववहारं आगमतो सुयधरा ववहरति । चोद्दसदसपुव्वधरा नवपुब्वि गंधहत्थी य ॥१०।४०३७॥ ये श्रुतधराश्चतुर्दशपूर्वधरा दशपूर्वधरा नवपूर्विणो वा गन्धहस्तिनो गन्धहस्तिसमानाः ते आगमतः परोक्षं व्यवहारं व्यवहरन्ति ।
जं जह मोल्लं रयणं तं जाणइ रयणवाणितो निउणो । थोवं तु महल्लस्स वि कासइ अप्पस्स वि बहुं तु ॥१०।४०४३॥ यथा निपुणो रत्नवणिक् यत् रत्नं यथा मूल्यं तत्तथा सम्यक् जानाति। ज्ञात्वा च कस्यचित् महतोऽपि रत्नस्य स्तोकं मूल्यं ददाति, कस्यचिदल्पस्याप्यद्भुतगुणोपेतस्य बह।
कप्पस्स य निजुत्तिं ववहारस्स व परमनिऊणस्स । जो अत्थो वियाणइ ववहारी सो अणुण्णातो ॥१०।४४३५॥ कल्पस्य कल्पाध्ययनस्य व्यवहारस्य च परमनिपुणस्य यो नियुक्तिमर्थतो न जानाति स व्यवहारी नानुज्ञातः । यस्तु कल्पस्य व्यवहारस्य च परमनिपुणस्य नियुक्तिमर्थतो जानाति स व्यवहारी अनुज्ञातः ।" - व्यवहार० मलय० ॥