________________
મુખમાંથી એકાએક એવા શબ્દો સરી પડે છે કે –
न वीतरागात्परमस्ति दैवतं,
न चाप्यनेकान्तमृते नयस्थितिः ।
શ્રી વીતરાગ પરમાત્મા કરતાં ચડિયાતા બીજા કેઈ દેવ નથી અને અનેકાન્તવાદ સિવાય બીજું કઈ નય માર્ગ નથી.
આવું અણમેલ શાસન પ્રાપ્ત કરનાર આત્મા ખરેખર! મહાપુણ્યશાળી છે. ચક્રવતીની સાહ્યબી કરતાં પણ જ્ઞાનીઓએ આ શાસનને વધુ મૂલ્યવંતુ જણાવ્યું છે.
હવે આવા અણમોલ શાસનને પામ્યા પછી એની પ્રાપ્તિને સાર્થક કરવા શું શું કરવું જોઈએ એ વિચારવું ખૂબ જ જરૂરી છે. પૂજ્ય ઉમાસ્વાતિ મહારાજના શબ્દોમાં કહીએ તે-અનાદિકાળથી આત્માને વળગેલાં કર્મોને ફલેશ દૂર થાય એવો પ્રયત્ન કરે એજ જિનશાસનથી વાસિત એવા માનવભવની પ્રાપ્તિને પરમાર્થ છે.
અનાદિકાલીન એ કમલેશ દૂર કરવા માટે જરૂરી છે–આશ્રવના ત્યાગ અને સંવરના સેવનરૂપ વિરતિ-માર્ગની આરાધના! અને એ વિરતિમાર્ગની સુવિશુદ્ધ આરાધના માટે જરૂરી છે–શ્રદ્ધાપૂર્વકનું સાચું જ્ઞાન ! શ્રદ્ધા પૂર્વકનું સાચું જ્ઞાન એટલે જ સમ્યજ્ઞાન! સમ્યજ્ઞાનના અભ્યાસ માટે જરૂરી છે, જ્ઞાનની પરબ સમી પાઠશાળા આદિ સંસ્થાઓ! સમ્યજ્ઞાન એજ આમેન્નતિનું પરમ સાધન
“જ્ઞાનવિજ્યાખ્યા મોક્ષ:” એ સુપ્રસિદ્ધ વાકયમાં મોક્ષના સાધનભૂત ગણવામાં આવતા બે સાધનામાં જ્ઞાનને પ્રથમ
16]